Polski faktoring - jeden z najszybciej rozwijających się rynków

Po trzech kwartałach skupione w Polskim Związku Faktorów firmy odkupiły faktury o łącznej wartości prawie 113 mld zł, czyli o jedną piątą więcej niż w analogicznym okresie przed rokiem. Rok dla branży będzie więc znów rekordowy.

Jeśli dynamika się utrzyma, obroty faktorów sięgną na koniec roku 160 mld zł, czyli dwa razy więcej niż przed czterema laty. Dwucyfrowe zwyżki firmy faktoringowe notują nieprzerwanie od sześciu lat. Rosną nie tylko wartości odkupionych należności, ale także baza klientów – już 7,3 tys. firm korzysta z faktoringu (siedem lat temu zasięg nie przekraczał 2 tys.).

W poszukiwaniu bezpieczeństwa

Zdaniem Pawła Kacprzaka, szefa faktoringu w Raiffeisen Banku kryzys 2008 r. paradoksalnie wspomógł dynamiczny rozwój rynku. Większe firmy zainteresowały się usługą, bo dostępność taniego kredytu została mocno ograniczona, dobrze do tej pory płacący dłużnicy nagle upadali, a właściciele czy udziałowcy firm zaczęli wymagać poprawy struktury bilansu.

– Te okoliczności spowodowały, że wartość finansowanych w faktoringu faktur niezmiennie rośnie w tempie dwucyfrowym – mówi Kacprzak. – Ponadto poprawiła się opinia o faktoringu. Kiedy duża firma informuje swoich odbiorców o tym, że podpisała umowę faktoringową, to oni mają refleksję, że może warto samemu tematem się zainteresować – mówi ekspert.

Hitem ostatnich lat jest faktoring pełny, który chroni przed niewypłacalnością kontrahenta. Taka forma finansowania stanowi już 55 proc. obrotów branży, a jego dynamika sięga 30 proc.

– Przyczyną tak dużych zwyżek jest dostrzeżenie przez klientów dwóch zasadniczych korzyści tej usługi: stałego i płynnego finansowania obrotów przy pełnym lub częściowym zabezpieczeniu się przed ryzykiem braku zapłaty od kontrahenta – tłumaczy Dariusz Steć, przewodniczący Komitetu Wykonawczego PZF.

Na eksportowej fali

Równie prężnie rośnie faktoring eksportowy, który generuje już niemal jedną czwartą obrotów branży. Niemniej jednak wartość obrotów w tym segmencie produktowym nadal jest niewielka w stosunku do wartości całego polskiego eksportu.

Według Sebastiana Grabka, dyrektora faktoringu w polskim oddziale HSBC, zwyżki napędza utrzymująca się od kilku lat niepewność co do rozwoju sytuacji na rynku międzynarodowym. – Niepewność tę dodatkowo zaostrzają obawy o warunki, na jakich Wielka Brytania, trzeci najważniejszy rynek zbytu dla firm znad Wisły, opuści Unię – podkreśla. – Do niedawna oczekiwano łagodnego wyjścia. Komunikaty płynące ze strony brytyjskich władz w ostatnich tygodnia wskazują jednak, że możliwe jest wyjście na tzw. twardych warunkach, co mogłoby mieć negatywny wpływ na obroty handlowe między Wielką Brytanią a Polską w długim okresie – przestrzega Grabek.

W stronę mniejszych przedsiębiorstw

Rynek jednak powoli się nasyca. Nasz wskaźnik penetracji mierzony stosunkiem obrotów do PKB wynosi około 8 proc., podczas gdy średnia światowa to 4,5 proc.

Faktorzy zaczynają więc coraz częściej kierować się do mniejszej klienteli. – Aktualnie przyszłość branży powinna się skupiać na udostępnianiu faktoringu mniejszym firmom, z obrotami już od 1 mln zł rocznie – uważa Paweł Kacprzak. I dodaje, że dzięki bardzo szybkiemu rozwojowi technologii i systemów oceny ryzyka już teraz jego firma udostępnia klientom mikrofaktoring z przejęciem ryzyka niewypłacalności dłużnika. Cała współpraca z klientem odbywa się wyłącznie za pomocą aplikacji internetowej.

– Dzięki temu firma mikro nie musi się obawiać o płatność przy minimalnym dodatkowym nakładzie pracy związanym z faktoringiem – mówi Kacprzak.