Hipnoza pomaga w nauce? Tak, ale...

Hipnoza jest pomocna w walce z bólem, w walce z uzależnieniami, ale czy pomaga w nauce do egzaminów czy w nauce obcych języków?

Publikacja: 23.08.2020 10:21

Hipnoza pomaga w nauce? Tak, ale...

Foto: Adobe Stock

Wielu chciałoby uczyć się bez wysiłku, z zamkniętymi oczami, najlepiej przez sen. Czy to możliwe? Sprawdzili to uczniowie prywatnego liceum w Landach (południowa Francja), którzy mieli lekcje języka obcego za pomocą hipnozy. Również w internecie pojawiły się platformy oparte na tej niekonwencjonalnej metodzie nauki. Niektórzy terapeuci oferują także sesje nauki w swoich gabinetach.

„Badania dowodzą, że hipnoza pozwala osiągnąć korzystny dla nauki stan psychiczny" - mówi Mathieu Landry, neurobiolog z Uniwersytetu McGill w Montrealu. Literatura naukowa pokazuje, że wykorzystanie technik hipnozy w celu przygotowania się do egzaminu ma pozytywny wpływ na wyniki w nauce. Szeroka gama sugestii przekazywanych przez hipnozę może podpowiedzieć uczniom, co robić podczas egzaminów (na przykład lepiej się skupić, zmienić postawę, właściwie oddychać, zachować spokój). „Ale mechanizmy wyjaśniające dlaczego tak się dzieje pozostają nieznane, a efekty są nadal dość skromne", zauważa Landry.

Jest prawdopodobne, że hipnoza wspiera motywację, lub pomaga w radzeniu sobie ze stresem, podobnie jak medytacja. Ta ostatnia jest często stosowana w szkołach w Kanadzie: po powrocie z przerwie dzieci wykonują ćwiczenia autoregulacyjne, w celu lepszego przyswajania wiedzy. Hipnoza może mieć podobne skutki. Działa też, gdy chcemy osiągnąć lepszą wydajność w sporcie - niektórzy sportowcy stosują ją dla lepszej wizualizacji wysiłku.

„Wiemy, że pod wpływem hipnozy  w niektórych obszarach mózgu następuje wzrost aktywności, a w inne, wprost przeciwnie, odłączają się, co ma konsekwencje fizjologiczne", podkreśla Aymeric Guillot, profesor neurofizjologii na uniwersytecie. Lyon-I. Aktywność w przednim zakręcie obręczy (obszar odpowiedzialny za emocję i uwagę) zmniejsza się, umożliwiając osobie poddającej się hipnozie na skupienie się na doświadczeniu.

Także wzrost liczby połączeń między dwoma określonymi obszarami mózgu, odpowiedzialnymi za funkcje wykonawcze oraz za przetwarzanie informacji z organizmu pomaga w zarządzaniu stresem. „Dzięki sugestii możemy usunąć przeszkody, takie jak reprezentacje umysłowe, które kazałyby nam sądzić, że nauka jest długa i trudna. Możemy też zyskać poczucie, że będziemy lepsi" - analizuje neurobiolog.

Nie ma natomiast dowodu, że czytanie lub słuchanie lekcji w stanie hipnozy pozwala ją lepiej zapamiętać. Badanie z 2013 roku wykazało wręcz, że hipnoza zmniejsza skuteczność pamięci natychmiastowej. „Hipnoza nie otwiera tylnych drzwi do poświadomości, gdzie miałyby się kryć nadzwyczajne zdolności. To fantazja" - zapewnia Jérôme Sackur, badacz nauk kognitywnych w École Normale Supérieure w Paryżu.

„Problem w badaniach eksperymentalnych polega na tym, że uczestnicy nie są wewnętrznie zmotywowani, nie mają konkretnego problemu do rozwiązania, jak w przypadku terapii, co być może wyjaśnia nierzadko sprzeczne wyniki", mówi naukowiec. „Każda procedura może być przedstawiana uczestnikom jako metoda hipnozy" - dodaje Jérôme Sackur - "Dystans do efektu placebo jest czasami niewielki", zwłaszcza, że ??badania te na ogół prowadzi się na osobach, które bardzo dobrze ulegają hipnozie, a te stanową niewielką część populacji. „W klasie hipnoza zadziała bardzo dobrze u 10 proc. uczniów, 80 proc. odczuje pewne efekty, a 10 proc. w ogóle nie będzie na nią wrażliwych" - wyjaśnia Jérôme Sackur.

Dlatego metoda ta nie jest odpowiednia dla wszystkich. Ma niską skuteczność w szkole czy  Internecie, ale może być skuteczna podczas indywidualnej sesji w gabinecie terapeutycznym. „Osoba, która konsultuje się z terapeutą, jest zmotywowana - uważa Jérôme Sackur. - Scenariusz sesji jest dostosowany do osobliwości pacjenta, a w takich warunkach wszyscy ulegają hipnozie". Aby więc zmaksymalizować szanse na skuteczną hipnozę, lepiej przeprowadzić spersonalizowaną sesję. Ale metoda ta nie jest genialnym rozwiązaniem, tylko sposobem na zyskanie maksymalnej pewności siebie przed rozpoczęciem właściwej nauki.

Wielu chciałoby uczyć się bez wysiłku, z zamkniętymi oczami, najlepiej przez sen. Czy to możliwe? Sprawdzili to uczniowie prywatnego liceum w Landach (południowa Francja), którzy mieli lekcje języka obcego za pomocą hipnozy. Również w internecie pojawiły się platformy oparte na tej niekonwencjonalnej metodzie nauki. Niektórzy terapeuci oferują także sesje nauki w swoich gabinetach.

„Badania dowodzą, że hipnoza pozwala osiągnąć korzystny dla nauki stan psychiczny" - mówi Mathieu Landry, neurobiolog z Uniwersytetu McGill w Montrealu. Literatura naukowa pokazuje, że wykorzystanie technik hipnozy w celu przygotowania się do egzaminu ma pozytywny wpływ na wyniki w nauce. Szeroka gama sugestii przekazywanych przez hipnozę może podpowiedzieć uczniom, co robić podczas egzaminów (na przykład lepiej się skupić, zmienić postawę, właściwie oddychać, zachować spokój). „Ale mechanizmy wyjaśniające dlaczego tak się dzieje pozostają nieznane, a efekty są nadal dość skromne", zauważa Landry.

2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Diagnostyka i terapie
Tabletka „dzień po” także od położnej. Izabela Leszczyna zapowiada zmiany
Diagnostyka i terapie
Zaświeć się na niebiesko – jest Światowy Dzień Świadomości Autyzmu
Diagnostyka i terapie
Naukowcy: Metformina odchudza, bo organizm myśli, że ćwiczy
Diagnostyka i terapie
Tabletka „dzień po”: co po wecie prezydenta może zrobić ministra Leszczyna?
zdrowie
Rośnie liczba niezaszczepionych dzieci. Pokazujemy, gdzie odmawia się szczepień