Aktualizacja: 18.01.2019 12:36 Publikacja: 18.01.2019 12:27
Adam Bodnar
Foto: tv.rp.pl
Jacek Nizinkiewicz: Jacek Nizinkiewicz, #RzeczoPolityce - moim gościem jest Adam Bodnar Rzecznik Praw Obywatelskich. Dzień dobry.
Adam Bodnar: Dzień dobry.
Dlaczego doszło do zabójstwa Pawła Adamowicza?
Nie wiem, będziemy wiedzieli jak odbędzie się proces karny, kiedy dowiemy się jakie były zeznania sprawcy, jakie były opinie biegłych psychologów. Dopiero wtedy będziemy mogli wyciągać wnioski.
Wczoraj Adam Bielan siedząc na pana miejscu mówił, że zamachowiec to osoba niepoczytalna, osoba która miała zaburzenia psychiczne i, że nie był to mord polityczny.
Jestem prawnikiem, mogę wytłumaczyć co to jest poczytalność i niepoczytalność, jak się to bada w toku procesu karnego, jakie ma obowiązki prokuratura w tym zakresie oraz sąd. O ile pamiętam, pan marszałek Bielan jest absolwentem politologii i chyba nie do końca się zna na psychologii i na psychiatrii, żeby już teraz wyrokować na podstawie obrazków w mediach.
Obóz władzy już wyrokuje, mówiąc, że to nie był mord polityczny tylko było to zabójstwo przez osobę zachwianą psychicznie, mimo że nie ma jeszcze ekspertyz w tej sprawie.
Dlatego apeluję, żeby być dalekim od jednoznacznych sądów, musimy to wszystko zbadać i się dowiemy. Tak samo jak dowiedzieliśmy co było motywacją pana Cyby w kontekście zabójstwa pana Rosiaka, gdzie wyszło, że był poczytalny w momencie zabójstwa i, że motywacja polityczna była tu przeważająca. Poczekajmy na proces, natomiast niezależenie od tego, co się zdarzyło, a co nie, my i tak mamy problem z mową nienawiści i klimatem, który w Polsce panował. Nie wiem na ile to miało wpływ na ten czyn, na ile te hasła o tym, że sprawca wybrał prezydenta z PO były związane z tą atmosferą nienawiści, ale nawet gdyby się to nie zdarzyło i spotkalibyśmy się w tym studio tydzień temu, to moglibyśmy przeprowadzić porządną, pogłębioną dyskusję na temat walki z mową nienawiści, którą to lekcję mamy nie odrobioną.
Wspomniany Adam Bielan twierdzi, że jakakolwiek zmiana przepisów, czy też ustawa o mowie nienawiści, nie ma sensu, ponieważ żadne przepisy niczego tutaj nie zmienią. To prawda? Czy tego typu ustawa o mowie nienawiści jest potrzebna?
Na pewno ustawa niczego nie zmieni, jeżeli prokuratura nie będzie tych spraw traktowała wystarczająco poważnie, jeżeli nie będzie budowana atmosfera zaufania do organów państwa, jeżeli chodzi o ściganie tego typu przestępstw. Uważam, że na poziomie technicznym należałoby rozszerzyć zakres stosowania obecnie obowiązujących przepisów kodeksu karnego i w tym kierunku podążały projekty ustaw, chociażby objęcie ochroną osób LGBT, one nie są w ogóle objęte ochroną prawno-karną przed mową nienawiści. Natomiast znacznie ważniejsze jest to, jak prokuratura będzie do tych spraw podchodziła, no bo cóż z tego, że będą cudowne przepisy, jak prokuratura będzie te przepisy stosowała wybiórczo.
Prokuratura uważa, że nic złego nie stało się ze sprawą szubienic w Katowicach gdzie wieszano na szubienicach portrety polityków opozycji, w innych sprawach - palenie kukły Ryszarda Petru, tu prokuratura również uważa, że nic złego się nie stało. Więc jak działa prokuratura?
