- Pracodawca wypłacający podwładnemu trzynastkę musi dokonać potrącenia na należność niealimentacyjną. Czy w przypadku wypłaty w danym miesiącu bieżącego wynagrodzenia i trzynastki stosuje się jedną kwotę wolną od potrąceń?

Tak.

Czytaj także: Jak odzyskać przedawnione alimenty

Zgodnie z art. 87 § 1 kodeksu pracy (dalej k.p.), w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2019 r., z wynagrodzenia za pracę – po odliczeniu składek na ubezpieczenia społeczne, zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych oraz wpłat do pracowniczego planu kapitałowego, jeżeli pracownik nie zrezygnował z ich dokonywania – podlegają potrąceniu tylko następujące należności:

- sumy egzekwowane na mocy tytułów wykonawczych na zaspokojenie świadczeń alimentacyjnych,

- sumy egzekwowane na mocy tytułów wykonawczych na pokrycie należności innych niż świadczenia alimentacyjne,

- zaliczki pieniężne udzielone pracownikowi oraz

- kary pieniężne (art. 108 k.p.).

Potrąceń dokonuje się w tej kolejności. W razie egzekucji świadczeń alimentacyjnych można dokonywać potrąceń do wysokości 3/5 wynagrodzenia, a w razie egzekucji innych należności lub potrącania zaliczek - do wysokości połowy wynagrodzenia. Potrącenia sum egzekwowanych na pokrycie należności innych niż świadczenia alimentacyjne oraz zaliczek nie mogą w sumie przekraczać połowy wynagrodzenia, a łącznie z potrąceniami sum egzekwowanych na zaspokojenie świadczeń alimentacyjnych – 3/5 wynagrodzenia. Niezależnie od tych potrąceń kary pieniężne potrąca się w granicach określonych w art. 108 k.p. (art. 87 § 2-4 k.p.). W art. 87 § 5 k.p. zastrzeżono, że dodatkowe wynagrodzenie roczne (tzw. trzynastka) podlega egzekucji na zaspokojenie świadczeń alimentacyjnych do pełnej wysokości. W razie egzekucji świadczeń niealimentacyjnych nie obowiązuje to rozszerzenie. Potrąceń należności z wynagrodzenia pracownika w miesiącu, w którym są wypłacane składniki wynagrodzenia za okresy dłuższe niż miesiąc (np. trzynastka), dokonuje się od łącznej kwoty wynagrodzenia uwzględniającej te składniki (art. 87 § 8 k.p.).

Przy dokonywaniu potrąceń stosuje się kwotę wolną od potrąceń (art. 87[1] k.p.) w wysokości:

- minimalnego wynagrodzenia za pracę przysługującego pracownikom zatrudnionym w pełnym wymiarze czasu pracy (od 1 stycznia 2019 r. jest to 2250 zł), po odliczeniu składek na ubezpieczenia społeczne, zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych oraz wpłat dokonywanych do pracowniczego planu kapitałowego, jeżeli pracownik nie zrezygnował z ich dokonywania - przy potrącaniu sum egzekwowanych na pokrycie należności innych niż świadczenia alimentacyjne,

- 75 proc. tego wynagrodzenia - przy potrącaniu zaliczek udzielonych pracownikowi,

- 90 proc. tego wynagrodzenia - przy potrącaniu kar pieniężnych.

Jeżeli pracownik jest zatrudniony w niepełnym wymiarze czasu pracy, kwoty te ulegają zmniejszeniu proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy. Przyjmuje się, że jeżeli w danym miesiącu następuje wypłata wynagrodzenia za pracę oraz trzynastki, to oba te świadczenia należy zsumować i od tak ustalonej kwoty dokonać potrącenia, stosując kwotę wolną (por. m.in. pismo resortu pracy z 18 kwietnia 2013 r., Rzeczposp. PiP 2013/9537/6).

—Anna Puszkarska, radca prawny

podstawa prawna: art. 87-871 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (tekst jedn. DzU 2018 r. poz. 917 ze zm.)