USA negocjują z Białorusią. Chcą odciągnąć Mińsk od Moskwy?

Niektórzy przedstawiciele administracji USA przekonywali dziennikarzy agencji Reutera, że administracja Trumpa realizuje wobec Białorusi długoterminową, szeroką strategię, której celem jest wyciągnięcie Białorusi z geopolitycznej orbity Rosji, nawet jeśli ma się to udać tylko w ograniczonym zakresie. Białoruś i Rosja wchodzą w skład tzw. Państwa Związkowego (Związku Białorusi i Rosji), konfederacji, w ramach której Rosja stara się zwiększyć kontrolę nad sąsiednim państwem, byłą republiką radziecką. W 2023 roku Rosja rozmieściła na terytorium Białorusi swoją taktyczną broń jądrową - to pierwszy przypadek, gdy broń atomowa – po zakończeniu zimnej wojny – opuściła terytorium Federacji Rosyjskiej. 

Nawet niewielkie przesunięcie Białorusi w stronę Zachodu byłoby strategicznym sukcesem dla USA. Większość europejskich państw dystansuje się od Białorusi ze względu na oskarżenia władz w Mińsku o fałszowanie wyborów, łamanie praw człowieka, a także bliskie relacje z Moskwą. Białoruś jest oskarżana przez władze Polski o rozpoczęcie w 2021 roku działań hybrydowych przeciwko naszemu państwu, poprzez wywieranie rosnącej presji migracyjnej na polsko-białoruską granicę (choć - jak piszemy w rp.pl – presja ta w ostatnich tygodniach słabnie). Litwa niedawno zamknęła na pewien czas całkowicie granicę z Białorusią, ze względu na balony meteorologiczne, które nadlatywały nad Litwę z Białorusi i zakłócały działanie tamtejszych lotnisk. Balony takie są używane do przemytu papierosów. 

Co USA mogą zaoferować Białorusi?

W imieniu USA negocjacje z Mińskiem ma prowadzić m.in. John Coale, którego Trump mianował w listopadzie specjalnym przedstawicielem prezydenta USA ds. Białorusi. 

Departament Stanu USA nie chciał skomentować doniesień na temat negocjacji USA z Białorusią. Wyraził jedynie uznanie dla przywództwa Trumpa w tym zakresie i „wysiłków Coale'a” - pisze Reuters. Biuro prasowe Departamentu Stanu podkreśla, że USA są gotowe do rozmów z Białorusią „mających służyć realizacji interesów USA, a także kontynuowania wysiłków na rzecz uwalniania politycznych więźniów”.

Nie jest jasne co obecnie USA oferują Białorusi w zamian za uwolnienie kolejnych więźniów. W przeszłości pojawiały się informacje o negocjacjach na temat złagodzenia sankcji na białoruski sektor potasowy (Białoruś jest jednym z głównych dostawców soli potasowych, wykorzystywanych do produkcji nawozów). Z kolei Coale mówił publicznie, że USA chciałyby ponownie otworzyć ambasadę w Mińsku, która została zamknięta w 2022 roku, po rozpoczęciu rosyjskiej inwazji na Ukrainę (Rosjanie dokonali inwazji m.in. z terytorium Białorusi).