Prokurator odwołany ze stanowiska ma prawo do sądu

Stanowisko Prokuratora Krajowego, że odwołanie prokuratora nie podlega kontroli sądu, jest niezgodne z prawem - przekonuje RPO Adam Bodnar w wystąpieniu do Prokuratora Krajowego Bogdana Święczkowskiego.

Aktualizacja: 22.06.2020 19:07 Publikacja: 22.06.2020 17:38

Bogdan Święczkowski, Adam Bodnar

Bogdan Święczkowski, Adam Bodnar

To kolejne wystąpienie RPO w sprawie prokuratora Artura Barcelli, który został zdegradowany po odmowie wykonania polecenia Prokuratora Krajowego, aby wnieść o wyłączenie sędziego kwestionującego status sędziów powołanych na wniosek nowej Krajowej Rady Sądownictwa. Artur Barcella zapytał o podstawę prawną polecenia, a ponieważ nie uzyskał odpowiedzi, to odmówił jego wykonania.

- Prokurator ma działać w granicach prawa. Nakazuje to też przyzwoitość. Dlatego zapytałem o podstawy wydania takiego polecenia  - mówił portalowi OKO.press prokurator Artur Barcella. Liczył się z odwołaniem z funkcji.

Przestał być szefem prokuratury rejonowej w poniedziałek 27 stycznia na mocy decyzji prokuratora krajowego Bogdana Święczkowskiego, który twierdzi, że przepisy nie przewidują prawa do środka odwoławczego dla prokuratora odwołanego ze stanowiska. Odwołanie nie podlega zatem ani formalnej, ani merytorycznej ocenie i kontroli sądowej.

- Działania oparte na takim poglądzie naruszają wolności i praw człowieka i obywatela – wskazuje RPO. - Odwołanie prokuratora ze stanowiska podlega  ocenie sądu, zgodnie z konstytucją, ustawą o prokuraturze, prawem Unii Europejskiej i europejską konwencją praw człowieka.

RPO powołuje się m.in. na wyrok Europejskiego Trybunału Praw Człowieka z 5 maja 2020 r. w sprawie Kövesi przeciwko Rumunii (nr skargi 3594/19). Do ETPC odwołała się prokurator generalna Narodowej Dyrekcji Antykorupcyjnej Rumunii – zwolniona na wniosek Minister Sprawiedliwości za wypowiedzi o reformach wymiaru sprawiedliwości. Rumuński sąd konstytucyjny uznał zaś, że żaden organ krajowy nie może badać motywów decyzji ministra.

- Stanowisko wyrażone przez Pana Prokuratora w piśmie z 26 marca 2020 r. stoi zatem w jawnej sprzeczności z treścią prawa do sądu, a podjęcie decyzji o odwołaniu prokuratora ze stanowiska bez podania odpowiedniego i zgodnego z prawem uzasadnienia stanowi poważne naruszenie praw jednostki. Jednocześnie, z racji swojego charakteru, stanowi także zagrożenie o charakterze systemowym dla realizacji zasady demokratycznego państwa prawa (art. 2 Konstytucji) – napisał Adam Bondar do Prokuratora Krajowego.

W jego opinii, także na gruncie polskiego prawa bezpodstawny jest pogląd, że odwołanie prokuratora nie podlega kontroli sądu.

- Według art. 101 § 1 Prawa o prokuraturze, w sprawach o roszczenia ze stosunku służbowego prokuratorowi przysługuje droga postępowania przed sądem pracy. Dotyczy to także roszczeń związanych z odwołaniem ze stanowiska. Według orzecznictwa Sądu Najwyższego dopuszczalne jest odwołanie do sądu pracy prokuratorów w przypadku przeniesienia ich na niższe stanowisko. Opisana praktyka korzystania z uprawnienia do odwołania prokuratora nie tylko jest niezgodna z prawem, ale może także generować odpowiedzialność majątkową Skarbu Państwa. Niezależność prokuratury i poszczególnych prokuratorów jest ważnym elementem zachowania niezależności systemu wymiaru sprawiedliwości. Odwołanie prok. A. Barcelli wprost niweczy tę niezależność - podkreśla RPO.

RPO zwrócił się do Prokuratora Krajowego o naprawienie powstałego naruszenia oraz respektowanie przedstawionego standardu w innych takich sprawach w przyszłości.

To kolejne wystąpienie RPO w sprawie prokuratora Artura Barcelli, który został zdegradowany po odmowie wykonania polecenia Prokuratora Krajowego, aby wnieść o wyłączenie sędziego kwestionującego status sędziów powołanych na wniosek nowej Krajowej Rady Sądownictwa. Artur Barcella zapytał o podstawę prawną polecenia, a ponieważ nie uzyskał odpowiedzi, to odmówił jego wykonania.

- Prokurator ma działać w granicach prawa. Nakazuje to też przyzwoitość. Dlatego zapytałem o podstawy wydania takiego polecenia  - mówił portalowi OKO.press prokurator Artur Barcella. Liczył się z odwołaniem z funkcji.

Pozostało 81% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Prawo karne
CBA zatrzymało znanego adwokata. Za rządów PiS reprezentował Polskę
Spadki i darowizny
Poświadczenie nabycia spadku u notariusza: koszty i zalety
Podatki
Składka zdrowotna na ryczałcie bez ograniczeń. Rząd zdradza szczegóły
Ustrój i kompetencje
Kiedy można wyłączyć grunty z produkcji rolnej
Sądy i trybunały
Sejm rozpoczął prace nad reformą TK. Dwie partie chcą odrzucenia projektów