Zmiana ma na celu dostosowanie polskich przepisów do regulacji unijnych. Jak wyjaśniło ministerstwo finansów w uzasadnieniu do projektu, Trybunał Sprawiedliwości UE uznał w czerwcu 2015 r., że Polska niezgodnie z unijną dyrektywą stosuje obniżoną stawkę VAT na część sprzętu medycznego oraz niektóre produkty farmaceutyczne.
Zgodnie regulacjami unijnymi obniżona stawka VAT na wyroby farmaceutyczne obejmuje produkty farmaceutyczne "zwykle stosowane dla ochrony zdrowia, zapobiegania chorobom oraz do celów medycznych i weterynaryjnych, łącznie z produktami używanymi do celów antykoncepcyjnych oraz higieny osobistej". W przypadku wyrobów medycznych Unia zezwala na preferencyjny VAT na "sprzęt medyczny, sprzęt pomocniczy oraz pozostałe urządzenia przeznaczone zwykle do łagodzenia skutków lub leczenia niepełnosprawności, przeznaczone wyłącznie do użytku osobistego przez osoby niepełnosprawne, łącznie z naprawami takich towarów, jak również dostarczanie fotelików do przewozu dzieci w samochodach."
Odpowiadając na zarzuty UE ministerstwo finansów chce wprowadzić zmiany w załączniku nr. 3 do ustawy o VAT, który zawiera wykaz towarów i usług opodatkowanych 7 proc. stawką. W załączniku tym ma się znaleźć zastrzeżenie, że z obniżonej stawki VAT mogą korzystać soczewki kontaktowe, soczewki okularowe ze szkła i innych materiałów, pod warunkiem, że służą do korekty wzroku. Obecnie preferencyjna stawka obejmuje wszystkie soczewki kontaktowe, soczewki okularowe ze szkła i innych materiałów bez względu na ich przeznaczenie.
Przewidziano także, że podstawową stawką VAT zostanie objęta sprzedaż cysteiny, cystyny i ich pochodnych, które nie stanowią produktów farmaceutycznych ani środków spożywczych, a są - zgodnie z załącznikiem nr 3 do ustawy o VAT - obecnie opodatkowane preferencyjną stawką. Substancje te są zwykle używane jako składniki środków spożywczych (głównie suplementy diety) oraz jako składniki produktów farmaceutycznych.
Podstawowa stawka obejmie też niektóre produkty z pozycji 93 załącznika. Obecnie dotyczy ona towarów z gumy, innej niż ebonit (z wyposażeniem z ebonitu lub innych materiałów lub bez), stosowane do celów higienicznych lub profilaktycznych. Chodzi m.in. o osłonki antykoncepcyjne, cewki, strzykawki i ich zbiorniki, rozpylacze, kroplomierze itp., odciągacze do mleka, smoczki (smoczki do karmienia), torebki na lód, butelki na gorącą wodę, worki tlenowe, gumowe osłonki na pałce, specjalne poduszki pneumatyczne dla chorych (np. pierścienie).