Jaki podatek od lasów

Interpretacja ogólna Ministerstwa Finansów w zakresie opodatkowania gruntów leśnych i rolnych pod liniami energetycznymi znacznie ułatwiłaby rozliczenia podatników.

Aktualizacja: 01.06.2018 11:19 Publikacja: 01.06.2018 08:58

Jaki podatek od lasów

Foto: Adobe Stock

Opodatkowanie gruntów zarządzanych przez Lasy Państwowe, nad którymi przebiegają linie energetyczne, wiąże się z wieloma wątpliwościami. Niejasne jest nie tylko to, kto jest podatnikiem, lecz również to, jaki podatek w ogóle zastosować.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 1 oraz art. 2 ust. 2 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, podatkiem od nieruchomości opodatkowane są wszystkie grunty, z wyjątkiem użytków rolnych i lasów (te opodatkowane są odpowiednio podatkiem rolnym lub leśnym), chyba że są zajęte na prowadzenie działalności gospodarczej (wówczas „wracamy" do opodatkowania podatkiem od nieruchomości). Aby opodatkować dany grunt podatkiem od nieruchomości, trzeba najpierw ustalić, czy nie podlega on opodatkowaniu podatkiem rolnym lub leśnym. Stanie się tak, jeśli grunty zostały sklasyfikowane w ewidencji gruntów i budynków jako lasy. Chyba są zajęte na wykonywanie innej działalności niż działalność leśna określona w ustawie o lasach. Wówczas podlegają one opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości.

Im dalej w las...

W praktyce wątpliwości budzi pytanie, jak określić fakt „zajęcia" gruntu na działalność gospodarczą. Czy samo wydzierżawienie lasu, ustanowienie służebności przesyłu lub nawet bezumowne korzystanie z gruntu przez przedsiębiorcę energetycznego oznacza, że jest on „zajęty" na potrzeby działalności gospodarczej, a w konsekwencji podlega opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości? Przyjęcie takiego stanowiska prowadziłoby do sytuacji, gdzie grunt, na którym nadal prowadzona jest działalność leśna (np. w zakresie gospodarowania zwierzyną), podlegałby opodatkowaniu wyższym podatkiem, tj. podatkiem od nieruchomości.

Według jednego z poglądów prezentowanych w orzecznictwie, „zajęcie" gruntu oznacza, że są na nim wykonywane czynności rzeczywiście składające się na prowadzenie działalności gospodarczej. Czynności te muszą być wykonywane w sposób trwały i tak, że w zasadzie wykluczają prowadzenie działalności leśnej. Jeżeli natomiast wydzierżawiony las jest w posiadaniu przedsiębiorcy i nad gruntem przebiegają linie energetyczne, ale w dalszym ciągu prowadzona jest na nim produkcja leśna (lub prowadzenie takiej działalności jest możliwe), to nie ma podstaw do opodatkowania tego gruntu podatkiem od nieruchomości, powinien on nadal podlegać opodatkowaniu podatkiem leśnym. Można też się spotkać z poglądem odmiennym, mówiącym, że aby uznać dany grunt za zajęty na prowadzenie działalności gospodarczej i w konsekwencji opodatkowany podatkiem od nieruchomości, to sposób jego wykorzystania przez przedsiębiorcę nie musi wcale wykluczać możliwości prowadzenia na tym gruncie działalności leśnej.

W praktyce bywa różnie

Temat opodatkowania gruntów pod liniami energetycznymi jest przedmiotem niejednolitej linii orzeczniczej. Pomiędzy sądami nie ma zgodności, czy i kiedy działalność gospodarcza wyklucza działalność leśną. W konsekwencji, w podobnych stanach faktycznych zapadają różne orzeczenia – jednym razem, że grunty pod liniami podlegają opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości, innym razem, że podatkiem rolnym.

Kwestia ta ma szerszy kontekst społeczny i dotykać może bezpośrednio nie tylko dostawców energii elektrycznej czy telekomy, ale również osoby fizyczne, przykładowo rolników, którzy dokonują upraw na gruntach, nad którymi przebiegają linie energetyczne, a są to jak wiadomo sytuacje nieodosobnione.

