Podjęcie uchwały reklamowej - jakiej wymaga procedury

Wymagania związane z przyjęciem przez radę gminy tzw. uchwały reklamowej reguluje ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (dalej u.p.z.p.). Zgodnie z art. 37a ust. 1 tej ustawy rada gminy może ustalić, w formie uchwały:

- zasady i warunki sytuowania obiektów małej architektury, tablic reklamowych, urządzeń reklamowych i ogrodzeń oraz

- ich gabaryty, standardy jakościowe i rodzaje materiałów budowlanych, z jakich mogą być wykonane.

Zakaz nie dla szyldów

Nieco inne uprawnienia przysługują radzie w odniesieniu do szyldów (czyli tablic lub urządzeń reklamowych informujących o działalności prowadzonej na nieruchomości, na której znajduje się dana tablica lub urządzenie). W uchwale reklamowej określa się zasady i warunki sytuowania szyldów, ich gabaryty oraz liczbę szyldów, które mogą być umieszczone na danej nieruchomości przez podmiot prowadzący na niej działalność. W uchwale reklamowej rada może zawrzeć zakaz umieszczania ogrodzeń oraz tablic i urządzeń reklamowych, ale z wyłączeniem szyldów (art. 37a ust. 2-3 u.p.z.p.). Zakaz sytuowania nie może obejmować także obiektów małej architektury >patrz ramka.

Przykład:

Rada gminy chciałaby zawrzeć regulacje dotyczące tablic i urządzeń reklamowych w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego. Obowiązujące przepisy nie przewidują takiej możliwości. Art. 15 ust. 3 pkt 9 u.p.z.p., w brzmieniu obowiązującym do 11 września 2015 r., dopuszczał ustalenie w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego zasad i warunków sytuowania obiektów małej architektury, tablic i urządzeń reklamowych oraz ogrodzeń, ich gabarytów, standardów jakościowych oraz rodzajów materiałów budowlanych, z jakich mogą być wykonane. Przepis ten został jednak uchylony (art. 7 pkt 3 lit. b ustawy z 24 kwietnia 2015 r. o zmianie niektórych ustaw w związku ze wzmocnieniem narzędzi ochrony krajobrazu, DzU z 2015 r. poz. 774 ze zm., por. także przepisy przejściowe zawarte w art. 12 ust. 1–3 tej ustawy).

Regulacje miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, które zostały przyjęte na podstawie art. 15 ust. 3 pkt 9 u.p.z.p. i obowiązywały 11 września 2015 r. pozostały w mocy, ale tylko do dnia wejścia w życie uchwały reklamowej, o której mowa w art. 37a ust. 1 u.p.z.p. Zasady i warunki umieszczania m.in. tablic i urządzeń reklamowych ustala się więc obecnie tylko w drodze odrębnej uchwały, podjętej zgodnie z procedurą wskazaną w art. 37a-37e u.p.z.p. (por. np. rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody Śląskiego z 5 maja 2017 r., znak IFIII.4131.1.55.2017, Dz.Urz. woj. dolno. z 2017 r. poz. 3146).

Uchwała reklamowa, w zakresie dotyczącym ogrodzeń, nie ma zastosowania do ogrodzeń autostrad i dróg ekspresowych oraz ogrodzeń linii kolejowych (art. 37a ust. 8 u.p.z.p.). W art. 37c u.p.z.p. zastrzeżono także, że przepisy dotyczące reklam nie mają zastosowania w przypadku upowszechniania informacji, które wyłącznie:

- trwale upamiętniają osoby, instytucje lub wydarzenia bądź

- mają charakter religijny, związany z działalnością kościołów lub innych związków wyznaniowych, jeżeli tablica lub urządzenie reklamowe są umieszczane w granicach terenów użytkowanych jako miejsca kultu i działalności religijnej oraz cmentarzy.

Zakres obowiązywania

W myśl art. 37a ust. 4–5 u.p.z.p. uchwała reklamowa jest aktem prawa miejscowego i powinna dotyczyć całego obszaru gminy, z wyłączeniem terenów zamkniętych ustalonych przez inne organy niż ministra właściwego do spraw transportu.

