Szturm po paszporty. Jak zdobyć przepustkę za granicę dla siebie i dzieci?

Paszport nie zawsze jest potrzebny, gdy chcemy dostać się za granicę. Do większości państw Europy możemy wjechać jedynie z dowodem osobistym - powinno go posiać także dziecko podróżujące z rodzicami. Jeśli zaś planujemy wyjazd z Europy, to z wnioskiem o paszport warto poczekać do 27 marca.

Publikacja: 02.03.2022 13:22

Szturm po paszporty. Jak zdobyć przepustkę za granicę dla siebie i dzieci?

Foto: Adobe Stock

Z całej Polski dochodzą wieści o kolejkach w biurach paszportowych. Większość obywateli chce je wyrobić na wszelki wypadek, inni chcą zdążyć przed majowym weekendem. Podajemy informacje, które pomogą przygotować się do wizyty w urzędzie.

Wniosek nawet na drugim końcu Polski

O paszport może się ubiegać każdy polski obywatel, który ukończył 18 lat i posiada pełną zdolność do wykonywania czynności prawnych. Złożenia wniosku o wydanie paszportu oraz odbioru paszportu należy dokonać osobiście. W przypadku osób niepełnoletnich lub ubezwłasnowolnionych, wniosek składają rodzice lub opiekunowie.

Dla złożenia wniosku o paszport nie ma znaczenia miejsce zameldowania ani również miejsce stałego pobytu. Można to zrobić w dowolnym z ponad 100 punktów paszportowych w Polsce. Natomiast należy pamiętać, że tylko w tym punkcie paszportowym, w którym został złożony wniosek, będzie można potem odebrać gotowy paszport. Polacy mieszkający za granicą mogą o wydanie paszportu ubiegać się w placówkach konsularnych.

Czytaj więcej

Jak i po co wyrabiać dowód osobisty dziecku

Trzeba przyjść z dzieckiem

Przy składaniu wniosku o paszport dla dziecka powyżej 5 roku życia, wymagana jest jego obecność. Tak samo jest w przypadku dorosłej osoby ubezwłasnowolnionej.

Rodzice (lub ustanowiony przez sąd opiekun prawny) składają przez urzędnikiem przyjmującym wniosek oświadczenie o zgodzie na wydanie małoletniemu paszportu. Zgodę tę potwierdzają osobiście, na druku wniosku, a to oznacza, że muszą oboje stawić się w biurze paszportowym. Jeśli jedno z rodziców nie może przyjść, wymagane jest przedłożenie oryginału pisemnej zgody na wydanie dokumentu paszportowego, poświadczonej przez inny organ paszportowy w kraju lub notariusza, a za granicą - przez Konsula RP lub notariusza. W przypadku, gdy jedno z rodziców nie żyje, do wniosku należy dołączyć oryginalny akt zgonu.

Jeśli rodzice nie są zgodni co do wydania paszportu dla ich dziecka (np. są po rozwodzie i jedno z nich nie chce, by drugi rodzic wyjechał z dzieckiem za granicę), decyduje orzeczenie sądu rodzinnego, w przypadku pozbawienia władzy rodzicielskiej jednego z rodziców, drugi przedkłada stosowne postanowienie sądu rodzinnego w oryginale lub odpis poświadczony za zgodność oryginałem wydany przez właściwy sąd.

Rodzice lub opiekunowie prawni składając wniosek o paszport dla dziecka, muszą przynieść aktualne dowody osobiste, paszporty lub kartę pobytu - w przypadku cudzoziemca. Nie jest honorowany dowód w aplikacji mObywatel. Za każdym razem przy ubieganiu się o wydanie paszportu dla małoletniego zaleca się przedłożenie aktualnego skróconego aktu urodzenia lub zupełnego aktu urodzenia.

Czytaj więcej

Będą zmiany w przepisach o paszportach. Prezydent Duda podpisał ustawę

Co dołączyć do wniosku

Druk wniosku o wydanie paszportu można otrzymać w punkcie paszportowym. Ministerstwo Cyfryzacji odradza pobieranie wniosków dostępnych w internecie. Do wniosku trzeba będzie dołączyć:

- kolorową fotografię o wymiarach 35 x 45 mm, wykonaną w ciągu ostatnich 6 miesięcy, na jednolitym jasnym tle, z równomiernym oświetleniem, mającą dobrą ostrość oraz odwzorowującą naturalny kolor skóry, obejmującą wizerunek od wierzchołka głowy do górnej części barków, tak aby twarz zajmowała 70-80% fotografii, pokazującą wyraźnie oczy, zwłaszcza źrenice, z widocznymi brwiami, przedstawiającą osobę w pozycji frontalnej, z zachowaniem symetrii w pionie, bez nakrycia głowy i okularów z ciemnymi szkłami, patrzącą na wprost z otwartymi oczami nieprzesłoniętymi włosami, z naturalnym wyrazem twarzy i zamkniętymi ustami,

