O startupowej bańce mówi się już za oceanem. Według najnowszych danych PitchBook inwestorzy w USA w raczkujące dopiero firmy, a więc te w fazie zalążkowej (seed) i na wczesnym etapie rozwoju (early stage), wpompowali w 2021 roku aż 93 mld dol. A to trzy razy więcej niż jeszcze pięć lat temu. O skali boomu może świadczyć też fakt, że średnia wycena takich młodych, innowacyjnych spółek skoczyła w 2021 r. z 16 do 26 mln dol. Magazyn „Wired" pisze, że jeszcze nigdy fundusze venture capital nie były tak hojne jak dziś. W sumie na całym świecie do startupów trafiło w 2021 r. rekordowe 621 mld dol., czyli ponad dwa razy więcej niż w poprzednim, też rekordowym, 2020 r. – wyliczają analitycy CB Insights.
Niektórzy eksperci przekonują, że to już bańka. I że wciąż rośnie. Micah Rosenbloom, partner w Founder Collective, twierdzi, że toczy się gra na emocjach związanych z projektami, które mają zdefiniować technologiczną przyszłość świata na kolejną dekadę. – Chodzi m.in. o kryptowaluty, tokeny NFT czy biotechnologię. Wiele z tych pomysłów jest tak nowych, że zrozumienie ich prawdziwej wartości może być trudne – tłumaczy na łamach „Wired". I zastanawia się, czy inwestycja w te projekty nie upodabnia się do gry w kasynie.
Przepalanie kapitału
Eksperci ostrzegają, że jak globalna bańka pęknie, powtórzy się historia kryzysu „dotcomów" (bańka internetowa z 2000 r.). Charlie Munger, wieloletni partner biznesowy słynnego inwestora Warrena Buffetta, przekonuje, że niektóre segmenty rynków finansowych są bardzo przewartościowane. – Obecne otoczenie rynkowe jest jeszcze bardziej szalone niż okres bańki internetowej z końca lat 90., który poprzedzał załamanie – ostrzega finansista, cytowany przez agencję Bloomberga.
A krach możliwy jest też w Polsce. Przedstawiciele funduszy VC mówią, że na rynku jeszcze nigdy nie było tak dużo pieniędzy i to tak łatwo dostępnych. Nieoficjalnie przyznają, że pojawiła się gigantyczna przestrzeń do nadużyć, co też część startupów stara się wykorzystać. W konsekwencji wyceny spółek niejednokrotnie mocno odstają od ich realnej wartości.
