Reklama

Z zadłużeniem trzeba walczyć

Długi Europy wciąż rosną. W przypadku pięciu krajów UE ich poziom – w ocenie ekspertów – grozi bankructwem

Publikacja: 24.10.2011 02:50

Europa coraz bardziej zadłużona

Europa coraz bardziej zadłużona

Foto: Rzeczpospolita

Największe zagrożenie dotyczy krajów, w których dług w relacji do PKB przekroczył 90 proc. (badania ekonomiczne Reinharta i Rogoffa).

Spośród krajów unijnych, które – według szacunków Komisji Europejskiej – mogą przekroczyć lub już przekroczyły ten próg – znajdują się Belgia, Irlandia, Grecja, Włochy, Portugalia. Prof. Dariusz Rosati, były członek Rady Polityki Pieniężnej, zaznacza, że w przypadku krajów naszego regionu ta poprzeczka zawieszona jest dużo niżej. Dlatego Polska wcale nie znajduje się w komfortowej sytuacji z długiem na poziomie 55 proc. PKB, tym bardziej że według prognoz ekonomistów już w przyszłym roku może on przekroczyć próg 60 proc. PKB.

Gdy relacja długu do PKB jest za wysoka, zaczynają się poważne problemy. – W takiej sytuacji koszty jego obsługi z roku na rok są wyższe, coraz bardziej obciążają budżet i gospodarkę, a inwestorzy tracą zainteresowanie takim rynkiem – wylicza Marcin Mrowiec, główny ekonomista Pekao SA.

Efekt jest taki, że gospodarka spowalnia jeszcze bardziej, a długi rosną jeszcze szybciej. Pożyczanie pieniędzy staje się zaś coraz droższe, bo inwestorzy boją się kupować papiery zadłużonych krajów – jeśli już to robią, to żądają wysokich marż. – Dotyczy to zresztą także firm, które chcą inwestować, dla nich kredyty również stają się coraz droższe, co skutecznie zniechęca ich do rozpoczynania inwestycji – dodaje ekonomista Pekao SA.

A skoro PKB przestaje rosnąć, nie można liczyć na to, że samo zamrożenie wydatków obniży dług w relacji do nierosnącego PKB – trzeba coraz bardziej ciąć wydatki.

Reklama
Reklama

Prof. Vito Tanzi, były dyrektor Departamentu do spraw Budżetowych w MFW, zaznacza, że istnieją pozytywne przykłady krajów, które potrafiły poważnie przyciąć wydatki i doprowadzić do obniżenia relacji długu do PKB. – Dotyczy to np. Szwecji, która w pierwszej połowie lat 90. zmniejszyła wydatki o 15 proc PKB – przypomina Tanzi, który był jednym z panelistów konferencji zorganizowanej w miniony piątek przez NBP. – Także Finlandia i Kanada, redukując wydatki o ok. 10 proc. PKB, wyszły na prostą.

Prof. Dariusz Rosati  zaznacza jednak, że obecnie zarówno Grecja, jak i inne kraje PIIGS, nie wyłączając Polski, aby zredukować zadłużenie, powinny większy nacisk położyć na reformy strukturalne. – Mam na myśli te zachęcające do pracy i inwestowania, a zniechęcające do życia na koszt innych, np. w szarej strefie – mówi. – Jeśli ograniczy się działania wyłącznie do cięcia wydatków, spadnie popyt i wzrost gospodarczy jeszcze bardziej przyhamuje.

To, na co w przypadku Polski liczą w tej chwili rynki finansowe, inwestorzy, ale również agencje ratingowe, to dokończenie reformy emerytalnej oraz zmiany w administracji polegające na uproszczeniu procedur i usprawnieniu działania aparatu państwowego. Poza tym od lat mówi się też o uproszczeniu podatków, przepisów dotyczących prowadzenia działalności gospodarczej, ograniczeniu liczby zezwoleń, licencji i koncesji.

– Nie mamy dużo czasu – przypomina Monika Kurtek, główny ekonomista Banku Pocztowego. – Agencje ratingowe już pogroziły Polsce palcem za brak działań zmierzających do obniżenia poziomu deficytu finansów publicznych poniżej 3 proc. PKB w przyszłym roku. Redukcja deficytu jest zaś warunkiem obniżki długu. W jej ocenie teraz będą one obserwowały sytuację, aby zobaczyć, czy w Polsce będą wdrażane jakiekolwiek reformy mające na celu poprawę finansów publicznych i czy reformy te będą przynosiły zamierzony efekt. – Jeśli agencje uznają podejmowane działania za rozczarowujące, można się spodziewać cięcia ratingu w przyszłym roku – mówi Kurtek.

Masz pytanie, wyślij e-mail do autorki e.glapiak@rp.pl

Finanse
Otwarta droga pomocy Ukrainie. Aktywa Rosji zamrożone bezterminowo
Finanse
Walka o zamrożone aktywa. Bank Rosji grozi Unii Europejskiej
Finanse
Zamrożone aktywa, ale roszczenia gorące. Tak Kreml chce zastraszyć Europę
Finanse
Osiem tysięcy wierzycieli Cinkciarza. Syndyk prześledzi księgi rachunkowe spółki
Materiał Promocyjny
Jak producent okien dachowych wpisał się w polską gospodarkę
Finanse
BIK w centrum innowacji: dane i edukacja napędzają rozwój sektora
Materiał Promocyjny
Lojalność, która naprawdę się opłaca. Skorzystaj z Circle K extra
Reklama
Reklama
REKLAMA: automatycznie wyświetlimy artykuł za 15 sekund.
Reklama
Reklama