Formalnie w Polsce instytucja lidera opozycji nie istnieje. Jest ona charakterystyczna dla Wielkiej Brytanii, gdzie funkcjonuje system de facto dwupartyjny i lider partii, która przegrała ostatnie wybory stoi na czele tzw. gabinetu cieni - alternatywnego rządu, w skład którego wchodzą odpowiednicy zasiadających w rządzie ministrów, których zadaniem jest monitorowanie działalności poszczególnych resortów.

Podobny system istnieje w innych państw o tradycji anglosaskiej - np. Australii, Nowej Zelandii, Kanadzie.

W Polsce stworzenie instytucji lidera opozycji w Polsce proponował - przed kilkoma laty - Jarosław Kaczyński. - Osobiście uważam, że lider opozycji powinien mieć taki status jak wicepremier. Takie rozwiązania należy wprowadzić i wierzę, że przyczynią się do tego, że dyskurs polityczny w Polsce dzięki temu się zmieni. Dziś on jest na poziomie czystego szaleństwa - mówił w 2016 roku, w rozmowie z "Rzeczpospolitą", Jarosław Kaczyński 

Uczestników sondażu SW Research dla rp.pl zapytaliśmy kto, ich zdaniem, jest obecnie liderem opozycji w Polsce.

Najwięcej - po 19,1 proc. wskazań - uzyskali Szymon Hołownia, lider ruchu Polska 2050 i Rafał Trzaskowski, prezydent Warszawy.

7,6 proc. respondentów uważa za lidera opozycji Borysa Budkę, przewodniczącego PO.

5,4 proc. ankietowanych za lidera opozycji uważa Krzysztofa Bosaka, posła Konfederacji, byłego kandydata na prezydenta.

2,4 proc. wskazuje Władysława Kosiniaka-Kamysza, prezesa PSL.

1,3 proc. - Włodzimierza Czarzastego, przewodniczącego tworzącego obecnie Nową Lewicę SLD.

4,1 proc. jest zdania, że liderem opozycji jest inny polityk.

41 proc. nie ma zdania w tej kwestii.

- Rafał Trzaskowski zwycięża z Szymonem Hołownią wśród najmłodszych  (20% vs. 15%) oraz mieszkańców miast liczących od 100 tys. do 199 tys. mieszkańców (24% vs. 12%). Szymona Hołownię w roli lidera opozycji częściej niż prezydenta Warszawy widzą przede wszystkim respondenci między 35 a 49 rokiem życia (22% vs. 14%) i mieszkańcy miast liczących nie więcej niż 20 tys. osób (27% vs. 19%) - komentuje wyniki badania Adam Jastrzębski, Senior Project Manager w SW Research.

Badanie zostało przeprowadzone przez agencję badawczą SW Research wśród użytkowników panelu on-line SW Panel w dniach 13.04-14.04.2021 r. Analizą objęto grupę 800 internautów powyżej 18. roku życia. Próba została dobrana w sposób losowo-kwotowy. Struktura próby została skorygowana przy użyciu wagi analitycznej tak, by odpowiadała strukturze Polaków powyżej 18. roku życia pod względem kluczowych cech związanych z przedmiotem badania. Przy konstrukcji wagi uwzględniono zmienne społeczno-demograficzne.