Zaburzenia odporności możemy podzielić na wtórne i pierwotne. Najczęściej mamy do czynienia z zaburzeniami wtórnymi, które towarzyszą infekcjom wirusowym, grypie, mononukleozie albo chorobom przewlekłym – nowotworom, białaczkom, chłoniakom. Wtórne niedobory odporności mogą być spowodowane czynnikami zewnętrznymi, np. poprzez terapię immunosupresyjną – którą stosuje się m.in. po przeszczepie narządów – oraz poprzez zakażenia: wirusowe (HIV, HSV), bakteryjne (gruźlica) i pasożytnicze.
Natomiast pierwotne niedobory odporności spowodowane są wadami genetycznymi, które powodują zaburzenia w funkcjonowania odporności. Pacjent, który cierpi na tego rodzaju zaburzenia, narażony jest na dłuższy i bardziej dotkliwy przebieg chorób, jak również na nabycie odporności na wiele antybiotyków, co utrudnia leczenie.
Wątpliwości nie mają lekarze: im lepsza odporność, tym lepszy stan zdrowia i bardziej łagodny przebieg infekcji. – Odporność to układ wielu komórek, narządów, mechanizmów, które mają chronić nas przed chorobami, najczęściej infekcyjnymi – bakteryjnymi, wirusowymi, grzybiczymi, pasożytniczymi czy chorobami nowotworowymi, lub po zachorowaniu spowodować, że choroba ma łagodniejszy przebieg i szybciej się ogranicza, a my szybciej zdrowiejemy. Dodatkowo dzięki tak zwanej pamięci immunologicznej czasami uodporniamy się na niektóre choroby infekcyjne – wskazywał dr Paweł Rajewski, profesor Wyższej Szkoły Gospodarki w Bydgoszczy w rozmowie z Medonetem.
Jak pomóc własnemu układowi immunologicznemu zachować jego prawidłowe funkcjonowanie? Ważną rolę odgrywa właściwa dieta, gdyż zarówno niedobór, jak i nadmierna podaż niektórych składników odżywczych może niekorzystnie wpływać na sprawność mechanizmów odpornościowych. Do prawidłowego funkcjonowania układu immunologicznego konieczne są wielonienasycone kwasy tłuszczowe, niektóre aminokwasy – w tym glutamina, arginina i aminokwasy siarkowe, witaminy A, E, C, B 6, B 12 oraz kwas foliowy. Muszą się w niej znaleźć także mikroelementy, takie jak żelazo, cynk, selen i miedź. Niedobory niektórych witamin i mikroelementów mogą powodować zaburzenia czynności limfocytów T.
– Właściwa dieta powinna bezwzględnie zawierać optymalny skład odżywczy. Nie powinno w niej zabraknąć takich składników odżywczych (w postaci naturalnej) jak: witamina C, która zmniejsza przepuszczalność naczyń krwionośnych włosowatych i wzmacnia ich ściany, przez co zwiększa się odporność błon śluzowych na zakażenia, witaminy A, D i E, które pobudzają tworzenie śluzu chroniącego nabłonek dróg oddechowych, oraz cynk i żelazo. Cynk uczestniczy w produkcji przeciwciał odpornościowych, natomiast żelazo zapobiega niedokrwistości, która zwiększa podatność na infekcje – mówi prof. Lucyna Mastalerz, specjalistka od alergologii, chorób płuc i chorób wewnętrznych z Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego i Kliniki Pulmonologii Szpitala Uniwersyteckiego w Krakowie w rozmowie z portalem mp.pl.