Do tego dochodzi akt zgonu wystawiony w stosunku do jedenastu prezydentów przez Młodzież Wszechpolską, gdzie przez 1,5 roku prokuratura doszła do wniosku, że to jest wykorzystywanie wolności słowa i dopuszczalny głos w debacie publicznej. Uważam, że działa w taki sposób, że w sprawach gdzie po drugiej stronie po stronie ofiary jest ktoś, kto jest przeciwnikiem politycznym, to ta sprawność prokuratury jest zakłócona, albo działa w taki sposób, że nie stara się ona nadmiernie obciążać konsekwencjami swoich działań tych osób do których wykazuje pewną sympatię polityczną. Czyli nie działa zgodnie z zasadą praworządności, czyli z zasadą obiektywizmu we wszystkich postępowaniach, a wszystkie te umorzenia o tym świadczą. W przyszłym tygodniu wystosuję zbiorcze wystąpienie do prokuratora generalnego wskazujące na to, w jakich sprawach nastąpiły te umorzenia postulując, żeby prokurator do tych spraw wrócił.
A służby więzienne, które nadzoruje Patryk Jaki nie zadziałały w przypadku Stefana W.?
Okazuje się, że mamy lukę w przepisach. Jeżeli mamy osobę która jest leczona psychiatrycznie, to istnieje możliwość, by takiej osoby nie leczyć w warunkach zakładu karnego, a zwolnić. Mamy lukę polegającą na tym, że wtedy nie można tej osoby odizolować, nie można w przypadku zarządzenia przerwy w wykonywaniu kary, zarządzić izolacji takiej osoby. Zawiadomienie, które trafiło na policję ze strony matki, i to przekazane służbie więziennej - co służba więzienna później z tym zrobiła? To też jest okoliczność do wyjaśnienia. To jest cały wątek, który wymaga wyjaśnienia.
Trzeba sprawdzić, czy państwo nie zawiodło.
Druga rzecz to jest cała dyskusja na temat pogłębiającej się eskalacji napięcia, mowy nienawiści w społeczeństwie, czyli to, że osoby które są atakowane częstokroć mają poczucie osamotnienia w debacie publicznej. Mowa nienawiści, to nie jest tylko mowa pod adresem pewnej grupy dyskryminowanych. Można na nią spoglądać szerzej, kiedy ktoś, kto zabiera głos w debacie publicznej staje się nagle przedmiotem dość zmasowanych ataków. Paweł Adamowicz był jednym z takich celów, tak samo jak Jurek Owsiak.
Wiemy, że osoby biorące czynny udział w życiu publicznym często są poddawane krytyce, nie możemy też mieszać dwóch porządków, bo mogą być krytykowani, ale też powinni mieć grubszą skórę. Pytanie czy nie przesadzamy z tą mową nienawiści, czy nie zbyt wiele próbujemy teraz podciągnąć pod mowę nienawiści.
Czym innym jest krytyka, czyli dopytywanie się o różne szczegóły, racjonalne ocenianie tego, a czym innym jest zasypywanie kogoś mailami, wiadomościami, czy tworzenie takich sytuacji, jak wieszanie na szubienicy portretów osób. To nie jest już tylko krytyka, a bardzo posunięty akt, który ma znaczenie symboliczne i może zachęcać do określonych działań. Czy w takiej sytuacji te osoby są same, czy też mają wsparcie państwa.
Telewizja publiczna bierze udział w hejcie, w nagonce politycznej?
Nie chcę stwarzać wrażenia, że wydaję jednoznaczne sądy, ale Krzysztof Leski przeprowadził analizę, z której wynika, ze prezydent Adamowicz pojawiał się w setce różnych materiałów pełnych niesprawiedliwych ocen. No i ten ostatni materiał wiadomości TVP, który mówił o mowie nienawiści i który dziwnym trafem przedstawiał tylko wypowiedzi polityków PO... Akurat w tej sprawie wysłałem zawiadomienie do KRRiT, z pytaniem czy zostało wypełnione kryterium rzetelności informowania. To są rzeczy które wymagają wyjaśnienia, możemy też myśleć co jest praprzyczyną. Dla mnie praprzyczyną jest to, że obsada kadrowa w Telewizji Polskiej, jest konsekwencją, tego, że nie został wykonany wyrok Trybunału Konstytucyjnego. 13 Grudnia 2016 mieliśmy wyrok, który mówił, że KRRiT nie może być pomijana w procesie nominacyjnym i nic się nie zmieniło, Rada Mediów Narodowych tak jak powołuje - tak nadal istnieje i nikt nawet się nie zastanawia jak ten wyrok wykonać.
