Adam Glapiński: Polityka fiskalna rządu odsuwa w czasie obniżki stóp procentowych

– Rada jest chętna, aby przystąpić do obniżania stóp natychmiast, gdy inflacja przestanie rosnąć, a projekcja będzie wskazywać na jej spadek – powiedział podczas czwartkowej konferencji prasowej prezes NBP i przewodniczący RPP Adam Glapiński.

Publikacja: 07.11.2024 16:57

Prezes NBP Adam Glapiński

Prezes NBP Adam Glapiński

Foto: Fotorzepa, Jakub Czermiński

Wyjaśniając, dlaczego RPP utrzymała stopy procentowe podczas środowego posiedzenia na poziomie 5,75 proc., Glapiński wskazywał oczywiście przede wszystkim na inflację. W październiku, według szybkiego szacunku GUS, wyniosła ona 5 proc., czyli dwa razy więcej niż wynosi punktowo cel inflacyjny w Polsce.

Bazując na pełniejszych danych za wrzesień Glapiński zauważał, że w ówczesnym odczycie inflacji 4,9 proc. rok do roku, za 2,3 pp. odpowiadały elementy regulowane i administrowane, m.in. wzrost cen nośników energii, towarów objętych akcyzą czy zimnej wody i kanalizacji.

Zauważał, że w obecnej inflacji widać też efekt bazy na cenach leków refundowanych (listę darmowych leków obniżono we wrześniu 2023 r., teraz tego efektu nie widać już w rocznych wskaźniku inflacji), podwyżki VAT-u na żywność z 0 do 5 proc. od kwietnia br., a także relatywnie niskich zbiorów niektórych warzyw i owoców (co podbija ceny żywności). – Te źródła podwyższonej inflacji są niezależne od polityki pieniężnej – mówił szef NBP.

Glapiński podkreślał przy tym też uporczywość inflacji bazowej, czyli po wyłączeniu cen energii i żywności (4,3 proc. we wrześniu, w październiku zapewne podobnie, konsensus prognoz ekonomistów w ankiecie „Parkietu” i „Rzeczpospolitej” to 4,2 proc.). – Można to częściowo wiązać z utrzymującą się wysoką dynamiką płac, szczególnie silnymi podwyżkami w sferze publicznej – wyjaśniał Glapiński. Prognozował, że w kolejnych miesiącach pozostanie ona na poziomie ponad 4 proc., nie tylko ze względu na wysoką dynamikę wynagrodzeń (przekładającą się przede wszystkim na dynamikę cen usług – 6,8 proc. rok do roku we wrześniu, zapewne podobnie w październiku), ale też podwyżki cen usług kanalizacyjnych, wywozu śmieci czy zimnej wody.

Adam Glapiński, prezes NBP: Polityka fiskalna rządu odsuwa w czasie obniżki stóp procentowych

Mimo że Glapiński „winił” za obecny poziom inflacji w dużej mierze czynniki administracyjne i regulacyjne, m.in. częściowe odmrożenie cen energii z lipca, to wskazywał, że RPP nie bagatelizuje tego faktu i dlatego nie obniża stóp. – Naszym zadaniem jest dopilnowanie, aby spowodowany tymi czynnikami wzrost inflacji nie utrwalił się, nie przeszedł w oczekiwania inflacyjne, nie rozlał się na całą gospodarkę, żeby nie zrobiła się spirala cen i płac. Prowadzimy politykę pieniężną nakierowaną na ponowne obniżenie inflacji do celu 2,5 proc. +/- 1 pp. w średnim okresie około dwóch lat – mówił szef NBP.

Glapiński zauważał także wysokie deficyty sektora finansów publicznych (w tym i przyszłym roku wyraźnie ponad 5 proc.). – Gdyby nastąpiło zacieśnienie polityki fiskalnej, to moglibyśmy szybciej przystąpić do luzowania stóp. Jeśli tego nie ma, a wprost przeciwnie, to przesuwa to w czasie początek decyzji o rozpoczęciu cyklu obniżek stóp procentowych – mówił prezes NBP.

