Nasze czasy zaczęły się 30 października 1938 roku. Otworzył je sygnał radiowy stacji CBS i kilka pierwszych taktów „Symfonii fantastycznej" Hectora Berlioza. Znak rozpoznawczy serii słuchowisk, o której nikt by już pewnie dzisiaj nie pamiętał, gdyby nie pradziadek wszystkich fake newsów – „Wojna światów" w reżyserii Orsona Wellesa. Trwająca niespełna godzinę adaptacja powieście Herberta G. Wellsa o inwazji Marsjan na Ziemię zrealizowana w formie serwisu informacyjnego. Tak realistycznego, że tłumy Amerykanów zaczęły szturmować budki telefoniczne, planować trasę ucieczki, kupować zapasy żywności. Niektórzy byli już setki mil od swoich domów, kiedy dzień po przybyciu mieszkańców Marsa na naszą planetę dowiadywali się z czołówek porannych gazet, że jednak mogą wracać do swoich domów. A po drodze wymyślić jakąś dobrą wymówkę, żeby nie stać się w oczach sąsiadów pośmiewiskiem.
Nieporozumienie pobudzające od tamtej pory wyobraźnię nieskończenie bardziej niż opowieść, która je wywołała. Początek badań nad „strategicznym zarządzaniem percepcją", pierwsze granty Fundacji Rockefellera i raporty o wpływie mass mediów na masowe społeczeństwo. A z biegiem czasu tylko nabiera tamten wieczór znaczenia. Im bardziej prymitywnym, ograniczonym w swoim oddziaływaniu medium wydaje się radio i im mniejszą porcją jawi się godzinna audycja w porównaniu z oceanem informacji, w którym bez przerwy pływamy. Od tamtej chwili wiadomo już było, że naszym światem, miejscem, z którego pochodzą nasze emocje i myśli, jest świat zmyślony. Bo jaką uciekający po nocy ze swych przedmieść Amerykanie mogli mieć pewność, że to dzisiejsze gazety mówią prawdę, a wczoraj radio kłamało? Czym innym jest od tamtej pory wiarygodność niż kwestią statystycznej przewagi zwolenników jednej z kilku wersji wydarzeń? Bo jeżeli byliśmy w stanie uwierzyć w inwazję Marsjan, to w co nie uwierzymy; gdzie nasz ...
Artykuł dostępny tylko dla e-prenumeratorów "Rzeczpospolitej"
Oferta promocyjna: dostęp do treści rp.pl już od 9,90 zł za miesiąc!
Wybierz najkorzystniejszą ofertę i zyskaj dostęp do najważniejszych tekstów rp.pl z sekcji: Wydarzenia, Ekonomia, Prawo, Plus Minus; w tym ekskluzywnych tekstów publikowanych wyłącznie na rp.pl.
Dostęp do treści rp.pl - pakiet podstawowy nie zawiera wydania elektronicznego „Rzeczpospolitej”, archiwum tekstów, treści pochodzących z tygodników prawnych, aplikacji mobilnej i dodatków dla prenumeratorów.
KUP TERAZ
×
Żadna część jak i całość utworów zawartych w dzienniku nie może być powielana i rozpowszechniana lub dalej rozpowszechniana w jakiejkolwiek formie i w jakikolwiek sposób (w tym także elektroniczny lub mechaniczny lub inny albo na wszelkich polach eksploatacji) włącznie z kopiowaniem, szeroko pojętę digitalizację, fotokopiowaniem lub kopiowaniem, w tym także zamieszczaniem w Internecie - bez pisemnej zgody Gremi Media SA. Jakiekolwiek użycie lub wykorzystanie utworów w całości lub w części bez zgody Gremi Media SA lub autorów z naruszeniem prawa jest zabronione pod groźbą kary i może być ścigane prawnie.
