Krwawa rozprawa z protestującymi

Najgwałtowniejsze starcia wybuchły w pobliżu słynnej buddyjskiej świątyni - pagody Szwedagon. Szturmowe oddziały sił porządkowych zaatakowały kilka tysięcy zgromadzonych tam mnichów. Najpierw w tłum poleciały granaty gazowe, później w ruch poszły pałki.

Świadkowie opowiadali, że policjanci - aby wywołać panikę - zaczęli strzelać ponad głowami demonstrantów ostrą amunicją. Nie wszystkie kule chybiły. Część funkcjonariuszy mierzyła za nisko i pociski raniły wiele osób. Od kuli zginął jeden mnich. Dwóch innych zostało skatowanych na śmierć. Zginął też jeden mieszkaniec Rangunu.

Po rozproszeniu tłumu policjantom udało się wyłapać kilkaset osób. Wiele z nich bili potem brutalnie na ulicach lub posterunkach. Pomagały im uzbrojone w pałki i stalowe pręty cywilne bojówki zwolenników reżimu. Chociaż władzom udało się rozbić jedną z demonstracji, mnisi zebrali się w kilku innych miejscach. Wkrótce dołączyli do nich uczestnicy wiecu przed Szwedagon. Wielu z nich miało porozbijane głowy i poszarpane tuniki. To wzburzyło mieszkańców miasta.

Pomimo próśb mnichów, którzy nie chcą narażać cywilów na niebezpieczeństwo, ludność dołączyła do ich protestów. Na ulice wyszło nawet 100 tysięcy ludzi. W wielu miejscach zasłaniali duchownych własnymi ciałami. Środkiem ulicy szedł tłum mnichów - po bokach szeregi cywilów. Miało to powstrzymać policję przed kolejnymi atakami.

Tłumy zebrały się w kilku punktach w centrum miasta oraz w miejscu, gdzie mieszka osadzona w areszcie domowym przywódczyni birmańskiej opozycji il aureatka Pokojowej Nagrody Nobla Aung San Suu Kyi.

- To, co się dzieje, jest wspaniałe. Tak wielkich wystąpień nie było od 1988 roku. Mnichom przyświeca ten sam cel co opozycji: obalić juntę i wprowadzić demokrację - powiedział "Rz" Mark Farmaner z brytyjskiej organizacji Burma Campaign.

Czy junta rzeczywiście może ulec presji społeczeństwa i oddać władzę? - Tego, co się dzieje, już nikt nie powstrzyma. Są tylko dwa możliwe scenariusze. Albo rewolucja, albo krwawa masakra -mówi Farmaner, przypominając o 3 tysiącach opozycjonistów zamordowanych w 1988 roku.

Tym razem jednak zagrożenie dla junty jest znacznie większe. Mnisi, którzy wyszli na ulice, są bowiem najważniejszą - poza samą juntą - siłą w Birmie (żyje ich tam około 300 tysięcy). Cieszą się wyjątkowym szacunkiem i poważaniem w społeczeństwie. Rządzący twardą ręką generałowie najwidoczniej boją się rozwoju sytuacji, bo stosują coraz ostrzejsze środki represji. Wprowadzono godzinę policyjną, a klasztory otoczyły kordony policji.

To, co się wydarzyło wczoraj w Rangunie, wywołało ostre reakcje wielu światowych przywódców. USA i UE zaapelowały do junty o zaprzestanie przemocy. Prezydent Francji wezwał francuskie firmy do wstrzymania inwestycji w Birmie. Po zwołaniu specjalnego posiedzenia ONZ postanowiła w trybie pilnym posłać do Birmy specjalnego wysłannika Ibrahima Gambariego i wezwała juntę, by jak najszybciej wyraziła na to zgodę.

Armia rządzi Birmą - którą, aby odciąć się od kolonialnych tradycji, przemianowała na Myanmar -od ponad 40 lat. W latach 80. junta zaostrzyła kurs i zaczęła wyjątkowo brutalnie prześladować opozycję.

Wstrzymać dostawy broni dla reżimu