Stawki opłat za dzierżawę nabrzeży gminy miasta Szczecin oraz za korzystanie z infrastruktury portowej nabrzeży i portu jachtowego przy Wyspie Grodzkiej zostały zmienione uchwałą Rady Miasta z 30 października 2018 r. Radni zwolnili z opłat przystankowych jednostki pływające, turystyczne, rekreacyjne, historyczne, szkolne i okręty marynarek wojennych, biorące udział w wydarzeniach organizowanych i współorganizowanych przez Szczecin oraz w innych działaniach związanych z promocją miasta.
Prokurator rejonowy zaskarżył ten punkt uchwały do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie. Zarzucił istotne naruszenie prawa, tj. przepisów ustawy o samorządzie gminnym oraz ustawy z 1996 r. o portach i przystaniach morskich. Dowodził, że w żadnym z tych aktów nie przewidziano możliwości zwolnienia przez radę gminy jakichkolwiek podmiotów niewymienionych w tej ostatniej ustawie z opłat przystaniowych. Ustawa o portach i przystaniach morskich zwalnia od opłat portowych jedynie jednostki pływające Marynarki Wojennej, Straży Granicznej, policji i statki pełniące specjalną służbę państwową. A także, na zasadzie wzajemności, jednostki pływające sił zbrojnych państw NATO.
Osią sporu stała się więc możliwość zastosowania przez gminę zwolnień z opłat portowych, w tym przystaniowych i pasażerskich, dla podmiotów innych niż określone w ustawie o portach i przystaniach morskich. W myśl tego aktu wysokość opłat portowych jest uzależniona od rodzaju, typów i wielkości statków, czasu użytkowania infrastruktury portowej oraz od rodzaju ruchu pasażerskiego.
Ustawa określa jedynie ich górne granice i wymienia wprost podmioty, od których opłata nie może być w ogóle pobierana. Zdaniem sądu katalog podmiotów zwolnionych z tego obowiązku nie ma jednak charakteru zamkniętego, jak uważa prokurator.
Ustawa nie wskazuje także minimalnej wysokości opłaty, jaka może być pobierana za korzystanie z przystani lub nabrzeża. Rada gminy może więc różnicować stawki opłaty przystaniowej, a także zwolnić z niej określone podmioty, traktując to jako element polityki gospodarczej i turystycznej. Nie różnią się one zresztą charakterem od opłat za korzystanie z innych gminnych urządzeń użyteczności publicznej. Zastosowanie zwolnień z opłat portowych lub przystaniowych do podmiotów innych niż określone w ustawie o portach i przystaniach morskich nie narusza więc prawa – orzekł sąd i oddalił skargę prokuratora.
Wyrok na razie jest nieprawomocny. Gdyby stał się ostateczny, może mieć duże znaczenie dla miast portowych.
Sygnatura akt: II SA/Sz 235/19
