Opracowany przez Ministerstwo Infrastruktury i Krajową Radę Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego projekt nowelizacji ustawy – Prawo o ruchu drogowym przedstawiano w styczniu. Ustawa miała obowiązywać już od lipca. Po wybuchu pandemii projekt został jednak odłożony na półkę. Teraz rząd do niego wrócił.

Nowe przepisy miałyby wejść w życie po upływie 14 dni od ich ogłoszenia w  Dzienniku Ustaw. Zanim to nastąpi, ustawę musi uchwalić Sejm i podpisać prezydent.

Czytaj też: Niespełniona obietnica premiera Morawieckiego. Na razie piesi bez ochrony na pasach

Co zakłada projekt nowelizacji?

Pieszy pod większą ochroną

Projekt zmian w Prawie o ruchu drogowym powstał po tragicznym wypadku na ul. Sokratesa w Warszawie. Zakłada zwiększenie zakresu ochrony pieszego - miałby on pierwszeństwo już podczas zbliżania się do przejścia dla pieszych. Obecnie na ustąpienie pierwszeństwa przez kierowcę pieszy  może liczyć dopiero, gdy znajduje się na przejściu, przy czym przepisy zabraniają wchodzenia bezpośrednio przed jadący pojazd.

Po wejściu w życie nowelizacji ochrona pieszego objęłaby także rejon przejścia dla pieszych. Kierowca musiałby dokładnie obserwować nie tylko samo przejście, ale i jego okolicę. Jeśli widziałby osobę, która zbliża się do pasów, by przez nie przejść, miałby obowiązek stworzyć jej możliwość bezpiecznego przejścia np. zatrzymać się lub  zmniejszyć prędkość tak, aby nie narazić na niebezpieczeństwo pieszego. 

Z kolei pieszy nadal będzie miał obowiązek zachowania szczególnej ostrożności podczas przechodzenia przez jezdnię lub torowisko, ale  również przy wchodzeniu na jezdnię lub torowisko. Osoba  wchodząca na przejście dla pieszych będzie musiała zwiększyć uwagę i dostosować zachowanie do warunków i sytuacji zmieniających się na drodze w stopniu umożliwiającym odpowiednio szybkie reagowanie.

Rozszerzenie udzielenia pierwszeństwa pieszemu wchodzącemu na przejście dla pieszych  nie dotyczy tramwajów.

Na zebrze bez komórki

W projekcie ustawy zaproponowano regulacje zakazujące pieszemu korzystania w trakcie wchodzenia na jezdnię lub torowisko lub przechodzenia przez jezdnię lub torowisko (także w obrębie usytuowanych tam przejść dla pieszych) z telefonów komórkowych oraz innych urządzeń, które mogą wpływać negatywnie na prawidłową percepcję zwłaszcza wzrokową, a tym samym ocenę w zakresie bezpiecznego wejścia i pokonania jezdni lub torowiska - wskazują projektodawcy.

Rozwiązanie to zwiększyć bezpieczeństwo niechronionych uczestników ruchu drogowego. Zostanie ono wdrożone poprzez uzupełnienie art. 14 ustawy – Prawo o ruchu drogowym, określającego zakazy dla pieszych w ruchu drogowym.

Koniec z jazdą na zderzaku

Zachowanie zbyt małego odstępu pomiędzy pojazdami, czyli tzw. jazda na zderzaku, często bywa przyczyną niebezpiecznych zdarzeń drogowych. Nagłe wyhamowanie pojazdu jadącego z przodu zmusza jadących z tyłu do gwałtownego hamowania, przez co może dojść do karambolu.

W projekcie zaproponowano, aby na drogach szybkiego ruchu (autostradach i drogach ekspresowych) bezpieczna odległość między pojazdami wynosiła połowę aktualnej prędkości, czyli kierowca jadący 100 km/h musi jechać 50 m za poprzedzającym samochodem, 120 km/h – 60 m, 140 km/h – 70 m. Podobne rozwiązania zostały zastosowane w wielu europejskich państwach, w tym m.in. w Niemczech.

Odstępstwo od obowiązku zachowywania bezpiecznej odległości między pojazdami na drogach ekspresowych i autostradach ma dotyczyć przypadków, w których kierujący pojazdem wykonuje manewr wyprzedzania.

50 km/h w dzień i w nocy

Nowe przepisy wprowadzą także całodobowe ograniczenie prędkości do 50 km/h w terenie zabudowanym.

- Obniżenie prędkości pojazdów w obszarze zabudowanym w godzinach nocnych  ma na celu przede wszystkim poprawę bezpieczeństwa pieszych jako niechronionych uczestników ruchu drogowego - wskazują projektodawcy.  - Z analiz badawczych wynika, że różnica prędkości między 50 i 60 km/h ma istotne znaczenie dla długości drogi hamowania pojazdu oraz potencjalnych skutków zdarzeń drogowych. Ponad 95 proc. pieszych ma szanse przeżyć wypadek przy prędkości uderzenia przez pojazd mniejszej niż 30 km/h, a szanse te bardzo spadają, gdy prędkość pojazdu uderzającego w pieszego jest większa od 50 km/h - czytamy w Ministerstwa Infrastruktury.

Obecnie Polska jest jedynym krajem w UE, który nadal dopuszcza jazdę z prędkością 60 km/h w obszarze zabudowanym.