Rosjanie grzęzną w długach

Spadek siły nabywczej ludności stanie się w ciągu najbliższych dwóch–trzech lat największym hamulcem wzrostu gospodarki.

Publikacja: 17.03.2016 21:00

Foto: Bloomberg

W 2015 r. połowa pożyczających pieniądze w bankach przeznaczała je na spłatę starych zobowiązań. Przez dwa pierwsze miesiące 2016 r. udział takich kredytobiorców zwiększył się do 51 proc. (w 2014 r. było to 43 proc.) – zwraca uwagę gazeta „Izwiestia".

Eksperci są sytuacją zaniepokojeni. Jak mówi Aleksandr Achłomow, dyrektor Zjednoczonego Biura Kredytowego (spółka córka Sbierbanku udzielająca kredytów konsumpcyjnych), tendencja na rynku jest wyraźnie negatywna. – Jesteśmy tym oczywiście zaniepokojeni. Wykorzystanie nowych kredytów na spłatę starych nazywa się u nas personalną piramidą finansową i najczęściej prowadzi do jeszcze większego uzależnienia od pożyczek bankowych – mówi Achłomow.

W jego ocenie na połowę marca obciążenie kredytowe ludności Rosji jest wysokie. Dane bankowe pokazują, że 18 proc. kredytobiorców, czyli 7,7 mln Rosjan, spłaca jednocześnie trzy i więcej kredytów. Kosztuje ich to średnio ok. 60 tys. rubli miesięcznie. A średnia płaca w 2015 r. wynosiła w Rosji ok. 35 tys. rubli miesięcznie. W minionym roku, po raz pierwszy od kryzysu 1998–1999 r., spadły realne dochody Rosjan (o 10 proc.). Wysoki wzrost cen (inflacja na koniec roku bliska 13 proc.) plus niższe dochody spowodował spadek siły nabywczej Rosjan. – Inflacja i spadek dochodów doprowadza do tego, że ci którzy mają po kilka kredytów, nie radzą sobie z ich spłacaniem. Jedynym sposobem jest tu zaciąganie nowych pożyczek i spirala się nakręca – dodaje ekspert.

Dmitrij Sawczenko, główny analityk Nordea Banku, zwraca uwagę, że sytuację trzeba rozpatrywać w skali marko. Pieniądze, które ludzie oddają bankom, mogłyby pobudzić konsumpcję wewnętrzną. Popyt gospodarstw domowych daje ponad połowę PKB kraju.

– Spadek siły nabywczej ludności stanie się w ciągu najbliższych dwóch–trzech lat największym hamulcem wzrostu rosyjskiej gospodarki. Spadek realnych zarobków, wysokie oprocentowanie pożyczek kierowanych w większości na spłatę starych spowoduje w tym roku zmniejszenie konsumpcji o ok. 5 proc. A to bardzo negatywnie odbije się na PKB kraju – ostrzega Sawczenko.

Rynek już wysyła takie sygnały. Wydatki Rosjan w sklepach nigdy w historii nie były tak niskie jak w lutym. Średni rachunek sklepowy opiewał na odpowiednik 7 dol. „W lutym średni rachunek sklepowy był »chudszy« od styczniowego o 13,5 proc. i opiewał na 499 rubli (7,05 dol. albo 27,2 zł)" – podała Gazeta.ru. I podkreśla, że tak dużego spadku wydatków z miesiąca na miesiąc nie było w Rosji nigdy w historii. Najwięcej zubożały rachunki w dużych miasta (powyżej 0,5 mln ludzi). Najbardziej spadły zakupy w hipermarketach (o blisko 16 proc.); w sklepach mniejszych i tradycyjnych – o 14 proc.

Najwięcej oszczędzają na zakupach mieszkańcy zachodniej, centralnej i dalekowschodniej Rosji. Tam wydatki były niższe o 17–21 proc. w skali miesiąca. Na Syberii, gdzie zarabia się najlepiej, rachunki były mniejsze o 4–5 proc.

– Ludzie chodzą teraz do sklepów z listami towarów, wcześniej dokładnie skalkulowanymi do kupienia. Przestali kupować wszelkie dodatki, półprodukty, przegryzki, towary luksusowe jak drogie słodycze, ciasta czy alkohol. Sytuacja, gdy ludzie tracili na zakupach cały swój bieżący zarobek, odchodzi w zapomnienie. A to fatalnie się odbija na krajowej gospodarce – przyznają Galina Rumiancewa ze Związku Handlu Detalicznego Rosji.

W 2015 r. połowa pożyczających pieniądze w bankach przeznaczała je na spłatę starych zobowiązań. Przez dwa pierwsze miesiące 2016 r. udział takich kredytobiorców zwiększył się do 51 proc. (w 2014 r. było to 43 proc.) – zwraca uwagę gazeta „Izwiestia".

Eksperci są sytuacją zaniepokojeni. Jak mówi Aleksandr Achłomow, dyrektor Zjednoczonego Biura Kredytowego (spółka córka Sbierbanku udzielająca kredytów konsumpcyjnych), tendencja na rynku jest wyraźnie negatywna. – Jesteśmy tym oczywiście zaniepokojeni. Wykorzystanie nowych kredytów na spłatę starych nazywa się u nas personalną piramidą finansową i najczęściej prowadzi do jeszcze większego uzależnienia od pożyczek bankowych – mówi Achłomow.

Dane gospodarcze
Słaby nowy rok dla gospodarki Niemiec
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Dane gospodarcze
Inflacja w listopadzie jednak wyższa. GUS zrewidował dane
Dane gospodarcze
Małe chwile radości dla kredytobiorców walutowych. Stopy procentowe w dół
Dane gospodarcze
Inflacja w USA zgodna z prognozami, Fed może ciąć stopy
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Dane gospodarcze
Dług publiczny Polski pobił kolejny rekord