Nowy lek na chorobę Alzheimera

Początkowe objawy demencji są trudne do zauważenia. Z czasem jednak zaczynają się pogłębiać i mogą prowadzić do całkowitej utraty samodzielności.

Publikacja: 20.02.2023 21:00

Otępienie najczęściej dotyka osoby starsze. Ale nie jest to regułą

Otępienie najczęściej dotyka osoby starsze. Ale nie jest to regułą

Foto: AdobeStock

Amerykańska Agencja ds. Żywności i Leków zatwierdziła lek lecanemab w ramach przyspieszonej procedury zatwierdzania do leczenia choroby Alzheimera. Badania wykazały, że lek spowalnia postęp choroby we wczesnym stadium.

Leqembi jest przeciwciałem monoklonalnym, które wiąże się z białkiem w mózgu zwanym amyloidem beta, dzięki czemu pomaga organizmowi zniszczyć te białka. Osoby z chorobą Alzheimera mają wysoki poziom amyloidu beta w mózgach.

Czytaj więcej

Eksperymentalny lek na Alzheimera koncernu Roche nie osiąga celu w badaniu

Niedawno ogłoszono wyniki kontrolowanego badania klinicznego fazy 3 z udziałem 856 pacjentów z chorobą Alzheimera w celu potwierdzenia korzyści klinicznych leku.

Leczenie prowadzono u pacjentów z łagodnymi zaburzeniami funkcji poznawczych lub łagodnym stadium otępienia i potwierdzoną obecnością patologii amyloidu beta. Pacjenci otrzymujący leczenie wykazywali istotną, zależną od dawki i czasu redukcję blaszek amyloidu beta, przy czym u pacjentów otrzymujących zatwierdzoną dawkę lecanemabu (10 miligramów/kg raz na dwa tygodnie), stwierdzono statystycznie istotne zmniejszenie blaszek amyloidowych w mózgu.

Lek podawany jest we wlewie i powinien być przyjmowany do końca życia pacjenta lub przynajmniej tak długo, jak zwalnia postęp choroby.

Z badań wynika, że u osób w początkowym stadium choroby lek może spowolnić spadek funkcji poznawczych nawet o 27 procent. W 18-miesięcznym badaniu lek spowolnił postęp choroby o 3–5 miesięcy.

Trzeba jednak wiedzieć, że badanie obejmowało tylko osoby z łagodnymi zaburzeniami poznawczymi spowodowanymi wczesnym stadium choroby Alzheimera i na razie nie ma dowodów na korzyści u osób w późniejszej fazie choroby.

Dodatkowo niektóre osoby z genetycznym czynnikiem ryzyka choroby Alzheimera (gen APOE4) mogą nie odnosić korzyści z leku, a nawet być bardziej narażone na krwawienie do mózgu (u ok. 17 proc. uczestników badania wystąpiło niewielkie krwawienie).

Leqembi na razie dostępne jest w sprzedaży w USA. Roczny koszt leczenia to ok. 26,5 tys. dolarów.

Demencja to grupa objawów związanych ze stopniowym pogarszaniem się funkcji mózgu. Zmaga się z nią ok. 55 mln ludzi na całym świecie, a eksperci szacują, że do 2050 r. liczba ta może zwiększyć się do 139 mln.

„Do grupy chorób, w których występuje otępienie, należy między innym choroba Alzheimera, otępienie czołowo-skroniowe, otępienie z ciałami Lewy’ego, a także otępienie naczyniopochodne. U podłoża tych zaburzeń leży uszkodzenie tkanki mózgowej, a jego mechanizm jest zależny od rodzaju choroby. W chorobach o charakterze zwyrodnieniowym, takich jak choroba Alzheimera, dochodzi do niszczenia komórek nerwowych w mózgu wskutek odkładania się w ich wnętrzu nieprawidłowych białek. W przypadku otępień naczyniopochodnych do mózgu dostarczana jest zbyt mała ilość tlenu i substancji odżywczych, co również w konsekwencji prowadzi do utraty neuronów, czyli komórek nerwowych. Niektóre rodzaje otępienia mają podłoże genetyczne i mogą występować rodzinnie” – wylicza na portalu Medycyna Praktyczna lek. med. Karina Bartoszek.

Otępienie dotyka najczęściej osób starszych. Ale jej odmiana FTD występuje u osób młodszych, a pierwsze objawy zauważalne mogą być już po 45. roku życia.

Jakie objawy powinny zaniepokoić? Lekarze wskazują, że do początkowych objawów demencji zalicza się m.in. deficyty pamięci (zwłaszcza w obrębie wydarzeń, które miały miejsce w nieodległej przeszłości), trudności z koncentracją, z wykonywaniem typowych codziennych zadań, zapominanie słów, zmiany nastroju, dezorientacja co do czasu i miejsca. Początkowo są one łagodne, a tylko u niektórych pacjentów nasilą się w przyszłości.

Następnie zaczynają pojawiać się problemy z prowadzeniem samochodu, mylenie leków, kłopoty z dbaniem o siebie i o dom (np. utrata zainteresowania codziennymi czynnościami, kłopoty z zarządzaniem pieniędzmi i płaceniem rachunków).

Zaburzenie stopniowo prowadzi do utraty samodzielności – chory nie jest w stanie sam zadbać o swoją toaletę i ubranie, traci też zdolność poruszania się.

Ryzyko demencji można zmniejszyć poprzez zdrowe odżywianie, utrzymanie prawidłowej wagi, regularne ćwiczenia, ograniczenie spożywania alkoholu, stronienie od papierosów. Warto też gimnastykować mózg poprzez np. rozwiązywanie łamigłówek czy krzyżówek, a także czytanie i pisanie.

Diagnostyka i terapie
Rak prostaty. Komu jeszcze grozi seryjny zabójca?
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Diagnostyka i terapie
Cyfrowe narzędzia w patomorfologii przyspieszają diagnozowanie raka
Diagnostyka i terapie
Depresja lekooporna. Problem dotyczy 30 proc. pacjentów
Diagnostyka i terapie
„Nie za wszystkie leki warto płacić z pieniędzy publicznych”
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Diagnostyka i terapie
Blisko kompromisu w sprawie reformy polskiej psychiatrii