Górniczy słownik

Przydatny przewodnik po pojęciach specjalistycznych, górniczym żargonie i lokalnej gwarze

Publikacja: 09.06.2009 18:21

[b]czako[/b] - górnicza czapka z pióropuszem noszona do galowego munduru np. na barbórkę

[b]chodnik górniczy[/b] – wyrobisko poziome

[b]fedrować[/b] – wydobywać węgiel

[b]gwarek[/b] – dawne określenie górnika

[b]hajer[/b] – górnik

[b]hałda węgla[/b] – zwałowisko odpadów górniczych, nieużytków

[b]kombajn chodnikowy[/b] – maszyna górnicza na gąsienicach służąca do drążenia wyrobisk

[b]kombajn ścianowy[/b] – maszyna służąca do pozyskiwania węgla, porusza się po specjalnym przenośniku

[b]kompleks ścianowy[/b] - zespół maszyn pracujących w ścianie wydobywczej (w tym m.in. kombajn)

[b]kopalnie zespolone[/b] – kopalnie działające niegdyś osobno, połączone podziemnie w jeden zakład (np. Sośnica-Makoszowy, Jas-Mos)

[b]KWB[/b] – kopalnia węgla brunatnego

[b]KWK[/b] – kopalnia węgla kamiennego

[b]metanomierz[/b] (metanometr) - urządzenie służące do badania poziomu stężenia metanu pod ziemią

[b]nadsztygar[/b] – główny nadzorca, nadzoruje zwykle kilka oddziałów kopalń

[b]ocios[/b] - boczna ściana w kopalni

[b]obudowa ścianowa zmechanizowana[/b] - obudowa złożona z pojedynczych sekcji (części) lub ich zestawów, która przesuwa się w ścianie w miarę wybierania węgla, sterowana mechanicznie lub hydraulicznie, zazwyczaj zdalnie

[b]poziom wydobywczy[/b] – głębokość, na której udostępnione jest złoże (najgłębsze w Polsce to ponad 1 km w głąb ziemi)

[b]przeróbka węgla[/b] – sortowanie, oczyszczanie, wzbogacanie surowca; odbywa się w zakładach mechanicznej przeróbki przy kopalniach

[b]przodek[/b] – przesuwająca się do przodu część wyrobiska przy udostępnianiu nowych chodników

[b]pyrlik i żelosko[/b] – popularne „górnicze młotki”, herb branży, np. na górniczych czapkach

[b]skarbnik[/b] – duch kopalni pojawiający się w niej, gdy miało się coś stać, górnicy wierzyli, że ich chroni

[b]spąg[/b] – „podłoga” w kopalni

[b]spółka węglowa[/b] – firma skupiająca od kilku do kilkunastu kopalń

[b]strug (kombajn strugowy)[/b] - maszyna wydobywająca węgiel w pokładach niskich o wysokości ok. 1,5 metra

[b]strop[/b] – „sufit” kopalni

[b]szkody górnicze[/b] – szkody i zniszczenia powstałe wskutek prowadzenia podziemnej eksploatacji

[b]szola (klatka szybowa)[/b] - winda służąca do transportu ludzi lub węgla w kopalni

[b]sztygar[/b] – stanowisko kierownicze w górnictwie, dozór techniczny, nadzoruje pracę górników, podlega nadsztygarowi

[b]szychta[/b] – dobowy czas pracy górnika, jedna zmiana w kopalni (czas jej trwania zależy też od temperatury na dole – gdy wysoka, jest skracany)

[b]ściana wydobywcza (eksploatacyjna)[/b] – miejsce, w którym wydobywa się węgiel (tam pracuje kombajn), ograniczone dwoma chodnikami

[b]upadowa[/b] – wyrobisko nachylone pod kątem ostrym łączące chodniki na dwóch różnych poziomach wydobywczych

[b]urobek[/b] - wydobyty węgiel

[b]wyrobisko[/b] – pusta przestrzeń górotworu, w kopalni zabezpieczone obudową

[b]zakład górniczy[/b] – inne określenie kopalni

[b]zasoby bilansowe[/b] – część zasobów przemysłowych surowca potencjalnie nadająca się do eksploatacji

[b]zasoby przemysłowe[/b] – całkowite zasoby danego złoża

[b]zwał węgla[/b] – usypisko węgla, na którym zbierane są zapasy surowca

[b]czako[/b] - górnicza czapka z pióropuszem noszona do galowego munduru np. na barbórkę

[b]chodnik górniczy[/b] – wyrobisko poziome

Pozostało 95% artykułu
Biznes
Ministerstwo obrony wyda ponad 100 mln euro na modernizację samolotów transportowych
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Biznes
CD Projekt odsłania karty. Wiemy, o czym będzie czwarty „Wiedźmin”
Biznes
Jest porozumienie płacowe w Poczcie Polskiej. Pracownicy dostaną podwyżki
Biznes
Podcast „Twój Biznes”: Rok nowego rządu – sukcesy i porażki w ocenie biznesu
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Biznes
Umowa na polsko-koreańską fabrykę amunicji rakietowej do końca lipca