Glapiński wskazał, że wciąż nie są znane decyzje dotyczące cen energii w 2025 r. Zgodnie z listopadową projekcją inflacyjną NBP, dynamika cen w pierwszej połowie przyszłego roku, gdyby doszło do pełnego odmrożenia cen energii, podskoczyłaby do ponad 6 proc. Gdyby zaś zdecydowano o pełnym przedłużeniu działań osłonowych, wzrost inflacji na początku 2025 r. byłby tylko nieznaczny. W obu wariantach jednak inflacja spada w drugiej połowie przyszłego roku, acz w pasmo celu inflacyjnego NBP (czyli poniżej 3,5 proc.) schodzi dopiero na początku 2026 r., a do środka celu (2,5 proc.) na koniec 2026 r. To przy założeniu niezmienionych stóp.

- Obecny poziom stóp procentowych, wraz z wygaszaniem efektów podwyżek cen energii, a także oczekiwane spowolnienie dynamiki wynagrodzeń spowodują, że inflacja zejdzie do celu w 2026 r. – wyjaśniał Glapiński.

Kiedy stopy procentowe w dół? Adam Glapiński: Nie zaostrzam stanowiska

Glapiński powtórzył przesłanki dla RPP za dyskusją o obniżkach stóp: stabilizacja inflacji oraz projekcje wskazujące na jej spadek w kolejnych kwartałach. Wobec kilkukrotnych stwierdzeń, że polityka fiskalna rządu nie sprzyja procesowi przystąpienia do obniżek stóp procentowych, szef NBP był dopytywany, czy zaostrza swoje stanowisko z poprzednich konferencji. Wówczas nie wykluczał pierwszych obniżek stóp w drugim kwartale 2025 r., a być może nawet jeszcze w marcu.

- Nie zaostrzam stanowiska. Rada jest chętna, aby przystąpić do obniżania stóp natychmiast gdy inflacja przestanie rosnąć, a projekcja będzie wskazywać na jej spadek. Dyskusja o luzowaniu polityki pieniężnej może rozpocząć się w marcu 2025 r., po kolejnej projekcji – zapowiedział Glapiński dodając, że tempo obniżek będzie zależne od tempa dezinflacji według projekcji. - Jeśli będzie projekcja, że w kolejnych kwartałach inflacja leci na łeb na szyję, to możliwa będzie decyzja o obniżce o 50 punktów bazowych. A jeśli inflacja będzie się miała obniżać powoli, to będziemy obniżać o 25 punktów bazowych – dodawał.

Wyjaśniając, dlaczego RPP utrzymała stopy procentowe podczas środowego posiedzenia na poziomie 5,75 proc., Glapiński wskazywał oczywiście przede wszystkim na inflację. W październiku, według szybkiego szacunku GUS, wyniosła ona 5 proc., czyli dwa razy więcej niż wynosi punktowo cel inflacyjny w Polsce.

Bazując na pełniejszych danych za wrzesień Glapiński zauważał, że w ówczesnym odczycie inflacji 4,9 proc. rok do roku, za 2,3 pp. odpowiadały elementy regulowane i administrowane, m.in. wzrost cen nośników energii, towarów objętych akcyzą czy zimnej wody i kanalizacji.

Pozostało 89% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Dane gospodarcze
Produkcja przemysłowa w Niemczech spadła w październiku. Rząd uspokaja
Dane gospodarcze
Zagadkowy komunikat RPP. Rząd chciał rozwiać niepewność, wyszło inaczej
Dane gospodarcze
Turecka inflacja nie zahamuje łagodzenia polityki pieniężnej?
Dane gospodarcze
Stopy procentowe bez zmian, Adam Glapiński gołębi? Rusza posiedzenie RPP
Materiał Promocyjny
Przewaga technologii sprawdza się na drodze
Dane gospodarcze
PMI dla polskiego przemysłu nie podtrzymał dobrej passy. Znów spadek
Materiał Promocyjny
Transformacja w miastach wymaga współpracy samorządu z biznesem i nauką