Depozyty SKOK objęte gwarancjami

Od najbliższego piątku, 29 listopada, depozyty SKOK zostaną objęte gwarancjami Bankowego Funduszu Gwarancyjnego. To kolejny krok w celu wzmacniania bezpieczeństwa systemu kas.

Jesienią 2012 r. SKOK-i zostały objęte państwowym nadzorem. Analiza sytuacji całego sektora pokazała niedobór kapitałów. Z raportu Komisji Nadzoru Finansowego wynika, że system SKOK w I półroczu  2013 r. wykazał stratę w wysokości 92 mln zł. Na 55 kas prowadzących działalność na minusie było 35, a 40 nie osiągnęło wymaganego 4-proc.  poziomu współczynnika wypłacalności.

– Wyraźnie widać, że przeprowadzony przez biegłych rewidentów bilans otwarcia nie oddawał  w pełni sytuacji kas, jakość audytów nie była satysfakcjonująca. Cały czas identyfikujemy dodatkowe rodzaje ryzyka w ramach naszych działań analitycznych i inspekcyjnych – mówi Wojciech Kwaśniak, wiceprzewodniczący Komisji Nadzoru Finansowego pytany o to, jak ocenia kondycję SKOK.

Nie wszystkie pod kreską

Wiceszef KNF podkreśla, że sytuacja jest złożona i w dużej części kas bardzo trudna. Przez 20 lat system SKOK był poza państwowym nadzorem finansowym i problemy narastały. – Zaskakująca jest m.in. skala outsourcingu i jego wpływ na efektywne zarządzanie kasami i ich koszty. Wiele kas nie spełnia wymogów kapitałowych, ale są też SKOK-i dobrze zarządzane, w których dokonana zmiana uprzednich standardów rachunkowych nie wpłynęła ani na ich wynik finansowy i stabilność, ani na nasze oceny nadzorcze – podkreśla Wojciech Kwaśniak.

Komisja zaakceptowała już prezesów w czterech kasach: Zachodniopomorskiej SKOK, Rzeszowskiej SKOK im. bp. J.S. Pelczara, SKOK przy Dezamet SA  oraz SKOK Szopienice. To oznacza, iż uznała, że są one dobrze zarządzane.

Same kasy nie chcą jednak ujawniać swoich wyników finansowych, do niedawna w ich imieniu podawała je Kasa Krajowa. – Teraz nie możemy podawać wyników poszczególnych kas, bo zabrania nam tego ustawa – tłumaczy Andrzej Dunajski, rzecznik Kasy Krajowej.

Są jednak nieliczne wyjątki.  Zachodniopomorska SKOK (ma 103 mln zł aktywów) odcina się od złych wyników sektora i nawet na swojej stronie internetowej podaje, że w I półroczu jej zysk netto wyniósł 1,3 mln zł, a wskaźnik wypłacalności 4,9 proc.

Za niskie kapitały

Na plusie jest też Kasa im. Kwiatkowskiego, która ma 123 mln aktywów. Według wstępnych danych w ciągu trzech kwartałów 2013 r. wypracowała 670 tys. zł zysku, a udział kredytów zagrożonych wynosi 11 proc., przy czym kasa nie przeprowadzała sekurytyzacji i nie sprzedawała starych straconych pożyczek.

Na tle systemu to przyzwoite wyniki, bo średnio kredyty i pożyczki przeterminowane na koniec czerwca 2013 r. stanowiły 30 proc. portfela kredytowego. Gdyby uwzględnić wartość nabytych przez kasy tzw. skryptów dłużnych w zamian za sprzedane luksemburskiej spółce przeterminowane wierzytelności, udział ten wynosiłby blisko 37,5 proc. Natomiast średni współczynnik wypłacalności wynosi 1,2 proc.

Wyniki kas są często trudne do porównania choćby z tego powodu, że nie wszystkie z nich sprzedawały przeterminowane wierzytelności za skrypty dłużne. Na koniec czerwca tylko 15 kas spełniało normy w zakresie współczynnika wypłacalności. W kilku SKOK wprowadzono też zarządy komisaryczne. – Tam, gdzie identyfikujemy ryzyka, są prowadzone postępowania naprawcze, których efektywność zależna jest w szczególności od stopnia zaangażowania finansowego członków kas oraz Kasy Krajowej – mówi Wojciech Kwaśniak.

Ponad 17 mld zł depozytów

Na koniec września do SKOK należało blisko 2,7 mln członków, kwota ulokowanych przez nich depozytów przekracza już 17 mld zł.