Co zostało
W Polsce zachowało się do dzisiaj około 300 różnego rodzaju żydowskich domów modlitwy. Na ziemiach należących przed II wojną światową do Niemiec niemal wsz...
Bima
Z punktu widzenia organizacji wnętrza synagogi, a więc przestrzeni służącej rytuałowi, największe znaczenie ma wspomniana przed chwilą bima (bema, bama, al...
Bóżnice drewniane
Za specyficznie polskie uważane są synagogi drewniane. Zapewne wznoszono je na ziemiach polskich, odkąd Żydzi zaczęli się tu osiedlać. Te budowle były niet...
Przedsionek i babiniec
Wszystkie znane nam synagogi mają pomieszczenia stanowiące dopełnienie głównej sali modlitw, jak wspomniany już przedsionek (pulisz) i tak zwany babiniec (...
Dekoracje i symbolika
W synagogach polskich główną salę modlitwy często wspaniale zdobiono wielobarwną polichromią. Wyróżniało je to spośród innych synagog europejskich. Pewien...
Synagogi reformowane – Tempel
Na początku XIX w. reforma judaizmu doprowadziła do zmiany form sprawowania kultu. Synagogi reformowane określano słowem „Tempel”, które po niemiecku oznac...
XIX-wieczna ewolucja stylu
Podejście do sprawy wyglądu zewnętrznego synagog w XIX w. zmienia się diametralnie. Synagoga staje się oficjalnie uznanym tematem architektonicznym, trakto...
"Polski styl narodowy"
Dopiero koniec XIX, a zwłaszcza początek XX w. przynosi głębsze badania XVII- i XVIII-wiecznych, form budowlanych, świadomość tradycji lokalnych i w konsek...
Marconi i inni
Jak widać, dopiero przy omawianiu synagog XIX-wiecznych pojawiły się nazwiska ich twórców. Otóż na ogół nie wiemy, kim byli budowniczowie synagog w czasach...