Pojęcie: tereny zamknięte oznacza tereny o charakterze zastrzeżonym ze względu na obronność i bezpieczeństwo państwa, określone przez właściwych ministrów i kierowników urzędów centralnych (por. art. 2 pkt 11 u.p.z.p.). Uchwała reklamowa może jednak przewidywać różne regulacje dla różnych obszarów gminy, określając w jednoznaczny sposób granice tych obszarów. W takim przypadku uchwała może zawierać załącznik graficzny wraz z opisem.

Przykład:

W uchwale nr XXIX/268/17 Rady Miejskiej w Lubinie z 13 czerwca 2017 r. w sprawie ustalenia zasad i warunków sytuowania obiektów małej architektury, tablic reklamowych i urządzeń reklamowych oraz ogrodzeń, ich gabarytów, standardów jakościowych oraz rodzajów materiałów budowlanych, z jakich mogą być wykonane (Dz.Urz. woj. dolno. z 2017 r. poz. 2929) teren gminy podzielono na kilka stref (m.in. aktywności gospodarczej i zieleni). W strefie aktywności gospodarczej szyldy dopuszczono m.in. na elewacjach budynków, na dachu – równolegle do elewacji oraz na ogrodzeniach – w pasie o szerokości maksymalnie 2 m od bramy wjazdowej. Maksymalna liczba szyldów, które mogą być umieszczane na danej nieruchomości przez podmiot prowadzący na niej działalność, to 3 szyldy przypadające na 1 podmiot. Natomiast w strefie zieleni szyldy mogą być umieszczane m.in. w pasie nad witrynami oraz obok drzwi wejściowych - w odległości maksymalnie 1,50 m licząc od drzwi, przy czym maksymalna liczba szyldów, które mogą być umieszczane na danej nieruchomości przez podmiot prowadzący na niej działalność, to 1 szyld przypadający na 1 podmiot.

W uchwale reklamowej trzeba określić warunki i termin dostosowania istniejących w dniu jej wejścia w życie obiektów małej architektury, ogrodzeń oraz tablic i urządzeń reklamowych do zakazów, zasad i warunków zawartych w tej uchwale. Termin ten nie może być krótszy niż 12 miesięcy od dnia wejścia w życie uchwały reklamowej (art. 37a ust. 9 u.p.z.p.). W uchwale reklamowej można także wskazać:

- rodzaje obiektów małej architektury, które nie wymagają dostosowania do zakazów, zasad lub warunków podanych w tej uchwale oraz

- obszary i rodzaje ogrodzeń istniejących w dniu wejścia w życie uchwały reklamowej, które zwolniono od zakazów, zasad lub warunków zawartych w tej uchwale.

Przykład:

W uchwale nr XLVII/381/17 Rady Miejskiej w Koronowie z 22 czerwca 2017 r. (Dz.Urz. woj. kujaw. z 2017 r. poz. 2628) przyjęto m.in., że istniejące w dniu wejścia w życie tej uchwały obiekty małej architektury nie wymagają dostosowania do zakazów, zasad lub warunków wynikających z tej uchwały. Dotyczy to również istniejących w dniu wejścia w życie omawianej uchwały ogrodzeń, które zwolniono z obowiązku dostosowania do zakazów, zasad lub warunków wskazanych w tej uchwale. Natomiast termin dostosowania istniejących tablic i urządzeń reklamowych określono na 18 miesięcy od dnia wejścia w życie wskazanej wyżej uchwały.