Ordo Iuris nie chce, żeby lekcje przeciwko mowie nienawiści były w szkołach, słusznie, czy nie słusznie?
Uważam, że niestety nie tylko Ordo Iuris, bo nawet wczoraj można było przeczytać stanowisko ministerstwa edukacji narodowej, które idzie w podobnym duchu, czyli, że bez zgody rodziców na ten temat nie można rozmawiać. Dyskusja na temat mowy nienawiści to nie jest kwestia jakiejkolwiek ideologii, tylko to jest kwestia wyciągania wniosków z naszej historii. Jeżeli mówimy o dyskryminacji różnych grup, to możemy przeczytać różne zdarzenia z historii, które pokazały do czego mowa nienawiści prowadzi i naprawdę ta sytuacja powinna nas czegoś nauczyć i w jakiś sposób spróbować dotrzeć do dzieci.
Czy przyjrzy się pan sprawie Jana Śpiewaka, który odchodzi z polityki, bo jako jedyna osoba został skazany w aferze reprywatyzacyjnej, tylko dlatego, że zapytał, o zaangażowanie córki ministra Ćwiąkalskiego w jedna ze spraw oddawania kamienic, gdzie występowała jako kurator osoby ponad 110-letniej...
Nie mam pewności, czy to już jest wyrok prawomocny, bo z tej wymiany twttiterowej to nie wynikało. Jeżeli jest to wyrok prawomocny, to każdy obywatel ma prawo złożyć wniosek o kasację. Tych kasacji jest ok 2000 rocznie i każdy z takich wniosków muszę porządnie przejrzeć.
Ale pan się sam przyjrzy sprawie Jana Śpiewaka czy dopiero jak Jan Śpiewak się zwróci do pana?
Nie, to zawsze musi być wniosek, muszę go ściągnąć, przeanalizować akta. Zostanie to przeanalizowane jak każda sprawa. Więc tak, przeanalizuje to, to jest mój obowiązek, jeżeli obywatel się o to do mnie zwróci.
© Licencja na publikację
© ℗ Wszystkie prawa zastrzeżone
Źródło: rp.pl
Jacek Nizinkiewicz: Jacek Nizinkiewicz, #RzeczoPolityce - moim gościem jest Adam Bodnar Rzecznik Praw Obywatelskich. Dzień dobry.
Adam Bodnar: Dzień dobry.
Moc, moment obrotowy i przyspieszenie dzięki nowym technologiom imponują. To wartości, które łatwo można zmierzyć. W nowej Skodzie Superb jest jednak wiele technologii, których nie widać na pierwszy rzut oka, a które podczas jazdy można poczuć.
Czy sześć centymetrów to dużo? W samochodzie to sporo. Nowa Skoda Kodiaq jest większa od poprzedniczki właśnie o te dodatkowe centymetry. Dzięki nim wygospodarowano więcej miejsca dla pasażerów i przestrzeni na bagaże, a bryła dużego SUV-a zyskała na monumentalności.
„Czy Pani/Pana zdaniem groźby Rosji dotyczące możliwości użycia przez nią broni atomowej są wiarygodne?" - takie pytanie zadaliśmy uczestnikom sondażu SW Research dla rp.pl.
Po ujawnieniu poważnych problemów finansowych Ośrodka Karta, co może skutkować likwidacją tej placówki, udało się zebrać kilkaset tysięcy złotych, ale to i tak za mało, aby mogła ona przetrwać.
Fundacja Nasza Przyszłość, związana z dyrektorem Radia Maryja, odbiła się od dna, na które spadła wskutek Polskiego Ładu, i zebrała rekordową kwotę od podatników – dowiedziała się „Rzeczpospolita”.
