Reforma szpitalnictwa to jedno z głównych zadań, jakie Polska ma zrealizować ze środków Krajowego Funduszu Odbudowy. W Ministerstwie Zdrowia trwają prace nad przygotowaniem aktów prawnych, które mają to umożliwić. Część najprawdopodobniej zostanie wprowadzona niezależnie od tego, czy Warszawa spełni warunki niezbędne do odblokowania KPO przez Brukselę, czy nie.

O pieniądzach na system ochrony zdrowia i pomysłach rządu na ich wydatkowanie mówi komponent D KPO („Efektywność, dostępność i jakość systemu ochrony zdrowia”). Na jego realizację do Polski ma popłynąć 4,4 mld euro. Większość znalazła się w części grantowej (4,1 mld euro). Środki z części pożyczkowej to 289,5 mln euro.

KPO przewiduje, że te pieniądze pomogą nam we wspomnianej już modernizacji systemu szpitalnictwa. Innym ważnym obszarem ma być zwiększenie roli rozwiązań cyfrowych w całym systemie ochrony zdrowia (np. zwiększenie roli telemedycyny). Trzecim obszarem, na który popłynąć ma sporo pieniędzy z KPO, jest poprawa bezpieczeństwa lekowego Polski. Innym celem zapisanym w programie jest zwiększenie liczby osób wykonujących zawody medyczne.

Po fali krytyki

Projekt ustawy o modernizacji i poprawie efektywności szpitalnictwa to jeden z najbardziej kontrowersyjnych aktów prawnych, nad którymi pracuje MZ. Jego pierwsza wersja, przedstawiona przez resort jeszcze pod koniec 2021 r., spotkała się z tak dużą krytyką, że nie trafiła do Sejmu. Pojawienie się jego kolejnej spodziewane jest na początku stycznia. Jego przyjęcie to jeden z kamieni milowych KPO. Z zapowiedzi MZ wynika, że przewidziana w projekcie reforma systemu zostanie zrealizowana niezależnie od tego, czy pieniądze z KPO do nas trafią, czy nie. Zakładając jednak, że fundusze zostaną odblokowane, spora część z nich ma być przeznaczona na dostosowanie systemu szpitalnictwa do potrzeb społeczeństwa. Ma to się odbyć m.in. poprzez zwiększenie dostępu pacjentów do świadczeń wysokospecjalistycznych.

Innym celem jest przekształcenie istniejących placówek szpitalnych w ośrodku opieki długoterminowej i oddziały geriatryczne. Ta ostatnia zmiana ma dotyczyć głównie szpitali powiatowych. – Na razie trudno oceniać rozwiązania, które w KPO zostały jedynie wstępnie zarysowane – mówi Bernadeta Skóbel, kierownik Działu Monitoringu Prawnego i Ekspertyz Związku Powiatów Polskich. – To, czego dotychczas brakowało w projekcie ustawy i czego, obawiam się, nie będzie w nowej wersji, to zmiany w systemie finansowania szpitali, zapewniające skuteczną i trwałą restrukturyzację. Ten element jest wprost wskazywany w załączniku do decyzji wykonawczej Rady UE, zatwierdzającej KPO dla Polski – dodaje.

Pieniądze na przekształcenia szpitali mogłyby pochodzić zarówno z grantowej, jak i pożyczkowej części KPO. W przypadku tej ostatniej program wprost przewiduje na ten cel 150 mln euro. Środki te miałyby być przeznaczone na „wsparcie niezbędnych prac budowlanych lub remontowych oraz zakup sprzętu dla szpitali powiatowych tworzących w ramach planów przekształceń jednostki lub ośrodki opieki długoterminowej i geriatrycznej”.

Kamień milowy dotyczący tego elementu programu został już częściowo spełniony (to jeden z zapisów kontrowersyjnej nowelizacji ustawy o zawodzie lekarza i dentysty).

Będą konsultacje

Drugim etapem ma być przygotowanie dokumentu określającego zakres wsparcia dla działań przekształceniowych. Jak poinformował nas resort zdrowia, ten dokument ma być poddany zewnętrznym konsultacjom. Określony w nim zakres wsparcia zaś „będzie stanowił podstawę do opracowania kryteriów naboru wniosków o dofinansowania”.

Na pieniądze z KPO liczą również podmioty komercyjne działające w obszarze ochrony zdrowia. W tym branża farmaceutyczna. Chodzi m.in. o działania mające na celu wzmocnienie bezpieczeństwa lekowego Polski. Ważne jest również uruchomienie u nas produkcji substancji czynnych (API). W programie przewidziano na to łącznie 300 mln euro.