Spadek towarów na kolei

Wyniki sektora kolejowego są uzależnione od koniunktury gospodarczej i kondycji innych gałęzi transportu. Branża jako pierwsza odczuwa spadki i wzrosty gospodarki.

W ciągu pierwszych sześciu miesięcy tego roku przewoźnicy kolejowi obecni na polskich torach przewieźli 111,6 mln ton ładunków. Wynik jest wciąż nieznacznie lepszy od tego z pierwszego półrocza 2011 r., kiedy masa towarów na torach wyniosła 109,5 mln ton.

Praca przewozowa (masa towarów przewieziona na odległość 1 km), która ma bezpośredni wpływ na wyniki finansowe spółek kolejowych, spadła w ciągu pół roku o ok. 11,26 proc. Wciąż jest nieznacznie wyższa od tej z roku 2010.

Czerwiec był dla kolejowych przewoźników towarowych najgorszym miesiącem w tym roku. Masa powierzonych im towarów spadła w porównaniu z analogicznym okresem ubiegłego roku o ponad 14 proc. Przewoźnicy obsłużyli w czerwcu tego roku 18,47 mln ton towarów. To o 3 mln ton mniej niż w roku 2011 i o ok. 1,2 mln ton mniej niż w roku 2010.

– Widać spowolnienie gospodarcze. Spadek masy towarów to konsekwencja problemów w branży budowlanej. Spadł przewóz kruszyw na place budów – mówi dr Jakub Majewski, ekspert do spraw kolei. – Tragedii jeszcze nie ma, wracamy do wyników z roku 2010, ale czas prosperity na kolei minął – podsumowuje Majewski.

W ubiegłym roku masa towarów na kolei wzrosła w porównaniu z rokiem 2010  o 5,9 proc. W tym roku branża spodziewa się, że rynek może zmaleć nawet o jedną piątą. Lepiej ma być dopiero za dwa lata.

Rynek kolejowy zawdzięczał ubiegłoroczny wzrost w znacznej części zamówieniom na transport kruszyw do budowy dróg. Sytuacja znacznie pogorszyła się w tym roku. Z jednej strony to konsekwencja problemów finansowych firm budujących drogi, z drugiej – malejącej liczby trwających inwestycji. Od początku spada też masa węgla na torach. Sektor energetyczny coraz chętniej korzysta z węgla brunatnego, którego nie wozi się koleją.

Przewoźnicy są zgodni co do tego, że po tegorocznych spadkach kolejny rok będzie rokiem stabilizacji rynku, który zacznie znowu rosnąć w roku 2014.

PKP Cargo, które wciąż jest największym przewoźnikiem na krajowym rynku, liczyło się z tegorocznymi spadkami i uwzględniło je w swoich prognozach długoterminowych. – Rynek siada. Spodziewamy się, że druga połowa roku będzie dla nas trochę lepsza, ale będzie to wynikać m.in. z naszych wewnętrznych zmian – mówi Wojciech Balczun, prezes PKP Cargo.

Jak wynika z danych UTK, biorąc pod uwagę masę obsłużonych towarów, PKP Cargo obsługuje po sześciu miesiącach tego roku 49,8 proc. rynku, grupa DB Schenker – 20,9 proc. Trzecią pod względem wielkości koleją na polskich torach jest grupa CTL z 6,7-proc. udziałem w rynku.

Kryzys, który wrócił na polskie tory, nie jest jeszcze tak głęboki jak w roku 2008, kiedy spadał przewóz wszystkich grup towarowych.