Cannes: Siła prostych uczuć

Złota Palma – najważniejsze canneńskie trofeum – dla Rubena Östlunda za „Triangle of Sadness” była zaskoczeniem. Film zebrał tyle samo ocen entuzjastycznych, co krytycznych. Wybitny krytyk Peter Bradshaw z brytyjskiego „Guardiana” dał mu dwie gwiazdki na pięć możliwych.

To historia rejsu, w którym biorą udział bogaci ludzie – od rosyjskiego oligarchy z żoną i kochanką czy brytyjskich handlarzy bronią do sław modelingu. Po burzy i wypadku wszyscy lądują na wyspie, gdzie całkowicie zmienia się społeczna hierarchia.

Satyra i wyrafinowanie

Zanim jednak do tego dojdzie, pokład statku zaleje fala wymiocin i fekaliów, co sprawia, że do „Triangle of Sadness” przylgnęła etykieta „najobrzydliwszego filmu festiwalu”. To druga Złota Palma w karierze szwedzkiego reżyser. Pierwszą dostał pięć lat temu za „The Square”.

Czytaj więcej

Film

Złota Palma dla Rubena Ostlunda za „Triangle of Sadness”

Jerzy Skolimowski z Nagrodą Jury za „IO”.

Ten film jest jednak satyrą społeczną. Podczas konferencji prasowej laureatów nagród Östlund powoływał się na Buñuela, którego uwielbia, i rzeczywiście w czasie projekcji można pomyśleć o jego „Aniele zagłady”. Ale u Szweda wszystko szyte jest grubymi nićmi, a na dodatek zapowiedział on, że dwuipółgodzinna wersja festiwalowa filmu do kin zostanie wydłużona.

O ile bardziej wyrafinowany jest „IO” Jerzego Skolimowskiego, który na współczesny świat patrzy oczami osiołka. I widzi znacznie więcej. Są w tym filmie przepiękne sceny w stadninie koni, które odbijają bolesną świadomość, że jest się w życiu niżej w hierarchii. Pospolity osiołek patrzy na rumaki pędzące po łące, a sam może co najwyżej ciągnąć wózek z sianem. Jest tu również spojrzenie na Polskę. Choćby wtedy, gdy IO staje się maskotką wiejskiej drużyny futbolowej i omal nie ginie w pojedynkach kiboli.

IO patrzy też na Europę, zamożną, zatracającą podstawowe wartości. A przecież Skolimowski opowiada również o miłości, o tęsknocie za uczuciem. W mądrych, smutnych oczach osiołka znajduje cały wszechświat. I niewinność, której zwierzę nigdy nie zatraciło. Jerzy Skolimowski, 84-letni, a przecież najnowocześniejszy artysta tego konkursu, odebrał w Cannes nagrodę jury. I przewrotnie podziękował na scenie wszystkim sześciu osiołkom, które wcieliły się w jego bohatera.

Kameralne historie

Po okresie pandemicznej izolacji w Cannes najważniejsze okazywały się proste opowieści o uczuciach. Uhonorowane Grand Prix „Blisko” Lucasa Dhonta to kameralny obraz o wchodzeniu w życie, o inności, o odpowiedzialności za swoje zachowania.

– Chciałem opowiedzieć o czułości – mówił Dhont. – Wrażliwość może stać się supermocą. Dedykuję ten film tym, którzy wybierają odwagę, a nie strach.

Historia przyjaźni dwóch trzynastolatków, ich wzajemnej fascynacji, lęku jednego z nich przed opinią otoczenia patrzącego na nich jak na parę, tragedia, która nieubłaganie przychodzi, wreszcie próba zrozumienia siebie i swoich relacji z innymi – o tym wszystkim Dhont opowiedział z ogromną delikatnością.

Razem z polskim reżyserem nagrodę jury odbierali też Felix Van Groeningen i Charlotte Vandermeersch za inną opowieść o przyjaźni z dzieciństwa odnalezionej po latach w „Ośmiu górach”. I zaoferowali widzom dwie godziny spędzone w niezwykłej piękności krajobrazach włoskich Alp.