Jak Bush pokonał Gore'a. Film „Decydujący głos” na DVD

Późnym wieczorem 7 listopada Al Gore zamierzał w publicznym wystąpieniu pogratulować rywalowi zwycięstwa. Szli łeb w łeb. Ale w kluczowym dla wyniku wyborów stanie Floryda kandydat Demokratów przegrał z George'em W. Bushem.

[wyimek][link=http://empik.rp.pl/decydujacy-glos-roach-jay,prod58260106,film-p] Zobacz na Empik.rp.pl[/link][/wyimek]

Stacje telewizyjne już namaściły Republikanina na kolejnego lokatora Białego Domu, w sztabach obu partii wyraźnie opadło napięcie. Nagle okazało się, że na Florydzie przewaga Busha nad Gorem mieści się granicach błędu statystycznego – wynosi tylko kilkaset głosów, około 0,03 procent. Demokraci – zgodnie z prawem – zaczęli domagać się ponownego przeliczenia głosów. Kandydaci na prezydenta usunęli się w cień, a do walki ruszyły ich zespołu eksperckie. Rozpoczęła się 36-dniowa batalia na kruczki prawne, karkołomne interpretacje przepisów i paragrafy.

[srodtytul]Idealista i szczwany lis[/srodtytul]

[link=http://empik.rp.pl/decydujacy-glos-roach-jay,prod58260106,film-p "target=_blank"]„Decydujący głos”[/link] Jaya Roacha rekonstruuje jej dramatyczny przebieg. Szybko okazało się, że ustalenie prawdy o tym, kto faktycznie wygrał wybory na Florydzie będzie misją niemożliwą.

Maszyny, które policzyły głosy w wyborach, odrzuciły zbyt dużą liczbę kart do głosowania jako nieważne. Ponowne - tym razem ręczne – ich przeliczanie – trwałoby w nieskończoność, narażając Amerykę na kryzys polityczny większy niż afera Watergate. Na dodatek wielu wyborców – zwłaszcza osoby starsze – niedostatecznie mocno lub w złym miejscu przedziurkowało karty, które zostały zaprojektowane w formie kartoników. Na tej podstawie odczytanie woli wyborców graniczyło z cudem.

Dlatego w istocie do zwycięstwa w wyborach prezydenckich potrzebne były przede wszystkim spryt i determinacja, a nie kierowanie się literą prawa.

Roach pokazuje, że Demokratom od początku brakowało woli zwycięstwa. Zastanawiali się głównie jak godnie i pokojowo przekazać władzę Bushowi. Na tym tle interesująca była postać Rona Klaina, szefa sztabu wyborczego Gore'a, kreowana przez Kevina Spacey'a – dwukrotnego zdobywcę Oscara.

Spacey pokazuje Klaina jako idealistę, który za wszelką cenę chce dowiedzieć się „kto wygrał te wybory”. Ale jest coraz bardziej osamotniony. W końcu zaczyna rozumieć, że jeśli Gore triumfowałby nad Bushem, to byłoby to pyrrusowe zwycięstwo – odniesione za cenę podważenia demokratycznej tradycji i spolaryzowania społeczeństwa.

Przeciwnikiem Klaina był James Baker, były republikański sekretarz stanu. W filmie Roacha wcielił się w niego znakomity Tom Wilkinson, który jak nikt inny potrafi zagrać szczwanego lisa.

[srodtytul]Misja królowej Estery[/srodtytul]

Jednak obu aktorom film kradnie Laura Dern jako sekretarz stanu Florydy Katherine Harris. Na to stanowisko mianował ją gubernator Jeb Bush, brat George'a. Na dodatek w 2000 roku pełniła funkcję współprowadzącej stanową kampanię kandydata Republikanów. Tymczasem miała sprawować pieczę nad procedurą ponownego liczenia głosów w niektórych hrabstwach Florydy.

Dern portretuje Harris jako kobietę, która nie zdaje sobie sprawy z tego, co się dzieje. Była nauczycielka tańca dla seniorów nie rozumie ani powagi sytuacji ani przepisów, którymi powinna się kierować. Dba jedynie o fryzurę i niebywale mocny makijaż, co stwarza okazję do niewybrednych żartów z tego jak wygląda.

Harris łatwo było przedstawić jako karykaturę polityka. Jednak Dern, ukazując śmiesznostki swojej bohaterki, nie wykpiwa jej. Podkreśla zagubienie Katherine, naiwność w rozmowach z wytrawnymi graczami partii republikańskiej.

Kiedy pani sekretarz zwierza się jednemu z nich, że czuje pokrewieństwo z biblijną Esterą, która ocaliła Żydów przed zagładą, jest postacią rodem z groteski – śmieszną, przerażającą, a zarazem budzącą litość i smutek.

Harris – 26 listopada 2000 roku – ogłosiła George'a W. Busha zwycięzcą wyborów na Florydzie, nie uwzględniając próśb jednego z hrabstw o przedłużenie czasu liczenia głosów.

Sprawę definitywnie rozstrzygnął Sąd Najwyższy USA. W połowie grudnia 2000 roku orzekł, że nie ma już czasu na ręczne sprawdzanie kart do głosowania, a przy okazji unieważnił decyzję Sądu Najwyższego Florydy o ponownym sprawdzeniu kilkudziesięciu tysięcy kart do głosowania, odrzuconych przez maszyny jako nieważne. Bush został 43 prezydentem Stanów Zjednoczonych, choć faktycznie o jego zwycięstwie nie zadecydowali wyborcy ale sędziowie.