Nie spiszesz się sam, to zadzwoni rachmistrz

Zgodnie z danymi GUS w spisie powszechnym wzięło już udział łącznie 18 mln 131 tys. 758 osób, tj. ok. 47,4 proc. ludności Polski. Przez internet spisało się ok. 11,5 mln osób, a do 21 lipca rachmistrzowie przez telefon spisali blisko 5,5 mln osób, tj. 14,3 proc. ludności. Z kolei w wywiadach bezpośrednich spisali ponad pół miliona osób, tj. 1,47 proc. ludności kraju.

To wciąż bardzo mało, biorąc pod uwagę, że spis trwa już od 1 kwietnia 2021 r., natomiast do jego zakończenia zostały jeszcze tylko dwa miesiące (spisać się można do 30 września).

Czytaj także:

Co powinieneś wiedzieć o Narodowym Spisie Powszechnym

Za odmowę udziału w spisie grozi grzywna

Pomyliłeś się w odpowiedzi, szybko popraw ją przez infolinię

Warto wiedzieć, o co pytają przy spisie powszechnym

Samospis górą

Udział w Narodowym Spisie Powszechnym z powodu pandemii głównie w samospisie internetowym jest obowiązkowy pod groźbą grzywny.

To oznacza, że w zdecydowanej większości każdy obywatel musi się spisać sam.

A to oznacza wejście bezpośrednio na stronę spisu lub pośrednio poprzez stronę Głównego Urzędu Statystycznego i wypełnienie formularza spisowego w internecie.

Zgodnie z art. 17a ust. 1–3 ustawy o narodowym spisie powszechnym ludności i mieszkań w 2021 r., nie można odmówić przekazania danych rachmistrzowi kontaktującemu się z osobami fizycznymi objętymi spisem. Oznacza to, że czas na samospis mamy do momentu, gdy skontaktuje się z nami rachmistrz. Srodtytul: Jak się spisać?

Podstawową metodą spełnienia obowiązku spisowego jest samospis internetowy przez aplikację na stronie spis.gov.pl.

Alternatywną metodą jest spis przez telefon pod numerem infolinii spisowej 22 279 99 99.

Osoby nieposiadające dostępu do internetu lub sprzętu komputerowego mogą skorzystać z przygotowanych stanowisk w urzędach.

Wypełniając formularz spisowy, należy pamiętać, że wskazujemy dane według stanu na dzień 31 marca 2021 r. oraz że podajemy informacje o swoim faktycznym miejscu zamieszkania (a nie zameldowania). Osoba dorosła dokonująca samospisu podaje również informacje o swoich małoletnich dzieciach. Może także podać dane reszty dorosłych domowników za ich zgodą. Tym sposobem obowiązek spisowy wszystkich wspólnie mieszkających osób zostanie spełniony.

Z osobami, które nie spiszą się samodzielnie, skontaktują się rachmistrze spisowi. Ze względu na pandemię pracują w formie wywiadów telefonicznych i do odwołania nie będą odwiedzać respondentów w domach. Rachmistrzowie będą dzwonić tylko i wyłącznie z numeru 22 828 88 88. Jeżeli respondent nie odbierze telefonu, otrzyma esemes z prośbą o kontakt ze swoim rachmistrzem.

Każdy rachmistrz spisowy ma oficjalny identyfikator wydany przez wojewódzkie biuro spisowe, zawierający imię i nazwisko, numer, godło oraz informację o przetwarzaniu danych osobowych.

Sprawdź rachmistrza

Tożsamość rachmistrza można zweryfikować:

– poprzez specjalnie przygotowaną aplikację dostępną na stronie https://rachmistrz.stat.gov.pl/,

– poprzez kontakt z infolinią spisową pod numerem 22 279 99 99, wybierz 1 – Narodowy Spis Powszechny Ludności i Mieszkań, a następnie 2 – weryfikacja tożsamości rachmistrza.

Należy pamiętać, że jeśli obowiązek spisowy został już spełniony przez internet albo poprzez infolinię spisową, nikt nie będzie dzwonić do respondentów w tej sprawie. Rachmistrz nie zapyta o zarobki, oszczędności, cenne przedmioty w domu, numer konta, PIN do karty czy dane logowania do bankowości internetowej. Takie pytania mogą wskazywać na próbę wyłudzenia danych.

Uzasadnione wątpliwości co do wiarygodności i rzetelności rachmistrza spisowego należy zgłaszać na infolinię spisową.

Od momentu zebrania informacji stają się one danymi statystycznymi i objęte są tajemnicą statystyczną. Osoby pracujące przy spisie są z kolei obowiązane do jej przestrzegania.

Na pytanie, czy można połączyć nazwisko obywatela z konkretnymi odpowiedziami, GUS zapewnia, że dane pozyskane w spisie są anonimizowane i przetwarzane w sposób uniemożliwiający połączenie konkretnej osoby z adresem i innymi danymi zebranymi w spisie. W procesie tym uczestniczą wyłącznie osoby upoważnione przez administratora.

Jak długo zebrane od nas informacje mogą być przetwarzane? Odpowiedź brzmi: sto lat od zakończenia spisu.

Skarbówce nic do tego

Najwięcej wątpliwości budzi jednak pytanie, czy informacje zebrane od nas będzie można wykorzystać do celów pozastatystycznych, np. przez urzędy skarbowe.