Opłata reklamowa i kary

Na obszarach, dla których obowiązują zasady i warunki sytuowania obiektów małej architektury, tablic i urządzeń reklamowych oraz ogrodzeń, można pobierać opłatę reklamową od tablic lub urządzeń reklamowych, zgodnie z art. 17a-17b ustawy o podatkach i opłatach lokalnych (dalej u.p.o.l.). Wprowadzona przez radę gminy opłata reklamowa składa się z części stałej i części zmiennej, przy czym stawka części stałej nie może przekroczyć 2,50 zł dziennie, a stawka części zmiennej – 0,20 zł od 1 m2 pola powierzchni tablicy lub urządzenia reklamowego służących ekspozycji reklamy dziennie (art. 19 pkt 1 lit. g i lit. h u.p.o.l.). Wysokość stawek opłaty reklamowej można różnicować uwzględniając lokalizację oraz wielkość bądź rodzaj tablicy lub urządzenia reklamowego.

W art. 37d u.p.z.p. przewidziano także, że podmiot, który umieścił tablicę lub urządzenie reklamowe niezgodne z przepisami uchwały reklamowej, podlega karze pieniężnej. W sytuacji, gdy nie jest możliwe ustalenie tego podmiotu, karę wymierza się odpowiednio właścicielowi, użytkownikowi wieczystemu bądź posiadaczowi samoistnemu nieruchomości lub obiektu budowlanego, na których umieszczono tablicę lub urządzenie reklamowe. Karę pieniężną wymierza wójt, w drodze decyzji.

Wysokość kary ustala się:

- jako iloczyn pola powierzchni tablicy lub urządzenia służącej ekspozycji reklamy, wyrażonej w metrach kwadratowych oraz 40-krotności uchwalonej przez radę gminy stawki części zmiennej opłaty reklamowej (art. 17a u.p.o.l.), powiększony o 40-krotność uchwalonej przez radę gminy stawki części stałej tej opłaty, a

- jeżeli rada gminy nie określiła wysokości stawek opłaty reklamowej, jako iloczyn pola powierzchni tablicy lub urządzenia służącej ekspozycji reklamy, wyrażonej w metrach kwadratowych oraz 40-krotności maksymalnej stawki części zmiennej opłaty reklamowej (art. 19 pkt 1 lit. h u.p.o.l.), powiększony o 40-krotność maksymalnej stawki części stałej opłaty reklamowej (art. 19 pkt 1 lit. g u.p.o.l.)

- za każdy dzień niezgodności tablicy lub urządzenia z przepisami uchwały reklamowej.

Wskazana wyżej kara stanowi dochód gminy.

podstawa prawna: art. 2 pkt 11 i pkt 16a-16d, art. 37a-37e ustawy z 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (tekst jedn. DzU z 2017 r. poz. 1073)

podstawa prawna: art. 3 pkt 4 ustawy z 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (tekst jedn. DzU z 2017 r., poz. 1332 ze zm.)

podstawa prawna: art. 17a-17b, art. 19 pkt 1 lit. g i lit. h oraz pkt 4 ustawy z 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (tekst jedn. DzU z 2017 r. poz. 1785)

Definicje ustawowe

- Obiekt małej architektury – zgodnie z art. 3 pkt 4 prawa budowlanego są to niewielkie obiekty, a w szczególności:

– obiekty kultu religijnego (m.in. kapliczki, figury),

– posągi, wodotryski i inne obiekty architektury ogrodowej oraz

– obiekty użytkowe służące codziennej rekreacji i utrzymaniu porządku (np. piaskownice, huśtawki, śmietniki).

- Reklama, tablica reklamowa, urządzenie reklamowe i szyld zgodnie z art. 2 pkt. 16a-16d ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym:

– przez reklamę należy rozumieć upowszechnianie w jakiejkolwiek wizualnej formie informacji promującej osoby, przedsiębiorstwa, towary, usługi, przedsięwzięcia bądź ruchy społeczne,

– tablica reklamowa to przedmiot materialny przeznaczony lub służący ekspozycji reklamy, o płaskiej powierzchni, wraz z elementami konstrukcyjnymi i zamocowaniami (tablicami reklamowymi są w szczególności: banery reklamowe, reklamy naklejane na okna budynków i reklamy umieszczane na rusztowaniu, ogrodzeniu lub wyposażeniu placu budowy, z wyłączeniem drobnych przedmiotów codziennego użytku wykorzystywanych zgodnie z ich przeznaczeniem),