UB pod całkowitą kontrolą NKWD

Dr Bogusław Kopka, historyk IPN

Aktualizacja: 22.09.2011 21:48 Publikacja: 22.09.2011 21:45

Po co komunistom była  bezpieka?

Bogusław Kopka:

Gdy Armia Czerwona zajęła Polskę i podarowała komunistom władzę, znaleźli się w skrajnie wrogim środowisku. Polacy nie chcieli komunizmu, tylko wolności. Bezpieka była jedyną formacją, która mogła im zagwarantować utrzymanie się przy władzy. Sterroryzować społeczeństwo i złamać jego opór. Nie na darmo mówiono, że Urząd Bezpieczeń- stwa to "miecz i tarcza partii".

Skąd komuniści wiedzieli, jak taką formację zorganizować?

UB był wierną kopią NKWD. To zresztą NKWD go stworzyła. Pierwsze przymiarki zaczęły się już podczas okupacji sowieckiej w latach 1939 – 1941, gdy do tego celu werbowano byłych działaczy KPP. Potem, gdy wybuchła wojna niemiecko-sowiecka, przygotowania ruszyły pełną parą. Spodziewano się bowiem,  że prędzej czy później trzeba będzie przystąpić do sowietyzacji Polski. Przyszli ubecy byli więc szkoleni przez NKWD już podczas wojny.

A po wojnie?

Niemal w każdym Urzędzie Bezpieczeństwa pracowali tzw. sowietnicy, zwani również POP-ami, czyli pełniącymi obowiązki Polaków. Formalnie występowali jako doradcy, ale tak naprawdę to oni kierowali działaniami bezpieki. Pokazywali, jak sprawować totalną kontrolę nad społeczeń- stwem, jak przesłuchiwać podejrzanych. Wycofali się dopiero w latach 50., gdy polscy bezpieczniacy już byli w stanie działać samodzielnie.

Ilu funkcjonariuszy służyło w UB w latach 40. i 50.?

Łącznie ze wszystkimi formacjami pomocniczymi około 100 tysięcy. Do tego należy dodać 100 tysięcy tajnych współpracowników. Był to więc olbrzymi aparat, który był w stanie zastraszyć cały kraj. Ci ludzie cieszyli się wielkimi przywilejami, mieli swoje sklepy, szkoły, a nawet klub piłkarski. Było to niezwykle kosztowne państwo w państwie, którego utrzymanie było jedną z przyczyn permanentnych kłopotów finansowych PRL.

Ile było ofiar czerwonego terroru w Polsce?

Tego nikt nie jest w stanie policzyć. Ludzi mordowano w lasach, dokonywano pacyfikacji i masakr, których ofiary zakopywano w bezimiennych grobach. Wielu Polaków przekazano również w ręce Sowietów i słuch po nich zaginął gdzieś na wyspach Archipelagu Gułag. Z dokumentów wiadomo jednak, że UB represjonowała w różny sposób około pięciu milionów ludzi. Ofiar śmiertelnych było kilkadziesiąt tysięcy.

Po co komunistom była  bezpieka?

Bogusław Kopka:

Pozostało 98% artykułu
Wydarzenia
Bezczeszczono zwłoki w lasach katyńskich
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Materiał Promocyjny
GoWork.pl - praca to nie wszystko, co ma nam do zaoferowania!
Wydarzenia
100 sztafet w Biegu po Nowe Życie ponownie dla donacji i transplantacji! 25. edycja pod patronatem honorowym Ministra Zdrowia Izabeli Leszczyny.
Wydarzenia
Marzyłem, aby nie przegrać
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Materiał Promocyjny
4 letnie festiwale dla fanów elektro i rapu - musisz tam być!