Grecja przed bankructwem, Argentyna - po

Parlament Grecji przegłosował wczoraj nowe posunięcia oszczędnościowe - redukcję wydatków i podwyższenie podatków które przyniosą oszczędności  28 mld euro i plan prywatyzacji o wartości 50 mld - aby kraj ten mógł liczyć na kolejną transzę 12 mld euro pomocy od Unii i MFW.

Jeśli ustawa o wyrzeczeniach nie przejdzie, to Grecja będzie pierwszym krajem strefy euro, który stanie się niewypłacalny. Inaczej mówiąc nie będzie w stanie spłacać w terminie swych długów.

Duże grono specjalistów uważa, że Grecja będzie musiała otrzymać kolejną pomoc zagraniczną 120 mld euro, bo inaczej nie uniknie restrukturyzacji długu wynoszącego 350 mld euro.

Szef Komisji Europejskiej José Manuel Barroso podkreślił, że nie ma alternatywy dla grackiego planu. Jeśli parlament nie zatwierdzi planu naprawczego, to Unia nie da więcej pieniędzy, bo nie ma planu B dla ratowania Grecji od bankructwa.

Przykład Argentyny

Niemal 10 lat temu Argentyna znalazła się na skraju ogłoszenia upadłości, więc może służyć Grekom za przykład wychodzenia z trudności.

Pod koniec 2001 r. Buenos Aires nie było w stanie obsługiwać długu zagranicznego wynoszącego 240 mld dolarów. Czterech szefów państwa rezygnowało jeden po drugim, bezrobocie i protesty społeczne osiągnęły pułap krytyczny.

Rok wcześniej MFW obiecał Argentynie 20 mld dolarów na wsparcie gospodarki, która już była w recesji — stawiając jednak surowe warunki. Rosnący deficyt budżetowy i nasilająca się ucieczka kapitałów szybko pozbawiły znaczenia tej pomocy finansowej.

W listopadzie 2001 rząd zamroził konta bankowe milionów obywateli, gdy MFW odmówił przelania kolejnej transzy 1,2 mld dolarów, bo kraj nie spełnił postawionych mu celów oszczędnościowych.

Ludzie wyszli na ulice, blokując dostęp do oddziałów bankowych, gospodynie domowe maszerowały tłukąc łyżkami w rondle (caserolazo), doszło do przypadków plądrowania supermarketów i innych sklepów. Interweniowała policja, w stolicy byli ranni i zabici.

Gdy wyglądało, że sytuacja wymknęła się całkowicie spod kontroli, prezydent Fernando de la Rua uciekł śmigłowcem z rządowego budynku 20 grudnia, a wcześniej złożył dymisję z urzędu.

24 grudnia pełniący obowiązki prezydenta Adolfo Rodriguez Saa ogłosił niewypłacalność Argentyny i jednocześnie zdewaluował o 65 proc. krajową walutę, peso. Wcześniej peso było przez 10 lat równe dolarowi USA. Dewaluacja sprawiła, że wskaźnik długu zagranicznego Argentyny wobec PKB skoczył z 50 proc. do ponad 100.

Gdyby taki scenariusz miał spotkać Grecję, to Ateny musiałyby opuścić strefę euro i przywrócić własną walutę. Jest tylko jedna różnica. Argentyna mogła to zrobić jednostronnie, Grecja potrzebowałaby aprobaty innych krajów.

Początek sanacji

Po załamaniu się w 2002 r., gospodarki Argentyny o 11 proc. PKB władzę przystąpiły do realizowania polanu naprawczego. I robią to do dziś.

Nestor Kirchner wybrany w 2003 r. na prezydenta zaczął działać dla stopniowego przywracania zaufania międzynarodowych inwestorów. Zmarł w 2010 r., a jego program kontynuuje wdowa i następczyni, Cristina Fernandez de Kirchner.

Były wiceminister spraw zagranicznych Edouard Sguiglia wspomina pierwsze starania ekipy Kirchnera. — Podczas wielu nieformalnych rozmów z przedstawicielami rządów na świecie słuchano naszych wyjaśnień z szacunkiem, nawet prezydent George Bush.

— Tylko jedno spotkanie z ówczesnym szefem MFW, Horstem Köhlerem było nerwowe, gdy wyraził wątpliwości i ostrzegał, że banki mogą unikać Argentyny. Po tej rozmowie Kirchner usztywnił bardziej swoje stanowisko — dodał wiceminister.

Przedstawiciele posiadaczy argentyńskich obligacji byli bardzo krytyczni. Jesienią 2003 r. w ambasadzie Argentyny w Waszyngtonie doszło do burzliwych dyskusji z przedstawicielami konserwatywnych ciał doradczych. — Zapytałem ich, dlaczego są tak agresywni. Odpowiedzieli mi, że obawiają się, iż inne kraje pójdą za przykładem Argentyny — powiedział Sguiglia.