Jak zniszczyć Ziemię

Na naszych oczach dokonują się epokowe zmiany. Dotąd żyliśmy w holocenie, który zaczął się pod koniec ostatniego zlodowacenia czyli 11 tys. 700 lat temu. Teraz nastał antropocen, czyli era człowieka.  Jakie zmiany to spowodowały i jak do nich doszło – zastanawiają się twórcy dokumentu „Postęp – globalne oszustwo?”.

Film przypomina kolejne etapy ekspansji człowieka dając solidny materiał do rozważań na temat przyszłości, która nie jawi się w jasnych barwach. Postęp technologiczny z ostatnich 200 lat przyniósł nie tylko korzyści, ale i  stał się  zagrożeniem. Już w latach 70. XX wieku naukowcy przewidzieli załamanie cywilizacji przemysłowej w XXI wieku – przeludnienie, zanieczyszczenie środowiska, brak zasobów. Niepohamowanie rośnie konsumpcja, chociaż  wzrost gospodarczy oznacza jeszcze intensywniejszą emisję dwutlenku węgla. Niszczycielski wpływ na przyrodę ma intensywne rolnictwo i nawozy sztuczne. Monokultury wyjaławiają gleby, giną odmiany roślin. Doświadczamy rewolucji geologicznej wywołanej przez człowieka . Przyśpieszyły zmiany klimatyczne. ale lobby przemysłowe nie wspiera ekologicznego myślenia o naszej planecie. Górę bierze dążenie do zysku za wszelką cenę.

Dokumentaliści opowiadają historię upadku przypominając m.in. masowe wydobycia węgla kamiennego w XIX wieku, które zapoczątkowało eksploatację paliw kopalnych i w efekcie wzrost emisji gazów cieplarnianych – istotną przyczynę obecnych klimatycznych zmian. Do brytyjskiego węgla dołączyła ropa z Ameryki – pierwszy  szyb naftowy został wywiercony w 1859 roku w Pensylwanii. Pierwszym potentatem naftowym był Rockefeller, nestor słynnego rodu i założyciel firmy Standard Oil. Ropa stała się niezbędna w różnych gałęziach przemysłu. Eksploatacja nowych złóż w innych miejscach stała się kwestią strategiczną…

Kiedy rewolucja przemysłowa nabrała tempa, kolejne wynalazki, takie jak elektryczność i linia montażowa, umożliwiły rozwój masowej produkcji. Wpłynęło to na polepszenie poziomu życia społeczeństw i upowszechnienie wielu dóbr materialnych.

Wszyscy deklarują, że wojna jest złem, ale i wiedzą, że oznacza zwiększoną produkcję przemysłu m.in. motoryzacyjnego i chemicznego. Gazy używane w czasie Wielkiej Wojny otworzyły drogę do produkcji pestycydów. Czołgi stały się wzorem dla konstruktorów maszyn budowlanych, a nylon, radary i sonary -  narzędziami rybołówstwa przemysłowego. II wojna światowa znacznie przyśpieszyła rozwój technologii. Hitler nakazał budowę pierwszej sieci autostrad na świecie, ale nie po to by lepiej żyło się obywatelom, lecz by szybciej przemieszczać sprzęt bojowy.

W 1958 roku uruchomiony został amerykański program Plowshare mający badać możliwości stosowania broni atomowej dla potrzeb gospodarczych. Trwał 20 lat.  Amerykanie doprowadzili do 27 cywilnych wybuchów. Rosjanie takich eksplozji mają na koncie niemal 150...

Premiera skłaniającego do refleksji dwuczęściowego francuskiego dokumentu „Postęp – globalne oszustwo?” (reż. Jean-Robert Viallet) w niedzielę 3 maja o 22. w Planete+. Drugi odcinek zostanie wyemitowany tydzień później – 10 maja, także o 22.