Wydany dziś wyrok TSUE w sprawie nr C-79/13 dotyczył rodziny Sacirich, która starała się o azyl w Belgii. Urzędnicy agencji Fedasil przyjmującej wnioski imigrantów nie byli w stanie zapewnić rodzinie zakwaterowania na czas rozpatrywania wniosku. Skierowali więc rodzinę do instytucji zajmującej się pomocą społeczną. Nie uzyskawszy i tam żadnego zakwaterowania, rodzina Sacirich wynajęła mieszkanie na lokalnym rynku prywatnym. Złożyła też wniosek o przyznanie pomocy pieniężnej na pokrycie czynszu. OCMW odmówiło jednak uznając, że rodzina powinna przebywać w ośrodku zarządzanym przez Fedasil.
Belgijski wymiar sprawiedliwości nakazał wtedy agencji Fedasil przyjąć rodzinę Sacirich i wypłacić jej 3000 euro za trzy miesiące, gdy zmuszona była wynajmować mieszkanie na rynku prywatnym. Dyrektywa Unii z 2003 r. ustanawiająca minimalne normy dotyczące przyjmowania osób ubiegających się o azyl stanowi bowiem, że jeśli zakwaterowanie i inne materialnych warunki przyjmowania osób ubiegających się o azyl nie są dostarczane w naturze, państwo członkowskie musi musi zapewnić odpowiednią pomoc finansową w postaci zasiłków pieniężnych lub talonów.
Od wyroku odwołała się zarówno Fedasil i rodzina Sacirich. Przed wydaniem rozstrzygnięcia Trybunał Pracy w Brukseli postanowił zadać w tej sprawie kilka pytań Europejskiemu Trybunałowi Sprawiedliwości. Pierwsza wątpliwość dotyczyła tego, czy państwo członkowskie, które zapewnia materialne warunki przyjmowania imigrantów nie w naturze, lecz w postaci zasiłków pieniężnych, ma obowiązek przyznawać je od złożenia wniosku o azyl. W odpowiedzi Trybunał przypomniał, że okres, w jakim państwo przyjmujące powinno dostarczyć materialne warunki do przeżycia rozpoczyna się od złożenia wniosku o udzielenie azylu, co wynika to z brzmienia, ogólnej struktury i celu wspomnianej dyrektywy.
Drugie pytanie belgijskiego sądu dotyczyło wysokości zasiłków. Zdaniem TSUE z dyrektywny wynika, że pomoc pieniężna musi być wystarczająca do zapewnienia godnego poziomu życia odpowiedniego dla stanu zdrowia osób ubiegających się o azyl oraz ich utrzymania. W opinii TSUE państwo członkowskie powinno dostosować warunki przyjmowania do specjalnych potrzeb osoby ubiegającej się o azyl, aby utrzymać jedność rodziny i uwzględnić dobro dziecka. Innymi słowy wysokość zasiłku musi umożliwić zakwaterowanie małoletnich dzieci z ich rodzicami.
- Gdy zakwaterowanie nie jest dostarczane w naturze, zasiłek pieniężny musi w razie potrzeby być wystarczający, aby umożliwić ubiegającemu się o azyl zapewnienie sobie zakwaterowania na prywatnym rynku najmu. Zakwaterowanie to nie może być jednak wybierane według osobistej wygody ubiegającego się o azyl – wyjaśnił Trybunał.