SW Research zbadał poziom zaufania Polaków wobec różnych narodowości i mniejszości. Jak wynika z raportu, największy dystans czujemy wobec Rosjan, podczas gdy na przeciwnym biegunie znajdują się Amerykanie. Gdzie w tym zestawieniu znalazła się Ukraina?
Podwyższenie kary za nielegalną reklamę alkoholu do kwoty ponad pół miliona złotych - taki zapis ma znaleźć się w nowelizacji ustawy o wychowaniu w trzeźwości.
Prezydencka gra rusza. Partie szykują się do najważniejszej kampanii najbliższych lat. Co kryje się za kulisami? O tym jest nowy podcast "Rzeczpospolitej", "Pałac Prezydencki". Na początek: Kulisy wyborów w 2015 roku. Jak PiS wybrało Andrzeja Dudę?
Gubernator Arkansas, polityk Partii Republikańskiej, Sarah Huckabee Sanders, w czasie moderowanego przez nią spotkania z kandydatem na prezydenta, Donaldem Trumpem, skrytykowała Kamalę Harris za to, że ta nie ma biologicznych dzieci. Kandydatka Partii Demokratycznej na prezydenta odpowiedziała właśnie na ten zarzut.
Obrońcy Janusza Palikota zarzucili prokuraturze złamanie tajemnicy adwokackiej i obrończej po zarekwirowaniu telefonu z korespondencją, jaką prowadził z nimi ich klient.
Jest sporo niejasności w wypowiedzi szefa sztabu. Polacy mają prawo oczekiwać od niego większej precyzji. Wiem, że odpowiedzi nie otrzymamy, ale dobrze, że przynajmniej wiemy, gdzie jesteśmy, chyba że tego tym bardziej nie wiemy…
Pomoc publiczna dla polskich kopalń będzie znacznie wyższa niż pierwotnie zakładano. Ustawa z końca 2021 r. wskazywała, że wielkość pomocy publicznej będzie wynosić do 2031 r. blisko 29 mld zł. Jak jednak ustaliliśmy, obecny rząd zakłada, że kwota będzie znacznie wyższa i wyniesie nawet 42 mld zł.
Chciałbym, aby „Rzeczpospolita” pod moim kierownictwem była punktem odniesienia zarówno dla wszystkich stron sporu, jak i tych, którzy się w nim nie potrafią odnaleźć. I by czytelnik czuł się tutaj „u siebie” bez względu na to, jakie ma sympatie, na kogo głosuje, czy może właśnie jest już konfliktem zmęczony.
Co zrobić, aby sojusznicze odstraszanie było wiarygodne? Jakie są główne wnioski z zakończonego Warsaw Security Forum?
Właśnie mija rok od ataku Hamasu na Izrael. A na Bliskim Wschodzie sytuacja wciąż się zaognia. To nie znaczy jednak, że nie ma chętnych do latania w ten region.
Polska nie ma ogromnych zasobów gazu ziemnego, ale to, co posiadamy, pozwala pokryć jedną piątą zapotrzebowania krajowego. Do tego dochodzą złoża norweskie Orlenu, z których gaz trafia do Polski
24 lutego 2022 roku Rosja rozpoczęła pełnowymiarową inwazję na Ukrainę. Strategiczne Wojska Rakietowe Rosji rozpoczęły ćwiczenia na Syberii.
Wydatki m.in. na podjazd czy ogrodzenie działki z domem są objęte ulgą mieszkaniową w PIT.
Prokuratorem krajowym zgodnie z prawem jestem dzisiaj ja, a Dariusz Barski pozostaje w stanie spoczynku. Taka jest dziś rzeczywistość prawna i nie zmieni tego stanowisko tzw. neosędziów – mówi Dariusz Korneluk, prokurator krajowy.
Tak wygląda limuzyna nowego Volkswagena Passata. VW wprowadza taki właśnie model na rynek chiński. Nosi nazwę Passat Pro, ma pięć metrowów długości i trzy ekrany na desce rozdzielczej.
Ursula von der Leyen szykuje niekorzystną dla Polski rewolucję budżetową — dowiedziała się „Rzeczpospolita”. Będzie się musiał z nią zmierzyć polski komisarz.
