– Taka konstrukcja powoduje, że liczba przedsiębiorców, o których zwiększy się grono uprawnionych do płacenia niższych składek ZUS, nie poszerzy się diametralnie – oceniają w swojej opinii eksperci BCC. Resort przedsiębiorczości i technologii, który jest autorem projektu, szacuje, że uprawnionych będzie ok. 320 tys. mikrofirm wobec 1,7 mln zarejestrowanych w Polsce osób prowadzących własną działalność.
Gdzie jest taniej
Głównym ogranicznikiem jest zaproponowany limit przychodów na poziomie 120 tys. zł rocznie, czyli ok. 10 tys. zł miesięcznie. – Powoduje to, że z ulgi będą mogli skorzystać nie tyle prawdziwi przedsiębiorcy, ile samozatrudnieni, gdzie relacja kosztów do przychodów jest niewielka – zauważa Kozłowski.
Ciekawe, że system podobny do konstrukcji małego ZUS w nowej odsłonie mają Czechy. Tam składka także liczy się proporcjonalnie od połowy dochodu do opodatkowania, ale nie ma górnego limitu (ani przychodów, ani dochodów). Oznacza to, że dla firm, które mają wysokie przychody, ale stosunkowo niskie zyski, czeski system będzie wciąż bardziej atrakcyjny niż polski. Przykładowo, firma która zarabia 5 tys. zł miesięcznie, przy przychodach rzędu np. 20 tys. zł miesięcznie, w Polsce w przyszłym roku zapłaci ok. 990 zł składek na ubezpieczenia społeczne, w Czechach zaś byłoby to ok. 700 zł.
Ulga czasowa
Eksperci wytykają, że w ogóle nowy „mały ZUS" będzie mało elastycznym instrumentem, co ogranicza jego atrakcyjność. – Z ulgi nie będzie można korzystać bezterminowo, a jedynie w okresie 36 miesięcy w ciągu kolejnych pięciu lat prowadzenia działalności – zauważa Jacek Matarewicz, ekspert BCC. – Podstawą skorzystania z tej ulgi będzie przychód z poprzedniego roku, a deklarację o wyborze sposobu płacenia składek trzeba będzie złożyć w styczniu. Oznacza to, że przedsiębiorca będzie miał małą swobodę dostosowywania danin do ZUS w zależności od bieżącej sytuacji – dodaje Kozłowski.
– Dobrze, że wśród pięciu obietnic na pierwsze 100 dni rządu znalazła się propozycja obniżenia ZUS dla małych firm i że tak szybko ta obietnica jest realizowana – komentuje z kolei Grzegorz Baczewski, dyrektor generalny Konfederacji Lewiatan. – Szkoda jednak, że rząd zapomina o dużych przedsiębiorstwach, na które spada wiele nowych obciążeń. Szkoda też, że jednoznacznie nie wycofał się ze zniesienia limitu składek ZUS od pracujących. Dla przedsiębiorców to sprawa o fundamentalnym znaczeniu.
