Kiedy farmaceuta nie może odmówić wydania środków antykoncepcyjnych

Aptekarze odmawiający sprzedaży środków antykoncepcyjnych powołują się na klauzulę sumienia bezprawnie. Część środowiska dopiero postuluje wpisanie jej do prawa farmaceutycznego.

Aktualizacja: 30.03.2017 07:03 Publikacja: 29.03.2017 17:32

Kiedy farmaceuta nie może odmówić wydania środków antykoncepcyjnych

Foto: 123RF

Do wojewódzkich inspektoratów farmaceutycznych regularnie wpływają skargi na faramceutów odmawiających wydania środków antykoncepcyjnych ze względu na konflikt sumienia.

– Są nawet rozstrzygnięcia w tej sprawie. Inspektor województwa lubuskiego wydał decyzję nakazującą sprzedaż – mówi Paweł Trzciński, rzecznik głównego inspektora farmaceutycznego.

I tłumaczy, że klauzula sumienia dotyczy tylko lekarzy.

– Farmaceuta ma prawo odmówić wydania leku, tylko gdy może być użyty w innych celach niż leczniczy, np. dla stymulacji, albo jeżeli może zaszkodzić pacjentowi z powodu pomyłki lekarskiej. W ocenie naszych inspektorów, którzy wydawali decyzje dotyczącere odmowy sprzedaży środka antykoncepcyjnego, nie zachodziły takie przesłanki – tłumaczy Trzciński.

I dodaje, że prawo brytyjskie od niedawna zabrania stosowania klauzuli sumienia w aptekach.

Mimo decyzji inspektorów farmaceutycznych wielu aptekarzy nadal odmawia sprzedaży środków antykoncepcyjnych, nie tylko tych na receptę, ale także sprzedawanych jako leki OTC, np. prezerwatyw.

– Aptekarka w Grodzisku Mazowieckim odmówiła mi sprzedaży tabletek antykoncepcyjnych. Kiedy spytałam, jak tak można, powiedziała, że „można" i że w jej aptece zawsze tak było – opowiada 26-letnia Natalia.

Wiceprezes Naczelnej Rady Aptekarskiej Marek Tomków przyznaje, że skargi docierają także do Rady.

– Na szczęście receptę można zrealizować gdzie indziej – dodaje Tomków.

Farmaceuci nie mogą też powołać się na art. 3 kodeksu etyki aptekarskiej. Stanowi on że „aptekarz, będąc osobiście odpowiedzialnym za wykonywaną pracę, jest wolny w podejmowaniu swoich zachowań, zgodnie ze swym sumieniem i współczesną wiedzą medyczną", ani że z przestrzegania zasad etyki zawodu nie zwalniają go „mechanizmy rynkowe, naciski społeczne lub wymagania administracyjne".

– Kodeks etyki aptekarskiej to dokument wewnątrzkorporacyjny, dotyczy aptekarzy, a nie pacjentów. Nasze postępowanie wobec pacjentów regulują przepisy prawa – mówi Marek Tomków.

Stowarzyszenie Farmaceutów Katolickich Polski (SFKP) uważa, że sytuację rozwiązałby przepis o klauzuli sumienia.

– Kilka lat temu wnioskowaliśmy, by klauzulę wprowadzić do prawa farmaceutycznego. Nie podnosiliśmy tematu w toku obecnych nowelizacji, ale po tym, jak temat stał się głośny w mediach, zastanawiamy się, czy zawnioskować o uwzględnienie jej w dużej nowelizacji, która jest obecnie przygotowywana – zapowiada Małgorzata Prusak, prezes

Małgorzata Prusak szacuje, że wątpliwości etyczne do sprzedaży środków antykoncepcyjnych ma ok. 15 proc. farmaceutów w Polsce.

– Nie wszyscy się do nich przyznają i nie wszyscy są zrzeszeni w stowarzyszeniu, bo takie poglądy nie są popularne. Na ogół chodzi jednak o sprzedaż tzw. tabletki po, którą zażywa się po stosunku – tłumaczy Prusak.

OPINIA

Ewa Rutkowska, adwokat, partner w KRK Kieszkowska Rutkowska Kolasiński

Polskie przepisy nie przewidują klauzuli sumienia dla farmaceutów. Zgodnie z art. 95 ust. 5 prawa farmaceutycznego farmaceuta może odmówić wydania produktu leczniczego, jeśli m.in. jego wydanie może zagrażać zdrowiu lub życiu pacjenta. Farmaceuta może argumentować, że uważa leki antykoncepcyjne za zagrażające zdrowiu, ale jeśli lek jest dopuszczony do obrotu decyzją organu państwowego, a lekarz podjął decyzję, żeby konkretny lek przepisać danemu pacjentowi, nie ma tu pola do dodatkowych ocen farmaceuty. Nie można tego przepisu interpretować jako umożliwiającego realizację klauzuli sumienia.

Do wojewódzkich inspektoratów farmaceutycznych regularnie wpływają skargi na faramceutów odmawiających wydania środków antykoncepcyjnych ze względu na konflikt sumienia.

– Są nawet rozstrzygnięcia w tej sprawie. Inspektor województwa lubuskiego wydał decyzję nakazującą sprzedaż – mówi Paweł Trzciński, rzecznik głównego inspektora farmaceutycznego.

Pozostało 91% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Nieruchomości
Trybunał: nabyli działkę bez zgody ministra, umowa nieważna
Materiał Promocyjny
Wykup samochodu z leasingu – co warto wiedzieć?
Praca, Emerytury i renty
Czy każdy górnik może mieć górniczą emeryturę? Ważny wyrok SN
Prawo karne
Kłopoty żony Macieja Wąsika. "To represje"
Sądy i trybunały
Czy frankowicze doczekają się uchwały Sądu Najwyższego?
Materiał Promocyjny
Jak kupić oszczędnościowe obligacje skarbowe? Sposobów jest kilka
Sądy i trybunały
Łukasz Piebiak wraca do sądu. Afera hejterska nadal nierozliczona