Firmy chętniej pożyczają na inwestycje

Na koniec marca zadłużenie firm w bankach wyniosło 283,4 mld zł i było o 4,8 proc. wyższe niż przed rokiem. Dynamika kredytów w tym segmencie poprawia się już od kilku miesięcy, ale w marcu roczny wzrost był najszybszy od listopada 2012 roku.

– To tempo nie jest niespodzianką. Badania ankietowe NBP przeprowadzane w bankach pokazały bardzo silny wzrost popytu firm na finansowanie w I kwartale. Widać, że te kredyty zostały udzielone – komentuje Jakub Borowski, główny ekonomista Credit Agricole.

W całym pierwszym kwartale roku wartość portfela kredytów dla przedsiębiorstw zwiększyła się o 8,7 mld zł. To największy przyrost od I kwartału 2009 r.

Zdaniem ekonomistów firmy coraz chętniej się zadłużają po to, aby inwestować. – W I kwartale 2014 r. moce w firmach przetwórczych były wykorzystane w stopniu największym od końca 2008 r. Można przypuszczać, że zadłużają się głównie duże korporacje eksportujące. To bardzo dobra wiadomość dla gospodarki – mówi Borowski.

Już w ostatnich miesiącach 2013 r. miało miejsce nieśmiałe przyspieszenie inwestycji w gospodarce. Według danych GUS w IV kw. nakłady sektora prywatnego i publicznego wzrosły łącznie o 1,3 proc. – Należy oczekiwać dalszej poprawy inwestycji firm w I kwartale 2014 r. – mówi Adam Antoniak, ekonomista Banku Pekao. – Konserwatywnie zakładamy, że tempo wzrostu przyspieszy do 2 proc., ale widzimy podstawę do rewizji w górę kosztem eksportu netto. Konflikt ukraińsko-rosyjski może nieco ograniczyć dynamikę eksportu – przyznaje Antoniak.

Znacznie wyższą prognozę ma Borowski, który oczekuje, że roczna dynamika inwestycji przyspieszyła w I kwartale do 5,7 proc. – Zwiększenie nakładów na środki trwałe będzie głównym czynnikiem oddziałującym w kierunku przyspieszenia dynamiki PKB z 2,7 proc. w IV kwartale 2013 r. do 3,1 proc. w I kw. 2014 r. – mówi.

Na możliwości inwestycyjne firm bardziej sceptycznie patrzy Małgorzata Starczewska-Krzysztoszek z Konfederacji Lewiatan. – Po to, aby osiągnąć wzrost inwestycji przedsiębiorstw na poziomie 6–7 proc. w skali roku, niezbędne jest silniejsze sięgnięcie po zewnętrzne finansowanie. Na razie tego jeszcze nie widać. Popyt na kredyt nie wzrósł istotnie, na rynku giełdowym nie ma wysypu nowych emisji akcji, pewne niewielkie oznaki ożywienia obserwujemy tylko na rynku obligacji korporacyjnych – mówi ekonomistka.

Dane NBP potwierdziły też sygnalizowany przez bankowców ruch w kredytach gospodarstw domowych. Na koniec marca wartość portfela w tym segmencie wyniosła 569 mld zł i była o prawie 5 proc. wyższa niż przed rokiem. Podobna dynamika utrzymuje się od kilku miesięcy. – Oznacza to dalsze umocnienie popytu krajowego, co w naszej ocenie przyczyniło się do przyspieszenia tempa wzrostu PKB do 3 proc. – mówi Antoniak.

Podczas gdy banki coraz silniej zwiększają akcję kredytową, w dalszym ciągu wolno przyrastają depozyty. Na koniec pierwszego kwartału roku Polacy mieli w bankach 557,8 mld zł. To o ponad 14 mld zł więcej niż na koniec 2013 r. Rok wcześniej w tym samym czasie depozyty przyrosły o ponad 17 mld zł.  Roczne tempo wzrostu bankowych depozytów było na koniec marca najwolniejsze od maja 2006 r.

Niskie oprocentowanie lokat (średnio poniżej 2,5 proc.) powoduje, że trzymanie pieniędzy w bankach nie jest zbyt atrakcyjne. – Akcja kredytowa nadal będzie rosnąć, więc banki będą musiałby coś zrobić, aby pozyskać depozyty. Należy się spodziewać, że oprocentowanie lokat będzie rosło – mówi Borowski.

Zdaniem ekonomistów przyrost kredytów, choć coraz silniejszy, nie daje podstaw do zmiany nastawienia w polityce pieniężnej i oczekiwania szybszych podwyżek stóp procentowych. – Presja pieniężna w gospodarce pozostaje ograniczona, co sprzyja niskiej inflacji – mówi Antoniak.