W ostatnim czasie zapadły dwa przełomowe wyroki Trybunału Konstytucyjnego, które mogą zrewolucjonizować rozliczenia podatku od nieruchomości. Oba poszły w kierunku niewątpliwie korzystnym dla podatników, odchodząc od stricte profiskalnego podejścia. Pierwszy wyrok rozstrzygnął kwestię kwalifikacji dla potrzeb podatku od nieruchomości obiektów budowlanych spełniających przesłanki uznania za budynki, a co do których zachodziła wątpliwość, czy nie stanowią budowli (wyrok TK z 13 grudnia 2017 r., sygn. SK 48/15). TK uznał, że spełnianie przez dany obiekt budowlany wszystkich przesłanek uznania za budynek wyklucza jego klasyfikację jako budowli (w tym drugim przypadku podatek byłby przeważnie znacznie wyższy). W drugim wyroku TK uznał przepisy ustawy o podatkach i opłatach lokalnych za niekonstytucyjne w zakresie, w jakim przewidują one opodatkowanie gruntów według wyższej stawki, tylko dlatego, że są one w posiadaniu przedsiębiorcy (osoby fizycznej). Zdaniem TK opodatkowanie wyższą stawką jest możliwe jedynie w przypadku ustalenia, że grunty są faktycznie wykorzystywane przez podatnika do prowadzonej działalności (wyrok TK z 12 grudnia 2017 r., sygn. SK 13/15).

Powyższe wyroki mogą zwiastować odwilż w interpretacji przepisów ustawy o podatkach i opłatach lokalnych i bez wątpienia stanowią słuszny kierunek zmian interpretacyjnych. Należy się zastanowić, czy w podobnym kierunku nie powinna pójść interpretacja zagadnienia dotyczącego opodatkowania gruntów leśnych i rolnych będących w posiadaniu przedsiębiorców, które nie są zajęte na prowadzenie działalności gospodarczej (więc m.in. gruntów pod liniami energetycznymi). Biorąc pod uwagę rozbieżności orzecznicze w tym zakresie, jak również wymiar społeczny tego zagadnienia, wydanie interpretacji ogólnej przez Ministerstwo Finansów znacznie ułatwiłoby rozliczenia podatników w tym zakresie.

Dr Robert Draba jest radcą prawnym w kancelarii PwC Legal.

Daria Paszko jest aplikantką radcowską w kancelarii PwC Legal.

Opodatkowanie gruntów zarządzanych przez Lasy Państwowe, nad którymi przebiegają linie energetyczne, wiąże się z wieloma wątpliwościami. Niejasne jest nie tylko to, kto jest podatnikiem, lecz również to, jaki podatek w ogóle zastosować.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 1 oraz art. 2 ust. 2 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, podatkiem od nieruchomości opodatkowane są wszystkie grunty, z wyjątkiem użytków rolnych i lasów (te opodatkowane są odpowiednio podatkiem rolnym lub leśnym), chyba że są zajęte na prowadzenie działalności gospodarczej (wówczas „wracamy" do opodatkowania podatkiem od nieruchomości). Aby opodatkować dany grunt podatkiem od nieruchomości, trzeba najpierw ustalić, czy nie podlega on opodatkowaniu podatkiem rolnym lub leśnym. Stanie się tak, jeśli grunty zostały sklasyfikowane w ewidencji gruntów i budynków jako lasy. Chyba są zajęte na wykonywanie innej działalności niż działalność leśna określona w ustawie o lasach. Wówczas podlegają one opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości.

Pozostało 80% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Opinie Prawne
Ewa Łętowska: Złudzenie konstytucjonalisty
Opinie Prawne
Robert Gwiazdowski: Podsłuchy praworządne. Jak podsłuchuje PO, to już jest OK
Opinie Prawne
Antoni Bojańczyk: Dobra i zła polityczność sędziego
Opinie Prawne
Tomasz Pietryga: Likwidacja CBA nie może być kolejnym nieprzemyślanym eksperymentem
Opinie Prawne
Marek Isański: Organ praworządnego państwa czy(li) oszust?