Ukraina ma oddać Donbas, ale otrzyma gwarancje bezpieczeństwa jak kraj NATO?

Plan pokojowy dla Rosji i Ukrainy, który przez ostatni miesiąc mieli potajemnie przygotowywać sekretarz stanu USA Marco Rubio i specjalny przedstawiciel prezydenta USA ds. Bliskiego Wschodu Steve Witkoff, przewiduje m.in., że Ukraina miałaby wycofać się z kontrolowanej jeszcze przez siebie części Donbasu (chodzi o zachodnią część obwodu donieckiego) i zgodzić na ograniczenie liczebności armii do 600 tysięcy. Ponadto okupowane części obwodów zaporoskiego i chersońskiego pozostałyby przy Rosji. Plan wyklucza też możliwość rozszerzenia NATO na wschód i stacjonowania na Ukrainie wojsk NATO.

Gwarancje bezpieczeństwa dla Ukrainy będą „wielkim zwycięstwem” dla Wołodymyra Zełenskiego?

Plan mówi jednak również o gwarancjach bezpieczeństwa dla Ukrainy. Jak pisze serwis Axios, gwarancje te miałyby zostać udzielone na podstawie odrębnej umowy, której stronami byłyby USA, Europa, Ukraina i Rosja, choć nie jest jasne, czy zgoda Rosji byłaby potrzebna do ich udzielenia. 

Czytaj więcej

Konflikty zbrojne

Wołodymyr Zełenski gotów do „uczciwej pracy” nad planem pokojowym. Są znane jego nowe szczegóły

Prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski, po spotkaniu w Kijowie z Danielem Driscollem, sekretarzem a...

Treść tej umowy, z którą zapoznał się serwis Axios, wskazuje, że Ukraina miałaby otrzymać gwarancje wzorowane na tych, które zapewnia artykuł 5 Traktatu Północnoatlantyckiego. Przyszły atak na Ukrainę miałby być traktowany przez USA i Europę jako „atak na całą wspólnotę transatlantycką”. Zgodnie z umową przyszły „znaczący, celowy i trwały atak zbrojny” Rosji na Ukrainę „powinien być traktowany jako atak zagrażający pokojowi i bezpieczeństwu całej wspólnoty transatlantyckiej”, na co USA i ich sojusznicy mają odpowiednio zareagować – w tym poprzez użycie siły militarnej.

Tak wyglądała sytuacja na froncie w 1366 dniu wojny

Foto: PAP

Biały Dom miał poinformować Moskwę o gwarancjach, jakich zamierza udzielić Ukrainie. Umowa ws. gwarancji bezpieczeństwa miałaby początkowo obowiązywać przez 10 lat, ale mogłaby być przedłużona za zgodą stron.

Umowa ws. gwarancji bezpieczeństwa nie przybrała jeszcze ostatecznego kształtu – wynika z informacji przekazywanych przez przedstawiciela administracji USA. Amerykanie mają ją jeszcze konsultować z Europejczykami. Zdaniem przedstawiciela Białego Domu cytowanego przez Axios uzyskanie takich gwarancji byłoby „wielkim zwycięstwem” Zełenskiego i zapewniałoby bezpieczeństwo Ukrainie w długiej perspektywie.

Zawarcie umowy miałoby być rekompensatą dla Ukrainy za bolesne dla niej koncesje terytorialne. Axios zauważa, że administracja Trumpa po raz pierwszy gotowa jest rozmawiać o tak mocnych gwarancjach bezpieczeństwa dla Ukrainy, które – w przypadku wznowienia przez Rosję agresji na sąsiada – mogłyby doprowadzić do otwartego konfliktu zbrojnego USA i ich europejskich sojuszników z Rosją. 

Witkoff miał rozmawiać o gwarancjach z sekretarzem Rady Bezpieczeństwa i Obrony Ukrainy Rustemem Umerowem. W czwartek projekt umowy ws. gwarancji miał zostać przekazany Zełenskiemu, który spotkał się z delegacją z Pentagonu w Kijowie.