- oryginał dowodu opłaty za paszport,

- dokument potwierdzający prawo do ulgi lub całkowitego zwolnienia z opłaty (np. legitymacja szkolna, legitymacja studencka, legitymacja emeryta lub rencisty, legitymacja osoby niepełnosprawnej, Karta Dużej Rodziny),

- aktualnie używany ważny paszport, w przypadku jego braku – ważny dowód osobisty. Przy odbiorze dokumentu paszportowego przedkłada się dotychczas posiadany dokument paszportowy, który organ paszportowy anuluje, dziurkując całość książeczki paszportowej, z wyłączeniem stron zawierających ważne wizy. Anulowany dokument paszportowy zwraca się wnioskodawcy,

- w przypadku zmiany nazwiska po ślubie za granicą – skrócony lub zupełny odpis polskiego aktu małżeństwa.

Może się zdarzyć, że oprócz tych załączników urzędnik w punkcie paszportowym zażąda dodatkowych dokumentów dla zweryfikowania statusu wnioskodawcy np. poświadczenie obywatelstwa polskiego.

Czytaj więcej

Gdzie potrzebny paszport a gdzie wystarczy dowód osobisty

Ile zapłacisz za przepustkę do świata

Opłaty za wydanie paszportu:

140 zł – za paszport ważny 10 lat;

70 zł – za paszport ważny 10 lat, wydany (z uwzględnieniem 50 % ulgi):

- emerytom, rencistom, osobom niepełnosprawnym i współmałżonkom tych osób, pozostającym na ich wyłącznym utrzymaniu;

- osobom przebywającym w domach pomocy społecznej lub w zakładach opiekuńczych, albo korzystających z pomocy społecznej w formie zasiłków stałych;

- kombatantom i innym osobom będącymi ofiarami represji wojennych i okresu powojennego;

- uczniom od 13 roku życia i studentom.

Wydanie paszportu osobie małoletniej do 13. roku życia (z uwzględnieniem 50 % ulgi) kosztuje
30 zł – za paszport, wydany małoletnim:

- do czasu podjęcia ustawowo określonego obowiązku szkolnego;

- realizującym obowiązek szkolny.

Wydanie paszportu członkom rodzin wielodzietnych posiadającym ważną Kartę Dużej Rodziny:

15 zł – za paszport wydany dzieciom do 13 roku życia;

35 zł – za paszport wydany dzieciom od 13 do 25 roku życia;

70 zł – za paszport dla rodziców i małżonków rodziców.

Częściowo obniżoną opłatę pobiera się w przypadku:

- zmiany nazwiska, imienia lub innych danych wpisywanych do paszportu;

- zmiany wyglądu osoby posiadającej paszport, mogącej utrudnić ustalenie jej tożsamości;

- braku w posiadanym ważnym paszporcie miejsca na wizy i stemple przekroczenia granicy.

Wysokość opłaty ustalana jest w oparciu o okres pozostający do upływu terminu ważności dokumentu.

Nie pobiera się opłaty paszportowej od:

- osób, które w dniu złożenia wniosku mają ukończone 70 lat;

- osób przebywających w domach pomocy społecznej lub w zakładach opiekuńczych albo korzystających z pomocy społecznej w formie zasiłków stałych, jeżeli ich wyjazd za granicę następuje w celu długotrwałego leczenia lub w związku z koniecznością poddania się operacji;

- osób, które złożyły wniosek o wymianę paszportu z powodu jego wady technicznej;

- żołnierzy wyznaczonych do pełnienia służby poza granicami państwa, z wyjątkiem żołnierzy zawodowych.

Kwotę podwyższoną o 200 % opłaty (potrójna wysokość opłaty obowiązującej w dniu składania wniosku) za wydawanie paszportu pobiera się jeżeli poprzednio posiadany paszport został utracony lub zniszczony z przyczyn zawinionych przez jego posiadacza.

Opłata za wydanie paszportu tymczasowego to 30 zł.

Wysokość opłat za paszporty i paszporty tymczasowe wydawane za granicą przez konsulów jest uregulowana rozporządzeniem Ministra Spraw Zagranicznych z dnia 18 grudnia 2015 r. w sprawie opłat konsularnych (Dz. U. z 2015 r., poz. 2237).

Czytaj więcej

Paszport tymczasowy: ile się czeka, dla kogo, ile kosztuje

Co się zmieni pod koniec marca

27 marca wejdą w życie znowelizowane przepisy dotyczące wydawania paszportów. Powstanie Rejestr Dokumentów Paszportowych, który zostanie włączony do Systemu Rejestrów Państwowych, w skład którego wchodzą też inne rejestry m.in. PESEL, Dowodów Osobistych, Stanu Cywilnego czy Danych Kontaktowych.

