Maciej Górski: problemu z pomocą publiczną nie rozwiązano

Można się spodziewać, że będą problemy z ustawą o przekształceniu użytkowania wieczystego gruntów - ocenia adwokat z Instytutu Badań nad Prawem Nieruchomości.

Publikacja: 10.01.2019 18:05

Maciej Górski: problemu z pomocą publiczną nie rozwiązano

Foto: materiały prasowe

Wraz z nowym rokiem doszło do powszechnego uwłaszczenia. Teraz przyszło nam obserwować, jak ustawa o przekształceniu użytkowania wieczystego pod mieszkaniówką sprawdza się w praktyce. Będę problemy?

Maciej Górski, adwokat, Instytut Badań nad Prawem Nieruchomości: Wydaje się, że za mało czasu upłynęło, żeby powiedzieć, jak ustawa faktycznie działa. Natomiast można się spodziewać tego, że będą z nią problemy. Nie jest bowiem m.in. jasne, co faktycznie ulega uwłaszczeniu.

Zgodnie z treścią ustawy przekształceniu podlegają te grunty, które są zabudowane budynkami mieszkalnymi jednorodzinnymi i wielorodzinnymi. Zastrzeżono przy tym, że dopuszczalne jest, aby na tych gruntach znajdowała się infrastruktura, która służy celom mieszkaniowym. Nie jest natomiast do końca jasne, czym może być ta infrastruktura.

Jako przykład możemy wskazać grunt zabudowany domem jednorodzinnym, na którym znajduje się billboard. Jeżeliby literalnie czytać ustawę, w takim przypadku przekształceniu nie powinno nastąpić. Aby do niego doszło, należałoby wpierw podzielić grunt i wydzielić część zabudowaną budynkiem mieszkalnym.

To trudne do przeprowadzenia?

Nie, ale zajmuje czas. Co więcej, do podziału gruntu, który jest własnością miasta bądź Skarbu Państwa i pozostaje w użytkowaniu wieczystym osoby trzeciej, niezbędna jest zgoda właściciela.

31 grudnia opublikowano nowelę ustawy przekształceniowej. Akt miał rozwiązać problem dotyczący pomocy publicznej, którą musieliby zwrócić przedsiębiorcy, którzy skorzystaliby z uwłaszczenia. Skutecznie?

Wydaje się, że nie, a przynajmniej nie do końca. Zacznijmy jednak od tego, skąd w ogóle ten problem się wziął. A jego źródłem jest to, że opłata za przekształcenie nie jest ekwiwalentna w stosunku do prawa własności, które nabywa przedsiębiorca. Jeżeli bowiem nabywamy własność nieruchomości, a w zamian uiszczamy opłatę przekształceniową, która równa jest co do zasady ok. 20 proc. wartości nieruchomości, oznacza to, że otrzymujemy pomoc publiczną w wysokości 80 proc. prawa własności gruntu. Przy tym obowiązuje jeszcze limit dozwolonej pomocy de minimis, który wynosi 200 tys. euro, który należy uwzględnić przy wyliczeniu, ile w konkretnym przypadku wyniosła pomoc.

Ustawodawca nowelizacją dał przedsiębiorcom wybór: mogą albo przez 99 lat wnosić opłatę przekształceniową, dochodząc do wartości prawa własności – dzięki czemu unikną ryzyka przekroczenia pomocy publicznej albo uwłaszczą się na podstawie tradycyjnych zasad i ewentualnie dopłacą do wartości prawa własności.

Dlaczego zatem to nie rozwiązuje problemów?

Dlatego, że choć nie wynika to wprost z treści nowelizacji, to ustawodawca w uzasadnieniu mówi tak: przedsiębiorco, w każdym momencie, jeśli sprzeda swój lokal osobie fizycznej, ona już nie będzie musiała respektować twojego wyboru i wnosić opłaty za przekształcenie przez 99 lat.

Nabywca będzie zobowiązany jedynie do wnoszenia opłaty za przekształcenie przez 20 lat i nadto będzie mógł skorzystać z bonifikaty. Uwłaszczeni przedsiębiorcy sprzedawać będą zatem lokale z gwarantowaną bonifikatą. To tak, jakby wprowadzić możliwość sprzedaży obciążonego hipoteką mieszkania z promesą, że bank udzieli bonifikaty w kredycie w wysokości 80 proc.

To, że w tym przypadku nastąpiło przysporzenie, jest oczywiste. Wszystko przez to, że ustawodawca błędnie założył, że beneficjentem przekształcenia jest podmiot, który jest aktualnie właścicielem nieruchomości. A tak nie jest.

Wraz z nowym rokiem doszło do powszechnego uwłaszczenia. Teraz przyszło nam obserwować, jak ustawa o przekształceniu użytkowania wieczystego pod mieszkaniówką sprawdza się w praktyce. Będę problemy?

Maciej Górski, adwokat, Instytut Badań nad Prawem Nieruchomości: Wydaje się, że za mało czasu upłynęło, żeby powiedzieć, jak ustawa faktycznie działa. Natomiast można się spodziewać tego, że będą z nią problemy. Nie jest bowiem m.in. jasne, co faktycznie ulega uwłaszczeniu.

Pozostało 86% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Nieruchomości
Rząd przyjął program tanich kredytów. Klienci już rezerwują odpowiednie mieszkania
Materiał Promocyjny
Wykup samochodu z leasingu – co warto wiedzieć?
Nieruchomości
Wielki recykling budynków nabiera tempa. Troska o środowisko czy o portfel?
Nieruchomości
Opada gorączka, ale nie chęci
Nieruchomości
Klienci czekają w blokach startowych
Materiał Promocyjny
Jak kupić oszczędnościowe obligacje skarbowe? Sposobów jest kilka
Nieruchomości
Kredyty mieszkaniowe: światełko w tunelu