We wczorajszym expose premier Beata Szydło potwierdziła szybką realizację programu „Rodzina 500+", który ma wejść w życie już w 2016 r. Rodzice otrzymywać mają 500 zł miesięcznie na każde drugie i kolejne dziecko, a w przypadku uboższych rodzin (o dochodach do 800 zł na osobę) - na każde dziecko (lub 1 200 zł w przypadku rodzin z dzieckiem niepełnosprawnym).

Centrum Analiz Ekonomicznych CenEA wylicza, że na wprowadzeniu świadczenia skorzysta 820 tys. rodzin z jednym dzieckiem, 1420 tys. rodzin z dwójką dzieci i 430 tys. rodzin z trójką lub większą liczbą dzieci w wieku do 18 lat.

Jednocześnie 1630 tys. rodzin z jednym dzieckiem nie otrzyma świadczenia, bo nie spełni kryterium dochodowego, zaś w przypadku 820 tys. rodzin z dwójką dzieci i 130 tys. rodzin 3+ świadczenie wypłacane będzie tylko na drugie i kolejne dziecko.

W sumie, na wprowadzeniu świadczenia wychowawczego skorzysta ok. 2,7 mln rodzin, co stanowi 62 proc. wszystkich rodzin z dziećmi – uważa CenEA.

Centrum podkreśla jednocześnie, że korzyści około 350 tys. z nich będą ograniczone. Podwyższenie ich dochodów o wartość świadczenia wychowawczego spowoduje, że w ramach dodatku mieszkaniowego czy pomocy społecznej część rodzin otrzyma pomoc o niższej niż obecnie wartości. Jednak, choć korzyści netto części najbiedniejszych rodzin będą niższe niż wysokość nowego świadczenia, to na reformie nikt nie straci. Największe korzyści odniosą gospodarstwa domowe o niskich dochodach – średnio ok. 750 zł na miesiąc, a najmniejsze – o najwyższych i wyższych dochodach – ok. 250 zł na miesiąc (to efekt niższej dostępności dodatku oraz niższej średniej liczby dzieci).

W expose premier Kopacz potwierdziła też obietnicę podniesienia kwoty wolnej od podatku do 8000 tys. zł. CenEA szacuje, że te dwa działania oznaczać będą poprawę sytuacji materialnej 95 proc. wszystkich gospodarstw domowych (nie tylko tych z dziećmi). W budżecie przeciętnego gospodarstwa domowego może pozostać od ok. 230 zł na miesiąc (w rodzinach zamożniejszych) do 350 zł (w rodzinach uboższych).

Najwyższe przeciętne korzyści uzyskają rodzie samotnie wychowujących dzieci oraz małżeństw z dziećmi (odpowiednio ok. 440 zł i 490 zł na miesiąc).

Te dwie zmiany kosztować będą budżet państwa 44,3 mld zł rocznie – oblicza CenEA. – Expose nie rozwiało jednak wątpliwości dotyczących możliwości sfinansowania planowanych reform – komentuje dr hab. Michał Myck, dyrektor Centrum.

- Program 500+ podniesie wartość finansowego wsparcia rodzin z dziećmi o 140 proc. względem obecnego systemu, ale prostota tego rozwiązania, chwytliwa w kampanii wyborczej, może zawieść z punktu widzenia efektywności w podnoszeniu współczynnika dzietności. Biorąc pod uwagę doświadczenia międzynarodowe wydaje się, że w ramach środków, które zostaną przeznaczone na tę reformę, można by kompleksowo podejść do systemu wsparcia rodzin i pogodzić efektywną pomoc finansową dla najbardziej potrzebujących z polityką wyższego zatrudnienia i wspierania finansowej niezależności rodzin – dodaje.