Seat i Cupra idealne się uzupełniają. Seat to historia i doświadczenie, Cupra to nowoczesność i emocje. Hiszpanie udowodnili, że niezawodność i stabilny rozwój są kluczem do zaufania, jakim obie marki darzą klienci.
Obrońca Marcina Romanowskiego przekazał, że jego klient nie stawi się w prokuraturze. Po uchyleniu, chroniącego posła PiS immunitetu Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy, śledczy chcą powtórzyć przedstawienie zarzutów.
Na niektórych stacjach za granicą trzeba do płatności na nich zeskanować kod QR. Teraz cyberprzestępcy znaleźli nową metodę wyłudzania danych zakrywając kody QR podróbkami. Ich cel to dane konta. Przypadki takich oszustw znane są z całej Europy.
Obrońca Janusza Palikota - mec. Jacek Dubois - zapowiedział złożenie doniesienia o możliwości popełnienia przestępstwa w związku ze złamaniem tajemnicy adwokackiej.
Do 3 lat pozbawienia wolności, możliwa konfiskata pojazdu i czasowy zakaz prowadzenia - taka kara grozi za jazdę w stanie nietrzeźwości. Czy powinna być ostrzejsza? Takie pytanie zadano w najnowszym sondażu United Surveys.
Podwyższenie kary za nielegalną reklamę alkoholu do kwoty ponad pół miliona złotych - taki zapis ma znaleźć się w nowelizacji ustawy o wychowaniu w trzeźwości.
Prezydencka gra rusza. Partie szykują się do najważniejszej kampanii najbliższych lat. Co kryje się za kulisami? O tym jest nowy podcast "Rzeczpospolitej", "Pałac Prezydencki". Na początek: Kulisy wyborów w 2015 roku. Jak PiS wybrało Andrzeja Dudę?
Przejście przez przedsiębiorcę z jednego systemu ubezpieczeń do drugiego nie gwarantuje niższych składek.
W dzisiejszym odcinku „Twój Biznes” Bartłomiej Kawałek omawia najważniejsze wydarzenia gospodarcze.
„Czy Pani/Pana zdaniem groźby Rosji dotyczące możliwości użycia przez nią broni atomowej są wiarygodne?" - takie pytanie zadaliśmy uczestnikom sondażu SW Research dla rp.pl.
Giganci technologiczni chcą budowy reaktorów jądrowych, aby zasilać swoje centra danych i sztuczną inteligencję.
Choć podróżowanie pociągiem jest bardziej ekologiczne niż samochodem lub samolotem, jego nieodłącznym elementem są opóźnienia. Z ich powodu pasażerowie często muszą zmienić lub odwołać swoje plany. Kiedy podróżnym należy się rekompensata?
Sklepów otwartych we wszystkie niedziele chce 52,6 proc. Polaków. W stosunku do badania z lutego to wzrost o 6,6 pkt proc. Liczba zdeklarowanych zwolenników takich ograniczeń z kolei spadła.
Mniejsze miasta w bezpośrednim sąsiedztwie kolei dużych prędkości zostaną z nią połączone wybudowanymi łącznicami, ale to przewoźnik zdecyduje, czy będzie chciał do nich wjeżdżać swoimi pociągami - ustaliła „Rzeczpospolita”.
Wschodnie ziemie mogą szybko powrócić do Ukrainy, bo większość Rosjan nie traktuje tych terenów poważnie. Z Krymem sytuacja jest znacznie bardziej skomplikowana – mówi „Rzeczpospolitej” Michaił Chodorkowski, jeden z liderów rosyjskiej opozycji, niegdyś najbogatszy Rosjanin.
Z punktu widzenia władz Izraela nie ma Palestyńczyków, z którymi da się rozmawiać o przyszłości. Bo nikt nie potępił Hamasu za atak terrorystyczny 7 października 2023 r.
Opłaty za wywóz śmieci rosną. W zależności od liczby osób w gospodarstwie domowym może być to naprawdę duże obciążenie dla portfela. Sprawdź, czy masz szansę na zwolnienie z tej opłaty.
Masz aktywną subskrypcję?
Zaloguj się lub wypróbuj za darmo
wydanie testowe.
nie masz konta w serwisie? Dołącz do nas