Kolej przyspiesza modernizację torów

Kolej zamierza przyspieszyć inwestycje. W pierwszych trzech miesiącach roku należąca do PKP spółka Polskie Linie Kolejowe (PLK) wydała na modernizację i budowę torów 641 mln zł. To o 81 mln zł więcej, niż zakładano, a w marcu plan wydatków został przekroczony o prawie jedną czwartą. Co prawda w skali zaplanowanych na cały rok wydatków – rekordowych 7,3 mld zł – miniony kwartał może wyglądać dość skromnie.

Ale w inwestycjach infrastrukturalnych większość nakładów przypada na koniec roku, czego przykładem jest rok ubiegły: z 5,3 mld zł, jakie pochłonęły prace na torach, blisko 1 mld zł zainwestowano w samym grudniu.

Pojadą szybciej

W ubiegłym miesiącu zakończono m.in. rewitalizację blisko 50-kilometrowej linii Toruń–Bydgoszcz, co pozwoliło skrócić czas jazdy pomiędzy tymi miastami do ok. 40 minut. Sfinalizowano prace przy tzw. lokalnych centrach sterowania w Gdyni i Gdańsku, stanowiące część modernizacji linii Warszawa–Gdynia. Zmodernizowano także kilkanaście stacji i przystanków, gdzie pojawiły się nowe perony, windy, bezkolizyjne przejścia oraz przejazdy dla pieszych i kierowców. Na półmetku jest warta 400 mln zł rewitalizacja czterotorowej trasy Zawiercie–Dąbrowa Górnicza–Jaworzno Szczakowa, a także 125-kilometrowa linia z Koluszek do Częstochowy, na którą trzeba wydać pół miliarda złotych. W dwóch ostatnich przypadkach wydatki są wyższe od planowanych.

Przyspieszenie inwestycji nie byłoby możliwe bez wprowadzonych w ubiegłym roku zmian we współpracy z wykonawcami. PLK zaczęły stosować zaliczki, płacą za materiały, także za częściowe wykonanie prac, co ma poprawiać płynność finansową wykonawców. Jak podkreślają – nie zalegają z płatnościami. Także monitorowanie firm pracujących na kontraktach jest skuteczniejsze niż wcześniej, a za niedotrzymanie terminów są kary. Wszystkie te działania mają także pomóc w wykorzystaniu funduszy z UE pokrywających większą część kosztów inwestycji. Jak dowiedziała się „Rz", do chwili obecnej PKP podpisały umowy na 80 proc. przyznanych unijnych dotacji, natomiast na 23 proc. dotacji mają już zagwarantowaną refundację. W samym marcu złożono kolejne cztery wnioski o dofinansowanie, co ma oznaczać, że złożono już 56 spośród 62 wniosków planowanych do złożenia przed końcem 2014 roku.

– Wciąż mamy wiele do zrobienia, ale widać, że wprowadzane w PLK zmiany przynoszą efekty. Dają także szansę, że unijne dotacje na lata 2007–2013 wykorzystamy w całości – mówi „Rz" Wojciech Folejewski z zarządu PKP PLK.

Terminy przepadły

Eksperci mają jednak wątpliwości. – Są inwestycje, których na pewno nie da się zakończyć w terminie. Przykładem jest pierwsza część modernizacji torów między Warszawą a Radomiem, gdzie jesteśmy dopiero na etapie otwarcia kopert w przetargu – podkreśla Adrian Furgalski z Zespołu Doradców Gospodarczych TOR. Jego zdaniem ryzyko niewykorzystania środków z UE jest mniejsze niż dawniej, ale wciąż wyraźne. – Świadczy o tym przyznanie się kolei miesiąc temu do opóźnienia inwestycji pomiędzy Katowicami a Krakowem, gdzie zaawansowanie prac jest tak niewielkie, że w najlepszym przypadku całość zostanie ukończona w roku 2017 – dodaje Furgalski.

Kolej tłumaczy, że choć pieniądze są (PLK mają na ten rok zabezpieczone na inwestycje nawet 9 mld zł), to ich wykorzystanie mają ograniczać możliwości samych wykonawców. Barierą są także trudności z uzyskaniem decyzji administracyjnych (np. pozwoleń na budowę), protesty mieszkańców czy też skutki wyłączenia torów z ruchu pociągów.

Ale jeszcze większym problemem może być kondycja firm realizujących kontrakty. Wczoraj wniosek o upadłość złożyło Feroco, jeden z największych wykonawców w sektorze kolejowym. Firma twierdzi, że z powodu wstrzymania na początku kwietnia płatności przez PLK utraciła płynność finansową. – To nieprawda. Otrzymaliśmy sygnały od podwykonawców Feroco, że firma nie płaci im za wykonane prace. Do czasu wyjaśnienia sprawy wstrzymaliśmy więc płatność czterech faktur – wyjaśnia Paweł Świąder, wicedyrektor ds. komunikacji społecznej grupy PKP. Według rzecznika PLK Mirosława Siemieńca wniosek Feroco na razie nie doprowadził do przerwania prac.

masz pytanie, wyślij e-mail do autora, a.wozniak@rp.pl

Euro z Unii trafią na transport szynowy, choć nie kolejowy

Jak się dowiedziała „Rz", pieniądze unijne niewykorzystane przez spółki kolejowe zostaną przesunięte na szynowy transport miejski, a nie, jak zamierzano wcześniej, na drogi. Zyskają na tym samorządy miast, np. Krakowa, które zrealizowały bądź realizują inwestycje w transport szynowy. Poziom dofinansowania tych projektów wynosi 50–60 proc. Jednak Komisja Europejska zgodziła się na podwyższenie limitu dofinansowania w całym transporcie szynowym do 85 proc. Oznacza to, że możliwe jest zwiększenie poziomu dotacji dla wspartych już projektów. Resort infrastruktury i rozwoju zamierza to robić sukcesywnie w kilku turach, np. po 5 proc. w miarę pojawiania się wolnych środków niewykorzystanych przez kolej. Jako że chodzi o projekty warte po kilkaset milionów złotych, to każde kilka procent dofinansowania więcej oznacza kilkadziesiąt milionów złotych dla samorządów miast. —osa

Transport Inwestowanie PKP

Pozostało 87% artykułu