Jak będzie wyglądał Centralny Port Komunikacyjny. Najlepsi ustawiają się w kolejce

Na świecie niewiele jest projektów infrastrukturalnych formatu Centralnego Portu Komunikacyjnego, czyli potężnej inwestycji budowanej od zera. Zarząd spółki CPK wspólnie z ambasadą brytyjską zorganizowały warsztaty architektoniczne dla najlepszych brytyjskich biur projektowych

Publikacja: 26.06.2019 12:47

Projekt przedstawiony przez biuro architektoniczne ZahaHadidArchitects

Projekt przedstawiony przez biuro architektoniczne ZahaHadidArchitects

Foto: materiały prasowe

Pojawiły się na nich pomysły terminala przykrytego przezroczystą kopułą, otoczenie całego terenu zielenią, pomosty dla pasażerów. Te projekty mają być teraz inspiracją do dalszych prac nad wyglądem portu lotniczego w Barnowie i przygotowywania master planu, który ma być zlecony na początku przyszłego roku.

- Zderzenie koncepcji z oczekiwaniami inwestora okazało się mocno inspirujące i otworzyło nam oczy na nietypowe rozwiązania, których wcześniej nie braliśmy pod uwagę. W ten sposób rozpoczęliśmy kolejny etap planowania lotniska — powiedział po zakończeniu warsztatów Dariusz Sawicki, członek zarządu CPK odpowiedzialny za część lotniskową CPK.

Chapman Tylor – sześć poziomów

Według pracowni Chapman Taylor główna część terminala powinna zostać przykryta przezroczystą kopułą, ulokowaną między dwoma pasami startowymi. Wewnątrz budowla miałaby się składać z sześciu poziomów. Najniżej znalazłyby się perony kolejowe, a na kolejnych m.in. poziom przesiadkowy dla pasażerów kolei, przyloty i odloty, poczekalnie biznesowe i część komercyjna ze sklepami i restauracjami. Wystrój poszczególnych kondygnacji miałby nawiązywać do krajobrazów Polski: wybrzeża morza, jezior, nizin, wyżyn, dolin i gór.

Architekci zaplanowali zastosowanie m.in. ogrzewania i chłodzenia z wykorzystaniem gruntowych pomp cieplnych, wytwarzanie biopaliwa, zbieranie wody deszczowej i odpływowej oraz zastosowanie elektrycznych pojazdów do obsługi płyty lotniska. Położyli nacisk na dostęp do naturalnego światła i szerokie zastosowanie zieleni, jedną z ich inspiracji było lotnisko Changi w Singapurze, wielokrotnie uznawane za najlepszy port lotniczy na świecie. To dlatego w projekcie CPK, który ma powstać w Baranowie zaplanowano dużo zieleni utrzymywanej przez cały rok, a nawet zbiornik z wodą, dostępny z drewnianego pomostu, na który da się wejść z różnych części terminalu.

Foster+Partners — 2 terminale

Zgodnie z projektem Foster+Partners w Baranowie powinny powstać dwa terminale: główny podobny do klucza i uzupełniający w kształcie litery X (miałby powstać w drugim etapie).

Lotnisko miałoby powstawać stopniowo z możliwością rozbudowy zgodnie z potrzebami rosnącego ruchu lotniczego. Obie części mają być ze sobą zintegrowane (np. poprzez wahadłową kolejkę kursująca między terminalami).

Znakiem rozpoznawczym terminalu w tej koncepcji miałaby być półprzezroczysta konstrukcja, zapewniająca dostęp światła dziennego z wnętrzem wypełnionym drzewami. Projektanci inspirowali się tutaj Puszczą Kampinoską. W niektórych miejscach zaplanowano oryginalne drewniane wykończenia, nawiązujące do polskiej architektury.

Wnętrze Portu Lotniczego Solidarność byłoby podzielone na strefy: odpoczynku, pracy, dla rodzin z dziećmi itd. Jak zapewniła Antoinette Nassopoulos-Erickson z Foster+Partners, projekt uwzględnia użycie naturalnych materiałów, ale i zastosowanie rozwiązań typu smart, np. autonomicznych pojazdów, robotów do obsługi pasażerów i pojazdów hyperloop cargo.

Grimshaw — krótkie przesiadki, duże przychody

Architekci z Grimshaw wymyślili „demokratyczny hub", próbując tym samym nawiązać do polskiej tradycji, a w szczególności do zmian ustrojowych po 1989 r. i historii Solidarności. W ich zamierzeniu terminal ma być racjonalny pod względem wielkości, pozbawiony gigantomanii, jaka charakteryzuje niektóre budowane ostatnio porty przesiadkowe. Chodzi o to, żeby skrócić czas przesiadek i zmniejszyć odległości do przejścia dla pasażera.

Pomysł zakłada wpuszczenie dużej ilości naturalnego światła, zminimalizowanie czasu trwania przesiadek, nawiązanie do lokalnych uwarunkowań, zrównoważony rozwój i maksymalizację przychodów z części komercyjnej lotniska. Konstrukcja, nawiązująca do typowego, polskiego, miejskiego rynku oferuje liczne miejsca do odpoczynku. Pasażerowie przechodzący przez terminal będą mogli zjeść posiłek, zrobić zakupy w sklepach, zrelaksować się lub popracować, korzystając z tzw. miejsc ciszy. Zaplanowano też przestrzeń dla publicznych eventów, występów itp.

Mark Middleton, partner w Grimshaw, podkreślił, że projektując CPK jego pracownia chciała przede wszystkim nawiązać do polskiej tradycji. Autorzy tego rozwiązania prognozują, że w najbliższych latach wejdą do użytku na dużą skalę pojazdy autonomiczne z napędem elektrycznym. Grimshaw także zakłada budowę lotniska etapami, które różnią się m.in. wielkością terminalu i odległością między drogami startowymi.