W nowym systemie, choć nadal trzeba będzie fatygować się do urzędu, zniknie konieczność wypełniania papierowego wniosku. Od 27 marca wniosek będzie generowany bezpośrednio w Rejestrze przez urzędnika, a następnie jedynie podpisywany przez obywatela na urządzeniu umożliwiającym odwzorowanie pisma własnoręcznego. Obywatel będzie musiał jednak okazać organowi paszportowemu aktualny dokument tożsamości z numerem PESEL i dostarczyć zdjęcie spełniające wymogi biometrii. Osoby powyżej 12. roku życia będą też zobowiązane do złożenia w organie paszportowym danych biometrycznych w postaci odcisków palców.

Ustawodawca postanowił ponadto odejść od bezwzględnego wymogu legitymowania się przez wnioskodawcę ważnym dowodem osobistym lub paszportem przy wnioskowaniu o nowy dokument paszportowy. Tożsamość będzie potwierdzana poprzez dane z Rejestrów Państwowych. Tylko w przypadku wątpliwości co do tożsamości lub obywatelstwa wnioskodawcy, będzie trzeba przedłożyć dodatkowe dokumenty.

Ustawa wprowadza ponadto możliwość wyrażenia zgody na wydanie paszportu dla dziecka czy złożenie wniosku o wydanie paszportu dla dziecka poprzez elektroniczne wyrażenie zgody przez jedno z rodziców i wysłanie tej zgody do organu paszportowego. Przy odbiorze paszportu posługiwać się będzie można zarówno ważnym dokumentem potwierdzającym tożsamość, jak i odciskiem palca.

Na podstawie nowej ustawy uruchomione zostaną nowe e-usługi. Możliwe stanie się natychmiastowe zgłoszenie utraty paszportu i zweryfikowanie jego ważności. Ponadto utratę dokumentu paszportowego będzie można zgłosić funkcjonariuszowi Straży Granicznej (jeśli utrata zostanie stwierdzona podczas odprawy granicznej) lub Policji (gdy utrata dokumentu nastąpiła w wyniku przestępstwa).

Nowa ustawa wprowadza także inne ułatwienia. Np. obniża wiek uprawniający do wyrobienia paszportu z podpisem, ważnego na 10 lat. Według nowych zasad paszport będzie mógł wyrobić już 12-latek (dziś 13-latek). Uproszczone mają być także zasady naliczania opłat za paszport - konkretne kwoty zostaną określone w rozporządzeniu wykonawczym do ustawy. Lista osób uprawnionych do obniżonych opłat paszportowych ma się poszerzyć o opiekunów osób niepełnosprawnych, działaczy opozycji antykomunistycznej i osoby represjonowane z powodów politycznych po 1956 r. Rozszerzony zostanie też katalog osób, które uprawnione są do posiadania paszportu tymczasowego. Włączone zostaną do niego osoby małoletnie, które w związku z kontynuacją nauki, rozwojem indywidualnych umiejętności lub koniecznością zapewnienia im opieki, potrzebują pilnie wyjechać za granicę.

Łatwiej będzie uzyskać drugi paszport. Dokument będą mogli wydawać wojewodowie i konsulowie, niepotrzebna stanie się zgoda ministra spraw wewnętrznych i administracji. Drugi paszport ma zachowywać ważność o rok dłużej niż obecnie tj. przez 3, a nie 2 lata.

Poza tym skrócony ma być przebieg postępowań w sprawach odmowy wydania i unieważnienia dokumentu paszportowego na wniosek uprawnionego podmiotu (np. sądu czy prokuratora).

Z całej Polski dochodzą wieści o kolejkach w biurach paszportowych. Większość obywateli chce je wyrobić na wszelki wypadek, inni chcą zdążyć przed majowym weekendem. Podajemy informacje, które pomogą przygotować się do wizyty w urzędzie.

Wniosek nawet na drugim końcu Polski

Pozostało 98% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Nieruchomości
Droga konieczna dla wygody sąsiada? Ważny wyrok SN ws. służebności
Sądy i trybunały
Emilia Szmydt: Czuję się trochę sparaliżowana i przerażona
Zawody prawnicze
Szef palestry pisze do Bodnara o poważnym problemie dla adwokatów i obywateli
Sądy i trybunały
Jest opinia Komisji Weneckiej ws. jednego z kluczowych projektów resortu Bodnara
Materiał Promocyjny
Dlaczego warto mieć AI w telewizorze
Prawo dla Ciebie
Jest wniosek o Trybunał Stanu dla szefa KRRiT Macieja Świrskiego