W tym tygodniu Sąd Najwyższy aż w dwóch sprawach zajmował się kwestiami związku wspólności majątkowej małżonków z upadłością jednego z nich, w szczególności niepodzieleniem majątku po rozwodzie.
Większość ludzi, niekoniecznie rozwiedzionych, choć te sprawy akurat niemal wszystkich interesują, pewnie pomyśli: a niby dlaczego rozwiedzionego ma interesować klapa finansowa jego byłego, no, może poza troską o wypłacalność alimentacyjną czy o przyszły spadek dla ich wspólnych dzieci. Okazuje się jednak dość często, że niepodzielenie dorobku ciągnie się za byłymi małżonkami latami. A podział ten jest w Polsce często odwlekany w nieskonczoność. Nie mówimy oczywiście o sytuacjach, kiedy tego majątku (a najlepiej i długów) nie ma bądź byli małżonkowie podzielili go dobrowolnie.
Jak między byłymi małżonkami Z., którzy dopiero po sześciu latach od rozwodu starli się w sądzie na wniosek byłej żony w sprawie o podział majątku, którego by pewnie nadal nie dzielili, gdyby nie bankructwo byłego męża, przedsiębiorcy hotelarskiego, i groźba, że udział kobiety, zapewne znaczny, zostanie potraktowany przez syndyka tak samo jak należności innych wierzycieli. Dostanie zatem kilka lub kilkanaście procent, jak to jest najczęściej w upadłościach. Na szczęście dla kobiety dopiero Sąd Najwyższy dopuścił wyłączenie jej części majątku mimo upadłości, ale czteroletni proces o ten podział pewnie potrwa jeszcze ze dwa lata.
Odsuwanie podziału, rozliczenia dorobku niesie też inne problemy, gdyż z upływem czasu wartość jego składników może się zmienić. Jedne mogą drożeć, inne tanieć. Całkiem niedawno, bo w lutym, Sąd Najwyższy podjął uchwałę w sprawie małżonków, którzy rozwiedli się osiem lat temu, że ich majątek dorobkowy dzielony jest przez sąd po cenach z dnia podziału (a więc aktualnych), choćby od rozstania znacznie spadła wartość poszczególnych składników. Uzasadniając uchwałę, sędzia SN Jacek Gudowski wskazał, że to tradycyjne stanowisko da się stosować, rozliczając przy podziale nakłady poszczególnych małżonków na wspólny majątek, jak też korzyści dla nich w tym przejściowym okresie.
Może się i uda takie rozliczenie, ale czas mnoży problemy i zaciera dowody. Oczywiście nie zamierzam namawiać do szybkich rozliczeń, gdyż są to sprawy konkretnych ludzi i konkretnych uwarunkowań, ale jedną rzecz mogę im doradzić, by mieli świadomość, jak ważny jest to problem. Najlepiej zabrać się do rozliczenia dużo wcześniej, przed trafieniem na korytarz sądowy.
