Dieta bogata w sól obniża odporność organizmu

Sól może uśmiercać dobre bakterie jelitowe, co prowadzi do spadku odporności i zwiększa ryzyko rozwoju chorób autoimmunologicznych, takich stwardnienie rozsiane – sugerują nowe badania.

Aktualizacja: 10.06.2018 18:54 Publikacja: 10.06.2018 17:42

Dieta bogata w sól obniża odporność organizmu

Foto: AdobeStock

Nie od dziś wiadomo, że nadmiar soli w diecie to nic dobrego. Naukowcy mają  twarde dowody na to, że sól przyczynia się do wzrostu ciśnienia tętniczego krwi, przez co zwiększa ryzyko zawału serca i udaru mózgu. Ale to nie wszystko. Sól, podobnie jak antybiotyki, może niszczyć dobre bakterie z rodziny Lactobacillus, które tworzą w jelitach zdrowy mikrobom – wykazali naukowcy z Centrum Badań Eksperymentalnych i Klinicznych oraz Centrum Medycyny Molekularnej Maxa Delbrücka w Berlinie.

Naukowcy odkryli, że bakterie Lactobacillus, które znajdowały się w jelitach myszy, zostały zniszczone, gdy gryzonie zaczęto karmić pożywieniem bogatym w sól. Jednocześnie dieta spowodowała u myszy wzrost ciśnienia krwi, a także aktywowała wywołujące stan zapalny komórki odpornościowe, limfocyty Th17. U gryzoni zaobserwowano również objawy neurologiczne zapalenia mózgu i rdzenia, podobne do wywoływanych przez stwardnienie rozsiane.

Autorzy badania stwierdzili, że objawy neurologiczne oraz liczbę komórek TH17 można zmniejszyć, podając myszom bakterie probiotyczne Lactobacillus. W wyniku terapii u gryzoni stabilizowało się również ciśnienie krwi.

Następnie autorzy powtórzyli badania u ludzi. Zrekrutowali 12 zdrowych mężczyzn, którzy przez dwa tygodnie spożywali 6 dodatkowych gramów soli. Pod koniec drugiego tygodnia eksperymentu naukowcy stwierdzili, że u większości uczestników bakterie Lactobacillus zostały wyeliminowane z flory bakteryjnej układu pokarmowego. Podobnie jak myszy, badani mężczyźni również mieli wyższe ciśnienie krwi i zwiększoną liczbę komórek Th17.

Chociaż naukowcy już wcześniej odkryli, że mikrobom jelitowy ma wpływ na limfocyty Th17, odkrycie, że sól zabija pożyteczne bakterie w mikrobiomie jest nowe.

Potęga dobrych bakterii

Bakterie jelitowe Lactobacillus występują w niektórych sfermentowanych produktach spożywczych, takich jak kiszona kapusta, jogurt i ser. Zalicza się je do tzw. dobrych bakterii probiotycznych, które zapewniają ochronę przed wieloma chorobami.

Nie ma praktycznie miesiąca, by nie pojawiały się kolejne doniesienia naukowe na temat związków między prawidłową mikroflorą jelitową a zdrowiem całego organizmu. Odpowiednia ilość Lactobacillus w przewodzie pokarmowym chroni nie tylko przed zwykłymi infekcjami wirusowymi, np. przeziębieniem, ale też hamuje wzrost wielu opornych na leki patogenów bakteryjnych, a także pomaga w opanowaniu stanów zapalnych towarzyszących chorobom autoimmunologicznym, takim jak toczeń układowy czy stwardnienie rozsiane.

Wiadomo również, że zaburzenia równowagi w mikrobiomie jelitowym mają wpływ na mózg i układ nerwowy – naukowcy wiążą je z występowaniem stanów lękowych, depresją, zachowaniami autystycznymi.

Potrzebne są dalsze badania

Naukowcy twierdzą, że potrzeba więcej badań, aby lepiej zrozumieć, w jaki sposób zdrowie jelit wpływa na zdrowie innych układów organizmu, a także na ile skuteczne może być leczenie zaburzeń probiotykami. 

– Leczenie stanów chorobowych, do których przyczynia się nadmiar soli w diecie, np. wysokiego ciśnienia czy stanów zapalnych, powinniśmy zacząć od przywrócenia równowagi mikrobiomu jelitowego – twierdzi prof. Dominik N. Müller, kierujący badaniami niemieckich naukowców. – Nie możemy wykluczyć, że istnieją inne wrażliwe na sól bakterie, które są tak samo ważne jak Lactobacillus. To może być wierzchołek góry lodowej – dodał prof. Müller.

Jaka ilość soli jest bezpieczna

Zdaniem lekarzy i dietetyków bezpieczna ilość soli to 5 g dziennie, czyli płaska łyżeczka do herbaty. W tej ilości uwzględniona jest zarówno sól, którą stosujemy do przygotowywania potraw i dosalania przy stole, jak i ta zawarta w przetworzonych produktach. Te wartości bardzo łatwo przekroczyć, biorąc pod uwagę, że np. 100 gramów sera podpuszczkowego zawiera od 1,46  do  4,65 g soli, a wędliny od 1,75 do 3,89 g. Nic zatem dziwnego, że większość osób około 2-, 3-krotnie przekracza zalecane ilości spożycia soli. By tego uniknąć, dietetycy zalecają zastąpienie soli ziołami, np. lubczykiem, a w przypadku gotowych produktów – czytanie etykiet i wybieranie tych o najmniejszej zawartości soli.

Nie od dziś wiadomo, że nadmiar soli w diecie to nic dobrego. Naukowcy mają  twarde dowody na to, że sól przyczynia się do wzrostu ciśnienia tętniczego krwi, przez co zwiększa ryzyko zawału serca i udaru mózgu. Ale to nie wszystko. Sól, podobnie jak antybiotyki, może niszczyć dobre bakterie z rodziny Lactobacillus, które tworzą w jelitach zdrowy mikrobom – wykazali naukowcy z Centrum Badań Eksperymentalnych i Klinicznych oraz Centrum Medycyny Molekularnej Maxa Delbrücka w Berlinie.

Pozostało 88% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Zdrowie
Choroby zakaźne wracają do Polski. Jakie znaczenie mają dziś szczepienia?
Zdrowie
Peru: Liczba ofiar tropikalnej choroby potroiła się. "Jesteśmy w krytycznej sytuacji"
Zdrowie
W Szwecji dziecko nie kupi kosmetyków przeciwzmarszczkowych
Zdrowie
Nerka genetycznie modyfikowanej świni w ciele człowieka. Udany przeszczep?
Zdrowie
Ptasia grypa zagrozi ludziom? Niepokojące sygnały z Ameryki Południowej