FOR: Resort administracji i cyfryzacji hamuje liberalizację

Konieczna jest pilna zmiana ministra nadzorującego Urząd Komunikacji Elektronicznej (UKE) bądź przeniesienie funkcji nadzoru właścicielskiego nad Pocztą Polską (PP) z Ministerstwa Administracji i Cyfryzacji do Ministerstwa Skarbu. Obecny stan, w którym MAiC kontroluje zarówno PP, jak i regulatora rynku pocztowego, uzasadnia obawy o konflikt interesów – wynika z najnowszego raportu Forum Obywatelskiego Rozwoju.

Zdaniem Dawida Gawinkowskiego, współautora analizy, taki stan rzeczy prowadzi do realizowania sprzecznych ze sobą interesów: z jednej strony resort musi troszczyć się bowiem o dotychczasowego monopolistę, z drugiej strony dążyć do uwolnienia rynku pocztowego. – Może to budzić również wiele wątpliwości w kontekście przyszłego konkursu na operatora wyznaczonego – tłumaczy „Rz" Gawinkowski.

PP jako operator wyznaczony ma wyłączność na świadczenie tzw. usługi powszechnej, czyli dostarczanie tradycyjnych listów, do końca 2015 r. Potem operator zostanie wybrany w przetargu.

Rafał Brzoska, właściciel konkurencyjnego InPostu, nie wyklucza, iż będzie chciał przejąć ten rodzaj usług. PP nie odda go jednak bez walki.

Jak tłumaczył Jerzy Jóźkowiak, szef PP, cała infrastruktura spółki (ponad 7 tys. placówek) i rzesza pracowników (26 tys. listonoszy), są tam tylko po to, by wykonywać usługę powszechną. Konkurentom nie będzie więc łatwo.

Ale już dziś bitwa z PP jest niezwykle trudna. InPost i Polska Grupa Pocztowa skarżą się bowiem, że PP uniemożliwia im dostęp do infrastruktury (przepisy dopuszczają takie rozwiązanie).

– Niezależni operatorzy pocztowi wciąż mają utrudniony realny dostęp do infrastruktury operatora wyznaczonego – potwierdza Kamila Bodo, współautorka raportu FOR.

W PP przekonują, że udostępnili operatorom wszystkie fragmenty sieci, które musieli, a jedna ze spółek korzysta z pełnego wachlarza procesów logistycznych PP. Uregulowanie dostępu do infrastruktury operatorów publicznych jest jednym z podstawowych założeń reformy liberalizującej usługi pocztowe w UE. Odmowa dostępu do sieci punktów odbioru przesyłek czy sortowni może naruszać dyrektywy. Według Bodo takie praktyki uderzają ponadto w podstawy pełnej liberalizacji.

Eksperci FOR krytykują też sposób, w jaki przeprowadzono pod koniec 2013 r. przetarg na przesyłki sądowe.

– Zakładając, że rynek będzie funkcjonował tak jak dotychczas, tzn. przetarg wygra PP, ustanowiony został ledwie czteromiesięczny termin od rozpisania przetargu do jego realizacji. W ostatecznym rozrachunku PGP, która wygrała, miała tylko kilka dni roboczych na zrealizowanie tak ogromnej operacji logistycznej. W efekcie z przyczyn niezależnych od zwycięzcy przetargu doszło do zaburzeń na rynku – wskazuje Dawid Gawinkowski.

Jak zaznacza, trzeba zagwarantować wcześniejsze terminy, by uniknąć podobnych sytuacji, a nad bezstronnością powinien czuwać niezależny UKE.