Zaha Hadid Architects, to pracownia założona przez wybitną architektkę pochodzenia irackiego zmarłą w 2016 roku. Zaprojektowała ona między innymi skocznię narciarską Bergisel w Innsbrucku i Operę w Kantonie. Teraz dla CPK jej współpracownicy zaproponowali trzy rozwiązania, które łączy doświetlenie przestrzeni lotniska, możliwe dzięki użyciu wielkopowierzchniowych przezroczystych elementów, a także wkomponowanie we wnętrze terminalu roślinności w połączeniu z systemem służącym do jej utrzymywania w polskich warunkach klimatycznych.

Pierwsze z rozwiązań to umiejscowienie węzła kolejowego bezpośrednio pod lotniskiem. Druga wizja zakłada, że tuż nad peronami ulokowana jest część pasażerska stacji, łącząc inne elementy lotniska uwzględnione w master planie. W trzecim, bardziej futurystycznym rozwiązaniu, pociągi podjeżdżałyby bezpośrednio do wydzielonych części terminali, umieszczonych na platformach na różnej wysokości. Filipp Innocenti z Zaha Hadid przyznał jednak, że projektanci chcieliby najpierw poznać potrzeby inwestycyjne, a dopiero do nich dostosować rozwiązania.

Benoy — CPK, jak Manhattan

Biuro Benoy zwróciło uwagę na ogromny teren, na którym ma powstać CPK. — To obszar większy od Manhattanu.Dlatego zaprezentowaliśmy wstępną, ale całościową propozycję zagospodarowania portu lotniczego z obszarem Airport City – mówił Alan Thompson, dyrektor biura projektowego pracowni Benoy. Thompson określił projekt słowem „glokalny" (ang. glocal), czyli lokalny a zarazem globalny.

Ten projektant położył nacisk na ekologię i zrównoważony rozwój i zaproponował zbudowanie wokół portu „zielonego" Airport City. Konieczne więc byłoby schowanie pod ziemią części dróg i linii kolejowych w bezpośrednim sąsiedztwie lotniska. W centrum układu znajdzie się przykryty przeszklonym dachem węzeł przesiadkowy, integrujący różne środki transportu, do którego poprowadzą szlaki komunikacyjne.

Wewnątrz samego terminalu Benoy przewidział możliwie jak najdalej idące zatarcie granic między strefami terminala. Podobnie jak koledzy i architekci z ej firmy założyli maksymalne doświetlenie naturalnym światłem i dużą ilość zieleni. Ten projektant jako jedyny zaproponował budowę dróg startowych w układzie północ-południe, a nie wschód-zachód.

Jak w Hongkongu i Abu Zabi

Pascall+Watson przedstawił najbardziej ogólną koncepcję. Dyrektor projektu Nitesh Naidoo z Pascall+Watson zaprezentował rozwiązania stosowane w portach lotniczych w Europie i Azji (np. w Londynie, Monachium, Hongkongu i Abu Zabi), sugerując które z nich warto zaadaptować na potrzeby CPK. Założenie jest takie, że CPK ma być hubem, który dzięki przesiadkom lotniczym, rozwiniętej sieci kolejowej i drogom szybkiego ruchu przebiegającym w sąsiedztwie, będzie stanowił integralną część europejskiego transportu.

Konsultacje z architektami są kolejnym etapem przygotowań do projektowania lotniska. W połowie kwietnia rozpoczął się proces uzgodnień strategicznych z partnerami branżowymi. W inauguracyjnym spotkaniu wzięło udział ponad 60 przedstawicieli firm, które będą z CPK korzystać albo świadczyć dla niego usługi. W efekcie tych konsultacji spółka otrzymała ponad 400 uwag i propozycji dotyczących planowanej infrastruktury.

Pojawiły się na nich pomysły terminala przykrytego przezroczystą kopułą, otoczenie całego terenu zielenią, pomosty dla pasażerów. Te projekty mają być teraz inspiracją do dalszych prac nad wyglądem portu lotniczego w Barnowie i przygotowywania master planu, który ma być zlecony na początku przyszłego roku.

- Zderzenie koncepcji z oczekiwaniami inwestora okazało się mocno inspirujące i otworzyło nam oczy na nietypowe rozwiązania, których wcześniej nie braliśmy pod uwagę. W ten sposób rozpoczęliśmy kolejny etap planowania lotniska — powiedział po zakończeniu warsztatów Dariusz Sawicki, członek zarządu CPK odpowiedzialny za część lotniskową CPK.

Pozostało 91% artykułu

Ten artykuł przeczytasz z aktywną subskrypcją rp.pl

Zyskaj dostęp do ekskluzywnych treści najbardziej opiniotwórczego medium w Polsce

Na bieżąco o tym, co ważne w kraju i na świecie. Rzetelne informacje, różne perspektywy, komentarze i opinie. Artykuły z Rzeczpospolitej i wydania magazynowego Plus Minus.

Czym jeździć
Technologia, której nie zobaczysz. Ale możesz ją poczuć
Tu i Teraz
Skoda Kodiaq - nowy wymiar przestrzeni
Transport
Ważne polskie lotnisko będzie nieczynne 40 dni. Przez remont
Transport
Jak się promują lotniska. Wielki smok, bitwa kickbokserów i kaczka po pekińsku
Transport
Boeing nie chce na razie rozmawiać o podwyżce płac
Transport
W PKP Cargo pracownicy stracili kolejne przywileje