Tureckie weto dla Duńczyka

Turcja blokuje wybór Andersa Fogha Rasmussena na sekretarza generalnego NATO. Premiera Danii popierają jednak inni sojusznicy. Wśród nich jest Polska

Aktualizacja: 04.04.2009 11:46 Publikacja: 03.04.2009 21:27

Szczyt NATO

Szczyt NATO

Foto: AFP

– Liczę, że wieczorem poznamy następcę – mówiła w piątek Angela Merkel przed rozpoczęciem dwudniowego szczytu NATO na granicy francusko-niemieckiej. Nadzieje niemieckiej kanclerz jednak się nie ziściły.

W czasie odbywającej się późnym wieczorem kolacji w Baden-Baden duńskiego premiera, którego Merkel nazwała „kandydatem idealnym”, zablokował prezydent Turcji. Sam Abdullah Gül jeszcze tydzień temu chwalił Rasmussena, teraz jednak przyłączył się do linii premiera swojego kraju i uznał, że Duńczyk jest postacią zbyt kontrowersyjną. Jeszcze wieczorem premier Recep Erdogan apelował z Ankary: „Znajdźcie innego kandydata”. – Jak ktoś, kto nie przyczynił się do budowy pokoju, będzie w stanie robić to w przyszłości? – pytał nawiązując do roli Duńczyka w aferze z karykaturami Mahometa w 2006 roku.

Według niego Rasmussen nie chciał podjąć wysiłków dyplomatycznych i załagodzić otwartego sporu z krajami muzułmańskimi. Turcja ma też pretensje o zgodę Danii na lokalizację kurdyjskiej stacji telewizyjnej Roy TV – zdaniem Ankary – powiązanej z terrorystami.

Dyskusję nad następcą obecnego sekretarza generalnego Jaapa de Hoop Scheffera przywódcy 28 państw sojuszniczych będą kontynuować dziś. Poza Rasmussenem wymieniano też nazwiska kandydatów z Kanady, Wielkiej Brytanii i Norwegii, a także wcześniej Radosława Sikorskiego. Teoretycznie NATO ma jeszcze czas, gdyż kadencja de Hoop Scheffera kończy się 31 lipca.

Jeśli Turcja podtrzyma weto, położy się to cieniem na jubileuszowej imprezie z okazji 60. rocznicy powstania sojuszu. Z wielką pompą prezydent Francji powitał w Strasburgu amerykańskiego prezydenta, który odbywa pierwsze tournée po Europie. Nicolas Sarkozy ogłosił powrót Francji do struktur wojskowych NATO, co wzmacnia sojusz.

Dziś Barack Obama chce poprosić europejskich sojuszników o większe zaangażowanie w Afganistanie. Wszyscy mają zaś uzgodnić nową koncepcję strategiczną na nowe czasy.

[wyimek]Znajdźcie innego kandydata – do ostatniej chwili apelował z Ankary szef tureckiego rządu [/wyimek]

– NATO potrzebuje nowej architektury. Stara była stworzona w czasach zimnej wojny – przekonywał Obama.

Sojusznicy dyskutowali szerzej o stosunkach z Rosją. – Zgadzamy się, że relacje między NATO a Rosją należy wzmacniać. Nie potrzebujemy drugiej zimnej wojny. Układ Warszawski to już przeszłość – mówił Sarkozy. Podobnie uważa Obama. – Chcemy z nimi pracować, co nie oznacza, że akceptujemy wszystkie ich działania. Potrzebujemy lepszych stosunków z Rosją, mimo dzielących nas różnic – stwierdził. Cele Obamy są jasne: rozbrojenie nuklearne i zablokowanie programu atomowego Iranu. W obu sprawach potrzebuje Rosji.

Polskę na szczycie reprezentował prezydent, który poparł kandydaturę duńskiego premiera. Lech Kaczyński zamierza ze szczytu NATO polecieć do Pragi na szczyt UE – USA, gdzie Polskę będzie reprezentował wraz z Donaldem Tuskiem. Obaj spotkają się na półgodzinną rozmowę z Barackiem Obamą.

[ramka][srodtytul]Edward Lucas,Autor „Nowej zimnej wojny”[/srodtytul]

Dobrze, że sojusz chce współpracować z Rosją w sprawie Afganistanu i ograniczania zbrojeń. Ale NATO to sojusz wojsko- wy i chociaż powinien myśleć pozytywnie o Rosji, to musi być przygotowany na najgorsze. Nie można iść na ustępstwa, jeśli chodzi o przyznawanie Rosji prawa do tworzenia strefy wpływów. Kreml nie może mieć nic do powiedzenia w sprawie rozszerzenia NATO. Trzeba wzmocnić obecność sojuszu w rejonach Arktyki, Morza Bałtyckiego i Morza Czarnego, gdzie istnieje luka bezpieczeństwa. Konieczne są też nowe plany obronne. NATO musi pokazać, że traktuje nowych członków poważnie. Nie można prosić Polaków, aby wysyłali wojska do Afganistanu i przelewali krew, kiedy nie ma jasnych planów obrony terytorium Polski. Na szczęście nowa administracja USA wydaje się w pełni zaangażowana w NATO i może poważnie potraktować apel dotyczący opracowania planów. [/ramka]

[ramka][srodtytul]Czesi czekają na Obamę[/srodtytul]

Prezydent USA wygłosi w niedzielę w Pradze swoje najważniejsze przemówienie podczas podróży po Europie. Czechy – jako kraj przewodniczący UE – będą gospodarzem pierwszego za kadencji Baracka Obamy szczytu UE – USA.Do ostatniej chwili nie było pewne, kto będzie przewodniczył szczytowi. Rząd premiera Mirka Topolanka upadł 24 marca i na unijnych przywódców padł strach, że rozmowami będzie kierował eurosceptyczny prezydent Vaclav Klaus. Wiadomo już, że Czechy i UE będzie jednak reprezentował Topolanek. Klaus zaś zastąpi go podczas majowego szczytu UE – Rosja.

Czesi chcą przekonać Obamę, by nie rezygnował z budowy tarczy antyrakietowej. [/ramka]

[i]Oficjalna strona sojuszu północnoatlantyckiego: www.nato.int[/i]

Świat
Wojna Rosji z Ukrainą. Dzień 1024
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Świat
Wojna Rosji z Ukrainą. Dzień 1023
Świat
Wojna Rosji z Ukrainą. Dzień 1022
Świat
Wojna Rosji z Ukrainą. Dzień 1021
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Świat
Wojna Rosji z Ukrainą. Dzień 1020