Bośnia zagrożona nowym podziałem

Serbscy i bośniaccy politycy dezawuują się na forum ONZ. Serbowie chcą nadzwyczajnej sesji parlamentu

Publikacja: 27.09.2008 04:05

– Poglądy, które może zaprezentować pan Silajdżić, w żaden sposób nie odzwierciedlają oficjalnego stanowiska państwa – napisał serbski członek trzyosobowego Prezydium Bośni i Hercegowiny Nebojsza Radmanović w liście do sekretarza generalnego ONZ Ban Ki Muna. Kilka godzin później prezydent Bośni i Hercegowiny Haris Silajdżić na forum Zgromadzenia Ogólnego ONZ zaapelował do zgromadzonych, by „naprawili błędy, do jakich doszło podczas wojny w Bośni”. – Nie wolno nagradzać ludobójstwa – podkreślał.

Dla większości słuchaczy było to odwołanie do zasad i do dramatów sprzed lat. Dla ponad miliona bośniackich Serbów – oczywisty, choć lekko zawoalowany, apel o likwidację Republiki Serbskiej, jednego z dwóch „podmiotów” BiH. Politycy bośniaccy od lat określają RS mianem „owocu ludobójstwa” i chcą, by Bośnia stała się państwem unitarnym.

Wiceprezydent Radmanović oraz władze Republiki Serbskiej zaapelowali w środę o zwołanie na 7 października nadzwyczajnej sesji parlamentu BiH, który miałby się ustosunkować do wystąpienia Silajdżicia. Nie wiadomo jednak, czy do niej dojdzie: prezydium parlamentu podzielone jest wedle zasady parytetu etnicznego. Bośniaccy posłowie mogą też zbojkotować sesję lub zablokować rezolucję.

W Bośni i Hercegowinie sytuacja rozwija się we wrześniu jak u Hitchcocka: zaczęło się od wystosowanej przez Banja Lukę zapowiedzi wycofania się RS z federalnego systemu dystrybucji energii elektrycznej. Dwa dni później przewodniczący prezydium Haris Silajdżić skierował do Trybunału Konstytucyjnego BiH wniosek o ściganie władz RS za prowadzenie własnej polityki zagranicznej (Banja Luka korzysta w USA z usług lobbystów).

Dzień po wystąpieniu Silajdżicia w ONZ wysoki przedstawiciel UE Miroslav Lajczak wystąpił z bezprecedensowym apelem. – W życiu tylko dwukrotnie widziałem takie relacje jak między Sarajewem a Banja Luką: między Bratysławą a Pragą [w 1991 r.] oraz między Belgradem a Podgoricą [w przeddzień podziału Serbii i Czarnogóry w 2005 r.] – stwierdził.

Tarcia serbsko-bośniackie trwają od lat. Sprzyja im rywalizacja ugrupowań i każda kolejna kampania wyborcza, jak choćby ta przed niedzielnymi wyborami lokalnymi.

Sytuacji nie ułatwia fakt, że spory te toczą się z użyciem podniosłego języka, hermetycznego dla obserwatorów, lecz drażniącego dla miejscowych: kiedy serbscy politycy mówią o „obronie zasad pokoju w Dayton”, w Sarajewie wiadomo, że idzie o nienaruszalność RS. Kiedy bośniaccy liderzy podkreślają konieczność „uporania się ze spuścizną ludobójstwa”, Serbowie rozumieją, że zagrożony jest status ich minipaństewka.

Sęk w tym, że stan paraliżu uniemożliwia już nie tylko integrację z Unią, lecz i funkcjonowanie państwa. Emocje zaś rozpalają się coraz bardziej: w ostatnich dniach politycy dwóch ugrupowań serbskich i bośniackich oskarżyli „nieznanych sprawców” o podpalenie siedzib ich partii.

– Poglądy, które może zaprezentować pan Silajdżić, w żaden sposób nie odzwierciedlają oficjalnego stanowiska państwa – napisał serbski członek trzyosobowego Prezydium Bośni i Hercegowiny Nebojsza Radmanović w liście do sekretarza generalnego ONZ Ban Ki Muna. Kilka godzin później prezydent Bośni i Hercegowiny Haris Silajdżić na forum Zgromadzenia Ogólnego ONZ zaapelował do zgromadzonych, by „naprawili błędy, do jakich doszło podczas wojny w Bośni”. – Nie wolno nagradzać ludobójstwa – podkreślał.

Pozostało 83% artykułu
Świat
Wojna Rosji z Ukrainą. Dzień 1024
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Świat
Szwajcaria odnowi schrony nuklearne. Już teraz kraj jest wzorem dla innych
Świat
Wojna Rosji z Ukrainą. Dzień 1023
Świat
Wojna Rosji z Ukrainą. Dzień 1022
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Świat
Wojna Rosji z Ukrainą. Dzień 1021