Bonusy z niemiłą niespodzianką

— Płacimy za dobre wyniki pracy, więc nie ma powodu, aby kogokolwiek interesowały kwoty — powiedział rzecznik BoA, Robert Stickler. Jego zdaniem rok 2007 nie był pod tym względem wyjątkowy. W tym roku 25 proc. proc wypłat bonusowych, to przelew gotówki na konto, reszta akcje. Lub pakiet mieszany: opóźniona wypłata gotówkowa (rozłożona na 3 lata) i akcje.

Wysokość konkretnych wypłat będzie znana dopiero pod koniec stycznia, albo nawet w lutym. W ubiegłym roku średnia wypłata w BoA wyniosła 13,58 tys. dol. Ale już w przejętym przez BoA banku Merrill Lynch kwota bonusów wyniosła 3,6 mld, co dało średnią 61,017 tys. dol. I tak było to o 40 proc. mniej, niż w 2007. Sam BoA w ostatnim kwartale 2009 miał 4 mld dol. strat. Ale generalnie ocenia ten rok, jako korzystny dla bankowości inwestycyjnej.

[srodtytul]Niespodzianka w kopercie[/srodtytul]

Firmy wypłacające bonusy ostrzegają swoich pracowników przed beztroskim wydawaniem pieniędzy. Coraz częściej w kopercie zawierającej informację o wysokości rocznej nagrody znajdują się również wskazówki czego nie wolno z tymi pieniędzmi robić. Goldman Sachs wręcz zakazał urządzania przyjęć, robienia drogich zakupów i ostentacyjnie luksusowego trybu życia, który mógłby wzbudzić nieprzyjazne uczucia w otoczeniu.

Oburzenie, jakie budził wystawny tryb życia bankierów z Goldmana Sachsa doprowadził do tego, że pracownicy z nowojorskiej centrali banku zaczęli jesienią ubiegłego roku masowo występować o pozwolenia na broń palną, aby w razie przejawów agresji mogli się bronić.

Jak wynika z badań przeprowadzonych przez amerykańską Equilar wyspecjalizowanej w badaniu zarobków w firmach o wprowadzenia ograniczeń w wydawaniu pieniędzy z rocznej nagrody przyznaje się 73 na 100 firm z pierwszej setki największych firm z listy „Fortune”. Trzy lata temu takie ograniczenia wprowadziło 18 na 100 firm z listy. Już nie ma nic takiego, jak „darmowe” pieniądze — mówi Liam O'Brian, partner w McCormick&O'Brien — nowojorskiej kancelarii prawnej, która zajmuje się negocjowaniem wynagrodzeń dla członków top managementu. — W tej chwili takie pieniądze związane są z wieloma ograniczeniami.

[srodtytul]Kto daje i odbiera[/srodtytul]

Banki pamiętają doskonale przypadek Jerome Kerviela, młodego francuskiego dilera, który doprowadził Societe Generale do strat w wysokości 4,9 mld euro. Pamiętają zwłaszcza to, że Kerviel właśnie za skłonności do podejmowania ryzyka wielokrotnie był nagradzany. To dlatego właśnie wypłacają bonusy coraz częściej zastrzegają sobie prawo odebrania pieniędzy, w przypadku gdyby okazało się, że pracownik popełnił błędy, lub wręcz zafałszował raporty, aby wypadły bardziej korzystnie.

— Pieniądze mają być zwrócone nawet w przypadku, kiedy pracownicy nie są bezpośrednio odpowiedzialni za takie niedociągnięcia — mówi Kenneth Raskin, dyrektor działu wynagrodzeń w White&Case LLP. Wniosek o zwrot pieniędzy także podlega negocjacjom, a w każdym kontrakcie podpisywanym przy zatrudnieniu jest wyraźnie zaznaczone kto ma rozstrzygnąć konkretną sprawę. W przypadku niedociągnięć w sprawozdaniach finansowych z zasady będą musieli zwracać bonusy dyrektor generalny firmy i jej wiceprezes finansowy.

W Stanach Zjednoczonych senacki Komitet Bankowy negocjuje właśnie ustawę, wręcz nakazującą firmom, w których udziały ma państwo, odbieranie nagród wypłaconych zarządom, jeśli były one efektem zafałszowanych sprawozdań finansowych.

Najwięcej emocji budzi wypłacanie bonusów przez amerykańskie banki, które skorzystały z wartego 700 mld dol. programu TARP. O tym, że w takich bankach bonusy nie powinny być wypłacane, bo zachęcają po podejmowania nadmiernego ryzyka jest przekonanych 75 proc. z 1000 ankietowanych przez Bloomberg National Poll. Mimo tego banki pod koniec roku bardzo się spieszyły z oddaniem państwowych pieniędzy, co było jednym z warunków koniecznych do spełnienia przed wypłatą bonusów. Gdyby państwowego wsparcia nie spłaciły musiałyby ubiegać się o zgodę Kennetha Feinberga odpowiedzialnego za kontrolę wynagrodzeń w firmach korzystających z TARP. I zapewne by jej nie otrzymały. Zresztą nawet niektóre z nich — Bank of America Corp. i Citigroup Inc. i tak musiały wziąć pod uwagę zwrot części pieniędzy, ponieważ to one właśnie otrzymały najwyższe pakiety pomocowe.