Co się wydarzyło w Three Mile Island
Wybuch reaktora w czarnobylskiej elektrowni był najgorszą cywilną katastrofą jądrową, największą ekologiczną. Awaria w siłowni jądrowej Three Mile Island w Stanach Zjednoczonych była największą katastrofą ekonomiczną. Obie w skutkach nieporównywalne. Ale w jednym i drugim przypadku zawiodła technika i zawinili ludzie.
Awaria w bloku nr 2 siłowni jądrowej Three Mile Island (TMI-2) była związana z niewielkim wyciekiem wody z układu reaktora. Właściwą diagnozę postawiono zbyt późno, dopiero po tym, jak doszło do poważnego uszkodzenia rdzenia reaktora zawierającego paliwo jądrowe.
Pierwotnymi przyczynami nieodpowiedniego zareagowania operatorów na nieplanowe, automatyczne wyłączenie reaktora o godzinie 4 nad ranem w środę, 28 marca 1979 r., okazały się braki w wyposażeniu pomiarowo-kontrolnym w sterowni oraz niewłaściwe przeszkolenie awaryjne personelu - twierdzą przedstawiciele NRC (Nuclear Regulatory Commission, amerykańska Komisja Dozoru Jądrowego).
Czyszczenie uszkodzonego układu reaktorowego w TMI-2 zabrało niemal 12 lat i kosztowało blisko 973 mln USD. Konieczna była dekontaminacja powierzchni obiektu. Woda wykorzystana i przechowywana w procesie czyszczenia musiała być poddana uzdatnieniu. Ze zbiornika reaktora trzeba było usunąć ponad 100 ton uszkodzonego paliwa uranowego. Przy czyszczeniu obiektu zatrudnionych było 1000 pracowników odpowiednio wyszkolonych.
Czyszczenie bloku rozpoczęto w sierpniu 1979 r., od wysłania do Richland w stanie Waszyngton pierwszego transportu niskoaktywnych odpadów promieniotwórczych, powstałych na skutek awarii. W fazie końcowej czyszczenia, w roku 1991, przeprowadzono ostateczne pomiary paliwa pozostałego w niedostępnych częściach zbiornika reaktora. Pozostało tam paliwo w ilości ok. 1 proc. Ponadto w 1991 r. wypompowano resztę wody z reaktora TMI-2. Operacja czyszczenia została zakończona w grudniu 1993 r. W dniu dzisiejszym TMI-2 jest pod stałą kontrolą. Monitoruje się układy wentylacji i kanalizacji deszczowej. Zachowano wyposażenie niezbędne do utrzymania obiektu w bezpiecznym stanie na długi czas. Nie przewiduje się dalszego wykorzystywania tego bloku.
Zasadniczą częścią operacji czyszczenia było wyładowanie paliwa ze zbiornika reaktora. Uszkodzone paliwo pozostawało pod wodą. W październiku 1985 r. , po niemal 6 latach przygotowań, pracownicy stojący na platformie umieszczonej nad reaktorem i wyposażeni w narzędzia o długich trzonkach, zaczęli podnosić paliwo do pojemników zawieszonych pod platformą. W sumie przesłano 342 pojemniki z paliwem do przechowywania długoterminowego na terenie Idaho National Laboratory, a cały program został zakończony w kwietniu 1992 r.
Do oczyszczania TMI-2 zużyto ponad 2, 8 mln galonów wody (1 galon = 3, 785 litrów) . Została ona następnie poddana przerobowi i odparowaniu - proces ten zakończono po dwóch latach w sierpniu 1993 r. W lutym 1991 r. Narodowe Stowarzyszenie Inżynierów Profesjonalistów uznało Program Czyszczenia TMI-2 za jedno z największych osiągnięć inżynieryjnych w Stanach Zjednoczonych w 1990 r.
Krystyna Forowicz
