Strategia dla złóż do uzupełnień

Dokument mający wzmocnić bezpieczeństwo i przyspieszyć rozwój kraju na razie nie daje podstaw do inwestycji.

Aktualizacja: 04.02.2018 20:20 Publikacja: 04.02.2018 20:07

Żelazny Most – największe dziś składowisko KGHM w Europie może stać się źródłem odzysku cennych pier

Żelazny Most – największe dziś składowisko KGHM w Europie może stać się źródłem odzysku cennych pierwiastków w przyszłości.

Foto: shutterstock

– Daliśmy sobie trzy lata na stworzenie Polityki Surowcowej Państwa (PSP). Minęło półtora roku i dziś jesteśmy lekko przed czasem. Liczę, że dokument przyjmiemy do końca roku – deklarował ostatnio wiceminister środowiska i jednocześnie główny geolog kraju Mariusz Orion Jędrysek.

Do lipca zaplanowano cykl konsultacji samorządowych.

Opis chorób bez recept

Przedsiębiorcy cieszą się z tej inicjatywy. Wskazują na trafnie zidentyfikowane problemy, np. niestabilne prawo i brak zachęt inwestycyjnych. Nie ma zaś remedium.

– Konsultowany dokument stanowi bazę do wypracowania konkretnych rozwiązań. Należy jak najszybciej podjąć pracę nad ich zidentyfikowaniem i wdrożeniem – słyszymy w PGNiG. – Należałoby go obudować szeregiem innych dokumentów, mówiących o wsparciu inicjatyw wydobywczych i dotyczących polityki podatkowej dla surowców – dodaje Mirosław Taras, członek zarządu Prairie Mining.

Eksperci KGHM zderzają PSP z bardzo konkretną i prorozwojową Strategią Surowcową Finlandii. Miedziowy gigant w ramach konsultacji sugeruje m.in. wyznaczenie surowców strategicznych i kluczowych pierwiastków dla polskiej gospodarki. Koncern liczy też na zmiany fiskalne. Dziś płaci taki sam podatek od rudy miedzi z rentownej kopalni Rudna i nierentownego Lubina.

PGNiG widzi potrzebę promowania i wspierania technologii intensyfikacji wydobycia np. przez przedeksploatacyjne pozyskiwanie metanu ze złóż węgla kamiennego.

Paweł Smoleń z Forum Energii, wskazując na najbardziej zaawansowaną strategię dla rynku gazu, twierdzi, że biznes oczekiwałby podobnych analiz o podaży węgla w kraju czy potencjale biomasy.

– Potrzebne jest wiarygodne określenie możliwości jej pozyskania z upraw, w tym wykorzystania obecnych rozległych areałów nieużytków, z lasów czy sadów. Wtedy będziemy wiedzieli, ile prądu i ciepła można z biomasy pozyskać i w jakie urządzenia inwestować. To samo dotyczy odpadów, które też można przetwarzać na energię, a których ilość i potencjał nie jest wciąż jednoznacznie określony, co wstrzymuje inicjatywy inwestycyjne – argumentuje Smoleń.

Z kolei Michał Wilczyński, były główny geolog kraju, postuluje zmianę podejścia do wyceny opłacalności eksploatacji wraz z realistyczną oceną poziomu strat (sięgają 40–60 proc., a nie – jak wskazano – 7 proc.).

– Po przejściu na stosowane dziś powszechnie na świecie standardy międzynarodowej klasyfikacji złóż (JORC Code) nasze zasoby przemysłowe węgla kamiennego z 3 mld ton „topnieją" do 600 mln ton. Taka ilość wystarcza zaś na ok. 10-letnie wydobycie – szacuje Wilczyński. Cieszy go dostrzeżenie w PSP potencjału gospodarki o obiegu zamkniętym. Dzięki jej rozwojowi w przyszłości może być możliwe odzyskanie cennych pierwiastków z największego w Europie składowiska KGHM – Żelazny Most.

Priorytety i zachęty

– Rząd nie jest od opisywania rzeczywistości, tylko od jej kreowania. Państwo musi określić swoje priorytety i zapewniać narzędzia do realizacji racjonalnych ekonomicznie przedsięwzięć i w porozumieniu ze społecznościami lokalnymi – stwierdza Janusz Steinhoff, były wicepremier i minister gospodarki, wytykając brak strategii energetycznej, która powinna korespondować z tą surowcową.

Zapowiedzi spełnienia części postulatów przedsiębiorców są w dokumencie. Taras chwali deklaracje uproszczenia procedur administracyjnych i środowiskowych przy pozyskiwaniu koncesji, tworzenie planów zagospodarowania przestrzennego uwzględniające przyszłe wydobycie wraz z wykazem złóż strategicznych. Dzięki temu nie dochodziłoby więcej do ich uwięzienia pod infrastrukturą. Tak stało się np. w Legnicy ze złożem brunatnym czy ze złożem cynku w okolicach Zawiercia, które planuje się rozciąć, budując obwodnicę.

– Wydobycie uwięzionych zasobów umożliwiłoby wybudowanie pięciu–sześciu takich obwodnic – porównuje Wilczyński. Radzi zachować krajowe złoża węgla i gazu w strategicznej rezerwie. Zwłaszcza że te surowce można dziś tanio sprowadzać z kierunków bezpiecznych politycznie, np. Australii, USA czy Norwegii. – Skupiłbym się zaś na złożach takich jak cynk, za tonę którego otrzymuje się 2 tys. dol., a nie 60–80 dol. jak za węgiel – zauważa.

Eksperci wytykają dążenie do samowystarczalności i polonizacji zasobów. Bo rząd nie tylko stawia na wydobycie własnych surowców, dopuszczając import tylko w przypadku braku złoża w kraju, ale też nie uwzględnia przy eksploatacji inwestorów prywatnych, w tym zagranicznych.

Może dlatego, że trzeba byłoby ich zachęcić zachętami fiskalnymi. A mamy z tym problemy. Boom na gaz niekonwencjonalny w USA nie byłby możliwy, gdyby najpierw nie obniżono podatków o 20 proc. dla tych, którzy zajęli się jego eksploatacją. U nas łupkowa gorączka skończyła się na pośpiesznym wycofywaniu się gigantów światowych. Opodatkowano ich jeszcze zanim dowiercili się do jakichkolwiek węglowodorów.

– Daliśmy sobie trzy lata na stworzenie Polityki Surowcowej Państwa (PSP). Minęło półtora roku i dziś jesteśmy lekko przed czasem. Liczę, że dokument przyjmiemy do końca roku – deklarował ostatnio wiceminister środowiska i jednocześnie główny geolog kraju Mariusz Orion Jędrysek.

Do lipca zaplanowano cykl konsultacji samorządowych.

Pozostało 93% artykułu
Biznes
Ministerstwo obrony wyda ponad 100 mln euro na modernizację samolotów transportowych
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Biznes
CD Projekt odsłania karty. Wiemy, o czym będzie czwarty „Wiedźmin”
Biznes
Jest porozumienie płacowe w Poczcie Polskiej. Pracownicy dostaną podwyżki
Biznes
Podcast „Twój Biznes”: Rok nowego rządu – sukcesy i porażki w ocenie biznesu
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Biznes
Umowa na polsko-koreańską fabrykę amunicji rakietowej do końca lipca