Powiększanie lub pomniejszanie piersi, korekta nosa czy uszu – to najczęstsze zabiegi, którym poddają się osoby do 18. roku życia.

– Najczęściej u nastolatek wykonywałem korektę odstających uszu. Najmłodszy pacjent miał siedem lat – mówi Andrzej Sankowski, lekarz z Kliniki Chirurgii Plastycznej w Warszawie. – Osiemnastolatki oczekują powiększenia piersi i liczba tych operacji zwiększa się bardzo w ciągu ostatnich kilku lat. Zdarzają się zabiegi zmniejszania dużych piersi, które utrudniają codziennne funkcjonowanie. Dużym problemem dla młodych dziewczyn jest asymetria piersi, co powoduje bardzo duże kompleksy. Dziewczyny wstydzą się rozebrać na zajęciach z wychowania fizycznego czy basenie, przez co nie są sprawne fizycznie jak ich rówieśniczki – mówi lekarz.

Zdarzają się jednak też operacje z przyczyn medycznych, np. nosa u osób, u których po przebytym urazie nastąpiły zaburzenia oddychania.

Osoba do czasu ukończenia 18. roku życia nie może samodzielnie decydować o poddaniu się operacji plastycznej. Dopiero gdy ukończy 18. rok życia, uzyskuje prawo do samodzielnego decydowania o poddaniu się zabiegom medycznym. Wcześniej musi uzyskać na to zgodę przedstawiciela ustawowego. Bez niej lekarz nie może dokonać zabiegu.

Zgodnie z art. 32 ust. 2–5 ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty lekarz może przeprowadzić badanie lub udzielić innych świadczeń zdrowotnych pacjentowi, który nie ukończył 16. roku życia, po uzyskaniu zastępczej zgody jego przedstawiciela ustawowego. Jeżeli pacjent ukończy 16. rok życia, to wymagana jest jego zgoda równolegle do zgody przedstawiciela ustawowego. Innymi słowy, do przeprowadzenia tego typu operacji u osób niepełnoletnich wymagana jest każdorazowo zgoda rodziców.

– Operacja plastyczna piersi jest zabiegiem podwyższonego ryzyka, zatem jest istotną sprawą dziecka, o której rodzice mają obowiązek decydować wspólnie. Lekarz ma obowiązek uzyskać na ten zabieg zgodę obojga rodziców (chyba że uprzednio sąd opiekuńczy inaczej rozstrzygnął o wykonywaniu władzy rodzicielskiej), a w przypadku niemożności jej uzyskania – pozwolenie sądu opiekuńczego – wyjaśnia Paweł Brzezicki, adwokat z Kancelarii Brzezicki Gierszewski Adwokaci Radcowie Prawni Rzecznicy Patentowi.

Z takimi problemami prawnymi praktyka sądowa będzie się zapewne spotykać coraz częściej ze względu na znaczny wzrost zainteresowania wśród młodzieży operacjami plastycznymi. Z danych statystycznych opublikowanych przez Amerykańskie Towarzystwo Estetycznej Chirurgii Plastycznej (ASAPS) wynika, że liczba przeprowadzonych w USA operacji powiększania piersi u osób poniżej 18. roku życia od 1997 r. wzrosła prawie trzykrotnie. Za to zmniejszyła się liczba operacji korekcyjnych uszu (z 15 tys. do 9 tys.) i nosa (z 17 tys. do 9 tys.).